Temat: Konflikty zbrojne w świecie

Autorka: Anna Rabiega

Adresat:

Uczeń klasy 8 szkoły podstawowej.

Podstawa programowa:

XII. Sprawy międzynarodowe.

Uczeń:

5) formułuje sądy w sprawach wybranych problemów społecznych współczesnego świata; rozważa propozycje działań w kierunku poprawy warunków życia innych ludzi na świecie.

Ogólny cel kształcenia:

Uczeń ma podstawową wiedzę na temat wybranych spraw międzynarodowych.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia obecną skalę i rozmieszczenie na świecie konfliktów zbrojnych.

• wyjaśnia różnice pomiędzy wojną, konfliktem zbrojnym i sporem międzynarodowym.

• analizuje przyczyny współczesnych konfliktów zbrojnych.

• przedstawia konsekwencje konfliktów zbrojnych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• porozumiewanie się w języku obcym,

• kompetencje informatyczne,

• umiejętność uczenia się,

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody nauczania:

• rybi szkielet,

• śniegowa kula,

• dyskusja za i przeciw,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem schematu interaktywnego, planszy interaktywnej, ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• indywidualna,

• w parach,

• grupowa,

• zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑podręczniku,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia cel zajęć: Przeanalizujecie przyczyny, przejawy i konsekwencje współczesnych konfliktów międzynarodowych.

2. Nauczyciel pyta uczniów:

• Ile ich zdaniem obecnie toczy się konfliktów zbrojnych na świecie?

• Ile ich ich zdaniem było na świecie konfliktów zbrojnych od czasu zakończenia drugiej wojny światowej?

Uczniowie zapisują swoje propozycje na kartkach. Nauczyciel prosi o odczytanie tych liczb i na tablicy zapisuje najniższe i najwyższe wartości, jakie proponują uczniowie dla poszczególnych pytań.

Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby sprawdzili odpowiedzi na te pytania, korzystając z abstraktu i różnorodnych źródeł internetowych, np.:

• IRIN – Mapped – a world at war;

• WARS IN THE WORLD – List of ongoing Conflicts;

• Council on Foreign Relations – Global Conflict Tracker;

• Wikipedia – List of ongoing armed conflicts;

• Uppsala Conflict Data Program.

Następnie pyta uczniów:

• Jak bliskie były ich przewidywania dotyczące tych liczb i z czego ich zdaniem wynikają rozbieżności pomiędzy ich przewidywaniami a rzeczywistymi wartościami?

• Dlaczego liczby wskazane przez różne źródła internetowe nie są identyczne?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel informuje uczniów, że w celu ustalenia definicji pojęć:

• sporu międzynarodowego,

• konfliktu zbrojnego oraz

• wojny,

będą pracować metodą kuli śnieżnej i w razie potrzeby wyjaśnia tę metodę. Najpierw uczniowie indywidualnie zapisują swoją definicję każdego z tych pojęć. Następnie łączą się w pary, dyskutują swoje propozycje i ustalają wspólne, ulepszone definicje. Następnie pary łączą się w czwórki, czwórki w ósemki itd. i za każdym razem proces dyskutowania i ulepszania definicji się powtarza, aż do ustalenia wspólnych ogólnoklasowych definicji. Nauczyciel kontroluje czas realizacji poszczególnych etapów zadania. Po upływie wyznaczonego czasu na realizację całego zadania nauczyciel prosi wybranych uczniów o zapisanie definicji na tablicy i w razie potrzeby uzupełnia i poprawia je.

2. Na kolejnym etapie lekcji uczniowie będą pracowali metodą rybiego szkieletu. Nauczyciel rysuje odpowiedni kształt na tablicy, w „głowie” ryby zapisuje „Przyczyny konfliktów zbrojnych” i w razie potrzeby wyjaśnia uczniom metodę. Wyznacza moderatora, który zapisuje przy „ościach” ryby najczęstsze źródła konfliktów zbrojnych na świecie i przykłady ich występowania, jeśli się takie pojawiają w wypowiedziach uczniów. W razie potrzeby nauczyciel poprawia i uzupełnia propozycje uczniów. W ramach podsumowania nauczyciel prosi chętnego/wybranego ucznia, aby przedstawił wszystkie przyczyny konfliktów zbrojnych, jakie udało się im wspólnie ustalić.

3. W celu przeanalizowania skutków konfliktów zbrojnych uczniowie, pracując w parach, mają za zadanie wypisać, jakie są polityczne, społeczne i ekonomiczne konsekwencje konfliktów zbrojnych. Nauczyciel wyznacza czas na realizację zadania, a po jego upływie prosi chętnych/wybranych uczniów o odczytywanie ich rozwiązań w odniesieniu do (kolejno) konsekwencji politycznych, społecznych i ekonomicznych. Nauczyciel pyta uczniów, czy przychodzą im do głowy jeszcze inne skutki konfliktów zbrojnych. Jeśli uczniowie mają problem z ustaleniem innych konsekwencji, nauczyciel może zadawać pytania naprowadzające, np. W jaki sposób konflikty zbrojne wpływają na kulturę (inne obszary)?

Następnie wyświetla na tablicy interaktywnej planszę „Social, political and economic effects of armed conflicts” i prosi uczniów, by zweryfikowali swoje odpowiedzi.

4. Nauczyciel pyta uczniów, czy pamiętają, w jaki sposób społeczność międzynarodowa stara się zapobiegać konfliktom lub ich eskalacji. Na tablicy wyświetla planszę interaktywną „Why is peace impossible?” i prosi uczniów o przeanalizowanie, w jaki sposób interesy trzech członków Rady Bezpieczeństwa: Stanów Zjednoczonych, Rosji i Chin, uniemożliwiają rozwiązanie konfliktów zbrojnych. Moderator zapisuje propozycje uczniów na planszy. Na zakończenie chętny/wybrany uczeń podsumowuje przedstawione argumenty.

