Temat: Zasady pracy przyrodnika

Autor: Zyta Sendecka

Adresat

Uczeń klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

Cel lekcji

Uczniowie nazywają narządy zmysłów i określają ich rolę w poznawaniu przyrody oraz zasady bezpiecznej pracy przyrodnika.

Kryteria sukcesu

• wymienisz pięć zmysłów i narządów zmysłów;

• wymienisz niezbędne zasady pracy przyrodnika w laboratorium;

• wymienisz zasady pracy przyrodnika w terenie.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym; 

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne; 

• umiejętność uczenia się; 

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody/formy pracy

Pogadanka, praca z tekstem, metoda warsztatowa i „zielonego ołówka”.

Praca indywidualna oraz grupowa.

Środki dydaktyczne

• abstrakt;

• tablica interaktywna lub tradycyjna;

• tablety/komputery;

• różne eksponaty związane i niezwiązane z praca przyrodnika.

Fazy lekcji

Przed lekcją

Nauczyciel przed lekcją przygotowuje różne eksponaty, np. lornetkę, lupę, mikroskop, lunetę, różne atlasy, notatnik, ołówek, kitel, gogle, gumowe rękawiczki, plecak, taśmę mierniczą, kompas oraz inne – niezwiązane z tematem lekcji, np. zabawka, ręcznik, mydło itp. Eksponaty powinny być na początku lekcji zgromadzone w jednym miejscu i zasłonięte (np. przykryte materiałem).

Wstępna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby wyjaśnili, na czym polega praca przyrodnika i co jest mu potrzebne, aby ją wykonać. Pomysły zapisuje na tablicy.

2. Nauczyciel podaje temat lekcji, cele lekcji w języku zrozumiałym dla ucznia oraz kryteria sukcesu.

Realizacyjna

1. Nauczyciel przedstawia uczniom grafikę „Narządy zmysłów człowieka” i prosi, aby wykonali zadanie „Zastanów się, jakich zmysłów używasz, gdy: …”, zapisując odpowiedzi w zeszycie. Po upływie określonego czasu prosi wybranych uczniów, aby odczytali swoje propozycje. Pozostali uczniowie weryfikują poprawność odpowiedzi, podając uzasadnienie.

2. Nauczyciel dzieli klasę (najlepiej losowo) na dwie grupy. Każda grupa losuje zadanie: “Wybierzcie spośród siebie osobę, którą przygotujecie do pracy w laboratorium/w terenie. Wykorzystajcie do tego przygotowane przez nauczyciela przedmioty. Następnie wybierzcie spośród siebie osobę, która wyjaśni, dlaczego według was tak wygląda przyrodnik przygotowany do pracy w określonym miejscu”.

3. Nauczyciel odkrywa zgromadzone eksponaty, uczniowie wybierają przedmioty niezbędne do wykonania zadania.

4. Uczniowie prezentują efekty pracy w grupach.

5. Nauczyciel prosi uczniów, aby podczas emisji filmu zweryfikowali swoje wybory.

6. Nauczyciel prosi uczniów, aby wyszukali w abstrakcie i zapisali w zeszycie zasady bezpieczeństwa, które powinien przestrzegać przyrodnik w laboratorium oraz w terenie.

Podsumowująca

1. Nauczyciel wraca do zapisów na tablicy z początku lekcji, dotyczących pracy przyrodnika. Prosi wybranego ucznia, aby podkreślił na zielono te stwierdzenia, które są poprawne.

2. Następnie uczniowie samodzielnie wykonują wybrane zadanie interaktywne.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Naturalist's rulebook

The work of a naturalist is very interesting and creates opportunities to observe many fascinating phenomena. However, it is sometimes dangerous. That is why a naturalist must know how to avoid accidents both in a laboratory, and during field work. In this chapter you will learn how to study nature in safety.

People explore their surroundings with senses. There are five basic senses: sight, hearing, smell, taste and touch.

Eye is the organ of sight. It lets us know if it is light or dark, enables us to detect movement and recognise shapes and colours. We may distinguish the latter, however, only if there is enough light. Ear is the organ of hearing and balance. It lets us hear, but also within ears there is a organ that enables us to keep the balance. Nose is the organ of smell (detecting odours). It lets us detect the presence of particles of various substances floating in the air. Tongue is humans’ organ of taste; it also detects particles of substances, but this time in food. We receive tactile sensations through cells located in the skin. They let us feel heat, cold, pressure and pain.

You should know, that the senses of taste and smell are connected. That is why when you are cold and your nose is blocked your food tastes differently.

When we observe an object or experience, we can use each of our senses. For example, by observing the changes taking place while making the dough, we use our eyes to assess the amount of ingredients added, the touch to determine whether the dough is well‑made and taste to see if we have added enough sugar. Later, making sure that the dough is baked well, we use eyesight, smell and taste to check that it is not burnt.

We already know what senses we use to explore nature. It is now important to learn how to protect them so that nothing bad happens to us.

For certain experiments in the lab you may need sharp tools, chemical reagents or a gas burner. Remember that you should always perform dangerous experiments in the presence of an adult and use protective clothing, such as lab apron (lab coat), protective goggles and latex gloves.

When you plan a field observation remember to prepare yourself well before you leave home. Carefully pack your backpack: take a binocular, notepad and pencil or pen and a camera. Do not forget to take something to eat and a bottle of water. Make sure you dress appropriately to the weather and take a first aid kit. When out in the field never approach wild animals - even those that seem small and friendly. They may be more dangerous than it seems. Some of them may carry dangerous diseases, e.g. rabies.

There are many fascinating places and phenomena in nature and watching them may be a unique experience. Some of them, however, are dangerous to us. Remember to observe those from a safe distance!

• Man has five senses (sight, hearing, smell, taste and touch), thanks to which he can get to know nature.

• Adequate precautions should be taken when carrying out environmental research.