Lesson plan (Polish)
Temat: Kryzys w Kościele
Adresat
Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej
Podstawa programowa
IX. „Złoty wiek” w Polsce na tle europejskim. Uczeń:
wymienia przyczyny i następstwa reformacji, opisuje cele i charakteryzuje działalność Marcina Lutra i Jana Kalwina oraz przedstawia okoliczności powstania Kościoła anglikańskiego;
wyjaśnia cele zwołania soboru trydenckiego i charakteryzuje reformę Kościoła katolickiego.
Ogólny cel kształcenia
Uczeń dowie się o czynnikach, które doprowadziły do rozłamu w Kościele Zachodnim.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
czym była reformacja;
jakie poglądy głosił Marcin Luter i jakie były skutki jego działalności.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg zajęć
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.
Faza realizacyjna
Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.
Na podstawie informacji przedstawionych na osi czasu oraz wiadomości z dostępnych źródeł uczniowie wskazują wydarzenie ich zdaniem najistotniejsze dla okresu reformacji. Następnie argumentują swój wybór na forum klasy. Koledzy i koleżanki oceniają ich pracę, biorąc pod uwagę sposób przedstawienia wniosków oraz jasność uzasadnienia.
Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.
Uczniowie analizują ilustracje i wykonują Polecenie 2, Polecenie 3 i Polecenie 4. Aby odpowiedzieć na pytania, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.
Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
Przygotuj pięć pytań dotyczących omawianego obszaru, które mogłyby się znaleźć na kartkówce z lekcji.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Annaty – podatek kościelny; opłaty składane papieżowi przez duchownych.
Dziesięcina – podatek płacony przez ludność na rzecz Kościoła katolickiego, wynoszący dziesiątą część zbiorów lub dochodów.
Ekskomunika – kara polegająca na wyłączeniu wiernego ze społeczności kościelnej.
Laicyzacja – zeświecczenie.
Luteranizm – jedno z głównych wyznań protestanckich, któremu początek dały poglądy Marcina Lutra.
Reformacja – ruch religijny i społeczny mający na celu odnowę chrześcijaństwa. Zgodnie z tradycją za jej początek uważa się zawieszenie przez Marcina Lutra na drzwiach kościoła w Wittenberdze swoich 95 tez, choć historycznie nie ma pewności, że zdarzenie to miało miejsce.
Symonia – sprzedawanie i kupowanie stanowisk kościelnych i związanych z nimi dóbr materialnych.
Świętopietrze – polska nazwa daniny na rzecz papiestwa (tzw. denar świętego Piotra) płaconej przez średniowieczne europejskie państwa katolickie.
Teksty i nagrania
Crisis in the Church
One of factors shaping early modern period was the reformation. It was a religious movement which aimed at “healing” Christianity, but in practice it was aimed against dogmas proclaimed by the Church.
This movement had also social and political aspects. Reasons of the Reformation lied in the activity of the Church itself. The Church was criticised for low moral and intellectual level as well as for the secularization of clergymen. There were protests against increasing church goods e.g. by land grants, tithe, Peter’s Pence, annates or selling indulgences.
The clergymen had a few church positions each which also was not approved by laymen. Martin Luther, a German priest and theologian, was the first one to express his disapproval. He was outraged with the crisis in the Church. In 1517 he appeared against abuse related to indulgences trading and (according to the tradition) posted 95 Theses on the door of the church in Wittenberg.
Martin Luther’s views were very radical. He claimed that there was no difference between clergymen and laymen. He turned down the pope’s power and the church hierarchy. He also supported liquidation of orders and celibacy. He declared the Bible the only resource of faith which can be interpreted on one’s own. He turned down the cult of saints, paintings and relics. He did not recognize sacraments apart from baptism and communion. He claimed that people would be redeemed because of the Jesus Christ’s death not their good deeds.
Martin Luther’s position was recognized by all social layers. Some clergymen were attracted to the Reformation by the possibility of starting a family, the nobility – by the possibility of increasing properties at the expense of church goods. Dukes saw in the Reformation a possibility of liberating themselves from the influence of the Church and the Emperor. In 1522 there was a petty knighthood revolt which struggled for taking over lands used by the Church. Between 1524–1526 there was a peasants’ uprising where they objected to feudal system. In 1520 the Pope issued a bull in which he censured Luther’s speech and called on him to convert. In response to this Luther burnt the bull publically. The Emperor called him a heretic and banished him.
Reformation, Lutheranism, tithe