Temat: Strefy klimatyczne Ziemi

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

Klasa V Geografia
IV. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno‑roślinna na świecie. Uczeń:
7) ustala zależności między położeniem wybranych krajobrazów na kuli ziemskiej, warunkami klimatycznymi i głównymi cechami krajobrazów.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie charakteryzują strefy klimatyczne Ziemi.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• tłumaczyć związek między klimatem a szerokością geograficzną;

• wymieniać czynniki wpływające na klimat;

• wymieniać strefy klimatyczne Ziemi;

• omawiać znaczenie czynników klimatycznych dla życia roślin, zwierząt i ludzi.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• wydrukowana czarno‑biała mapa świata z zarysami kontynentów .

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Ochotnicy zapoznają się z treścią abstraktu i przygotowują quiz wiedzy dla kolegów i koleżanek.

Faza wstępna

• Wybrani przez nauczyciela uczniowie referują treść lekcji, z którą zapoznali się w domu przed zajęciami.

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi wybranego ucznia, aby wskazał na mapie świata równik, zwrotnik Raka i Koziorożca. Wyjaśnia uczniom, czym są wskazane linie na mapie .

• Nauczyciel wykorzystuje tekst abstraktu do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

• Uczniowie samodzielnie wykonują zamieszczone w abstrakcie ćwiczenia interaktywne sprawdzające stopień opanowania wiadomości poznanych w czasie lekcji. Nauczyciel inicjuje dyskusję, w trakcie której omówione zostają prawidłowe rozwiązania wszystkich ćwiczeń samodzielnie wykonanych przez uczniów.

• Prowadzący lekcję zapowiada prezentację. Poleca podopiecznym, żeby w formularzu zamieszczonym w abstrakcie zapisali pytanie badawcze i hipotezę. Następnie wyświetla prezentację, a uczniowie odnotowują swoje obserwacje i wnioski. Nauczyciel wskazuje osobę, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami i wyjaśnia zasadność zanotowanych przez siebie wniosków.

• Nauczyciel rozdaje uczniom wydrukowane mapa świata z zarysami kontynentów.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel metodą losową wybiera jednego ucznia i prosi go, by swoimi słowami przedstawił znaczenie danego słowa lub pojęcia poznanego na lekcji.

• Wybrani przed lekcją uczniowie prezentują przygotowany przez siebie quiz wiedzy związany z tematem lekcji. Klasa odpowiada na pytania. Nauczyciel ocenia aktywność i zaangażowanie uczniów.

Praca domowa

• Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Earth climate zones

Weather is short‑term condition of atmosphere. The climate is all weather phenomena in a long term. When determining the climatic condition, one has to take into consideration the information about numerous weather factors from many years.
The factors impacting climate are: temperature, the difference between the lowest and the highest temperature, precipitation, wind, insolation or pressure. The climate can also be impacted by oceanic currents, the distance from the sea coast, the terrain (e.g. in the mountains, the higher given place is situated, the colder the weather is).
Considering the annual air temperatures and their distribution in time, as well as the size and type of precipitation, 5 climate zones have been distinguished. They are distributed symmetrically in relation to the equator on both hemispheres. These zones create belts along parallels on the Earth surface. It is associated with the Earth’s shape and the fact that the exposure to sunlight is the longest and the biggest near the equator. The further from the equator, the less sunlight and heat reaches the Earth surface. Therefore, the parallels are the factors deciding about the climate. The other factors, such as the layout of land, oceanic currents or distance from the sea affect the shifts of the boundaries of individual climate zones and the types of the climates of each of the zones. It is worth to have in mind that the hottest month on the northern hemisphere is July, and on the southern – January. The coldest month on the northern hemisphere is January, and on the southern – July.

Individual climate zones differ from each other very much in respect of their features affecting the life of plants, animals and humans. In some climate zones predominate favourable conditions, while in others unfavourable. However, identical climatic conditions can be favourable for one group of organisms, and unfavourable for another.

• The latitude is of major importance for the climate.

• Based on the average annual air temperature and the total of monthly precipitation, five climate zones have been distinguished: equatorial, tropical, subtropical, temperate and circumpolar.

• The climate zones are roughly aligned along parallels.