5. Następnie nauczyciel inicjuje krótką dyskusję „Czy konflikt zbrojny jest dobrą (właściwą, skuteczną) metodą rozwiązywania sporów międzynarodowych? Czy wojny są nie do uniknięcia?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty za i przeciw. Po zakończeniu dyskusji nauczyciel prosi dwóch chętnych/wybranych uczniów o jej podsumowanie – jednego zwolennika, a drugiego przeciwnika wojen jako sposobu rozwiązywania konfliktów.

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie nauczyciel krótko przedstawia najważniejsze zagadnienia omówione na zajęciach. Odpowiada na dodatkowe pytania uczniów i wyjaśnia wszelkie ich wątpliwości. Uczniowie uzupełniają notatki.

2. Propozycja zadania domowego:

a. Wykonaj Ćwiczenie 1. Opisz 5 wybranych konfliktów zbrojnych. Podaj ich przyczyny, przebieg i skutki. Możesz korzystać z różnych źródeł informacji.

b. Odsłuchaj nagranie abstraktu, aby powtórzyć materiał i utrwalić nowe słówka. Następnie wykonaj ćwiczenie słownikowe na końcu rozdziału.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Armed conflicts in the world

There are around 200 countries in the world, and several times more national, ethnic and tribal groups. Countries and groups have their interests and goals – either shared or divergent. If the interests and values are shared, countries and groups cooperate with each other. And if the goals are divergent, a conflict may appear.

Sources of armed conflicts

The cause of conflicts is the divergence of interests and goals of the parties involved. However, not every divergence of interests leads to an armed conflict. An armed conflict occurs, when the parties are unable or unwilling to reconcile peacefully. The sources are usually economic, political or ideological. Often, conflicts have a complex character, i.e. there are many causes of their outbreak. For example the conflicts in Africa are typically territorial, religious and ethnic at the same time. The artificial, postcolonial character of state borders, dividing nationalities and tribes, is a serious source of conflicts on the continent. Economic factors occupy an important place among the causes of conflicts. They include access to fossil fuels or even drinking water. Ideological and religious factors are also significant sources of armed conflicts. The ideological factor was an underlying cause for many conflicts during the Cold War. A current example could be the religious background of the Israeli‑Arab conflict in the Middle East. The reasons for conflicts can also be traced to external interference, armaments or the aspirations of regional powers for domination.

Scale and geography

In the years 1945–1983 there were over 150 wars in which over 80 countries were involved. Statistics show that there were 12 armed conflicts per year. According to some experts, since the end of second world war, the longest period without any conflict was 26 days. Others say that it was only 2–4 days. Until 1991, the number of armed conflicts increased to 180.

Currently, most conflicts take place in Asia and Africa. In these areas conflicts are very bloody and it is extremely difficult to solve them. In Asia, these are mainly disputes and conflicts between states, often of a territorial nature (e.g. conflict over Kashmir) and bloody civil wars (e.g. civil war in Syria). In the Middle East, the main concern is the conflict between Israel and the Arab states and Palestine. Conflicts of interests of the United States, Russia and China make it difficult to solve these problems with the participation of the United Nations.

In Africa armed conflicts are mostly civil wars. They are characterized by a large number of fighting parties, and the main victims are civilians. Inter‑tribal and inter‑faith disputes prevail on the continent. In the 21st century, there were wars, among others, in the Democratic Republic of the Congo, Sudan or Chad. The object of disputes and conflicts in Africa is often the access to raw materials. Other extremely serious sources of violence in Asian and African countries are terrorism and radical Islamism. In comparison to disputes and conflicts in Asia and Africa, South America and North America seem to be quiet continents. Over the past dozen or so years, there have been no intra‑national or international conflicts in Europe. However, not more than a few decades ago, there were problematic areas in Europe, too – for example the separatist movement in Northern Ireland or the bloody war between the former Yugoslavian states.

Consequences of armed conflicts

One of the most serious consequences of armed conflicts is population loss. It is difficult to estimate how many people on a global scale were killed in them. However, the number of civilian casualties is systematically increasing. In the first world war, civilians accounted for 5% of human losses, in the second world war – 50%, and in some ethnic conflicts in Africa, these losses amount to as much as 80–85%. Negative consequences of armed conflicts also include social pathologies (e.g. drug addiction or increasing tendency to aggression), participation of children in armed conflicts (so‑called child soldiers), uncontrolled migrations, excessive armament, destruction, economic recession or attempts to manufacture weapons of mass destruction. One of the most dramatic consequences of armed conflicts is the growing wave of refugees. An increasing number of people are fleeing to Europe seeking protection from bloody wars, poverty and hunger. It causes numerous problems and fears. International law guarantees basic assistance to refugees, for example they must not be expelled to countries where they are in danger.

Social, political and economic effects of armed conflicts

For centuries, war has been an internationally accepted way of settling disputes between states. Only in the 20th century did the states ban the use of force in international relations. They have also established international organizations that are responsible for maintaining international peace and security. These actions, however, did not prevent all wars, or even the wars of a global nature. Differences in interests, territorial disputes, the struggle for domination in the region, the struggle for resources or ethnic problems are just some of the causes of the ongoing conflicts. However, there is still hope, that in the future states instead of waging war, will increasingly undertake peaceful methods of resolving disputes, such as negotiations or international courts.