Temat: Współrzędne geograficzne

Autor: Magdalena Jankun

Adresat

Uczeń klasy VI szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

VI. Współrzędne geograficzne: szerokość i długość geograficzna; położenie matematyczno‑geograficzne punktów i obszarów; rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.

Uczeń:

1) odczytuje szerokość i długość geograficzną wybranych punktów na globusie i na mapie;

2) na podstawie podanych współrzędnych geograficznych wskazuje położenie punktów i obszarów na mapach w różnych skalach;

3) wyznacza w terenie współrzędne dowolnych punktów (za pomocą mapy lub GPS).

Cel lekcji

Uczeń określa długość i szerokość geograficzną punktów na mapie oraz na podstawie współrzędnych geograficznych orientuje dany obiekt geograficzny.

Kryteria sukcesu

• określisz położenie geograficzne różnych punktów i obiektów na kuli ziemskiej;

• zorientujesz obiekty geograficzne na podstawie podanych współrzędnych geograficznych;

• posłużysz się systemem GPS lokalizując miejscowości.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje matematyczne;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody/formy pracy

• z wykorzystaniem narzędzi ICT;

• praca z materiałem edukacyjnym oraz multimedialnymi na platformie epodreczniki.pl;

• dyskusja, pogadanka;

• praca indywidualna, w parach i całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik do nauczania geografii;

• tablica interaktywna;

• mapa fizyczna świata;

• mapa fizyczna Europy;

• mapa fizyczna Polski

• globusy fizyczne;

• atlasy geograficzne;

• rzutnik multimedialny;

• tablety/komputery.

Fazy lekcji

Wstępna

1. Nauczyciel informuje uczniów o celach lekcji.

2. Rozpoczyna zajęcia od przypomnienia pojęć dotyczących szerokości i długości geograficznej. Posługuje się materiałem zawartym w abstrakcie “Współrzędne geograficzne”. Następnie wykorzystuje ilustrację “Układ współrzędnych geograficznych...” w celu wprowadzenia uczniów do dalszej pracy na lekcji.

Realizacyjna

1. Nauczyciel rozdaje atlasy geograficzne i globusy fizyczne każdej parze uczniów. Pracując wspólnie, mają do wykonania następujące zadania:

   1. korzystając z siatki geograficznej określ położenie geograficzne Londynu, Rzymu i Waszyngtonu;

   2. korzystając z wybranej przez siebie siatki kartograficznej określ współrzędne geograficzne Barcelony, Seulu i Wilna;

   3. określ położenie geograficzne wysp: Krety, Madagaskaru i Jawy, wyrysuj siatkę kartograficzną wpasowując w nią jedną z wybranych wysp.

2. Uczniowie omawiają wykonaną pracę na forum, porównują wyniki.

3. Ćwiczenie interaktywne: wpisz w odpowiednie miejsca... Do tablicy interaktywnej podchodzą chętni uczniowie i rozwiązują zadanie.

4. Projekcja krótkiego filmu i wykonanie przez uczniów ćwiczenia interaktywnego: połącz w pary miasta… Jeśli to potrzebne, uczniowie mogą korzystać z atlasów.

5. Uczniowie, pracując w parach i korzystając z mapy fizycznej Polski, orientują położenie geograficzne następujących miast: Grudziądz, Elbląg, Lublin, Zielona Góra, Kalisz. Odczytują współrzędne geograficzne w odniesieniu do stopni i minut. Wskazani uczniowie podają wyniki swojej pracy.

6. Uczniowie w telefonach komórkowych uruchamiają urządzenie GPS i lokalizują podaną miejscowość na przykład Krynicę Morską. Odczytują informacje podane przez GPS. Dyskusja na forum klasy na temat wykorzystania nowoczesnej technologii i jej skuteczności.

Podsumowująca

1. Jako podsumowanie lekcji uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne w abstrakcie: podaj nazwę siatki widocznej na zdjęciu, puzzle, dopasuj miejsce do podanych współrzędnych geograficznych, połącz w pary, ułóż w kolejności.

2. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, dokonuje oceny, biorąc pod uwagę wkład i możliwości uczniów.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Geographical coordinates

On the surface of the sphere, which is Earth, there are no reference points. Without introducing additional markings, you cannot determine the location of a place on its surface. To prevent this, you need to use a geographic coordinate system. You will learn how to do it during this lesson.

Earth rotates around its own axis from west to east. The axis of rotation intersects the surface of our planet in places called geographic poles – North and South. They became reference points that helped create a coordinate network enabling the location of any object on the globe. The conventional lines on the Earth's surface connecting the shortest route from the North to the South Pole are called meridians. All meridians have the same length. For practical reasons, it was necessary to determine a prime meridian. As a result, each of the meridians could be described with the degrees of a dihedral angle contained between its plane and the plane of the prime meridian. In 1884, the prime meridian was defined as the one that runs through the Royal Observatory, Greenwich (now within London).

Parallels were designated by drawing conventional lines perpendicular to the meridians on the surface of the Earth. They are shaped like circles and are parallel to each other. The closer to the poles, the smaller the circles. The longest parallel is at an equal distance from both poles and was given the name equator. It became a reference point for the remaining parallels. Each of the parallels is described by degrees of the angle contained between the equator plane and Earth's radius passing through a given parallel. The system of meridians and parallels along with the poles forms the so‑called geographical coordinates on the globe.

Using the knowledge gained during classes, perform the following exercises.

• The grid of meridians and parallels enables the precise location of each point on the Earth's surface.

• We define the longitude in relation to the Greenwich meridian, which was chosen as the prime meridian (0°) from an infinite number of identical meridians.

• Latitude is defined in relation to the equator, which is the longest parallel.

• The longitudinal extent of a given area is determined by the extreme parallels between which this area is located. The latitudinal extent, on the other hand, determines the extreme meridians that limit a given area.