Temat: Jak ludzie zagrażają przyrodzie?

Autor: Zyta Sendecka

Adresat

Uczeń klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

Klasa IV

VII. Środowisko antropogeniczne i krajobraz najbliższej okolicy szkoły. Uczeń:

3) określa zależności między składnikami środowiska przyrodniczego i antropogenicznego.

Cel lekcji

Uczniowie wskazują źródła zanieczyszczeń środowiska i wyjaśniają, jaki jest wpływ zanieczyszczeń na środowisko.

Kryteria sukcesu

• wskażesz główne źródła zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby;

• podasz przykłady negatywnego wpływu zanieczyszczeń na środowisko.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym; 

• porozumiewanie się w języku obcym;

• kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne; 

• kompetencje informatyczne; 

• umiejętność uczenia się; 

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody/formy pracy

• pogadanka, praca z tekstem oraz mapa myśl;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne

• abstrakt;

• tablica interaktywna lub tradycyjna;

• tablety/komputery;

• białe kartki A3.

W odpowiednim czasie nauczyciel prosi uczniów, aby na dwa dni przed planowaną lekcją w wyznaczonych wcześniej, wytartych z kurzu miejscach, nakleili 10 cm pasek przeźroczystej, dwustronnej taśmy klejącej: na parapecie okiennym, na ławce w najbliższym parku, na latarni stojącej wzdłuż ulicy. Po 24 godzinach należy pasek odkleić, a następnie ponownie go przykleić tą sama stroną na kartkę białego papieru. Każdy pasek należy podpisać miejscem, gdzie był początkowo przyklejony.

Fazy lekcji

Wstępna

1. Nauczyciel prosi chętnych uczniów o zaprezentowanie wyników swojej obserwacji. Wspólnie z uczniami formuje wniosek z obserwacji.

2. Nauczyciel podaje temat lekcji, cele lekcji w języku zrozumiałym dla ucznia oraz kryteria sukcesu.

Realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby przeczytali realizowany temat, a następnie indywidualnie wykonali mapę myśli, gdzie w centrum białej kartki A3 znajduje się hasło: “Zanieczyszczenie środowiska”. Notatka ta będzie oceniana – kryteria oceny:

• czytelne pismo

• zgodność pracy z tematem,

• staranność,

• przejrzystość,

• dokładność.

2. Po upływie wyznaczonego czasu, uczniowie wywieszają swoje mapy myśli – wszyscy uczniowie na przygotowanych wcześniej kartkach oceniają pracę innych, przekazując w ten sposób informację zwrotną o pracy.

3. Nauczyciel prosi uczniów, aby na podstawie filmu wyjaśnili, jaki wpływ na rośliny ma zanieczyszczenie powietrza związkami siarki, które opadają w postaci kwaśnych deszczy.

4. Uczniowie wykonują samodzielnie ćwiczenie 3. Wspólnie z nauczycielem wyjaśniają pojawiające się wątpliwości.

Podsumowująca

Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali zadanie interaktywne nr 1.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

How do people endanger nature?

We often hear that the air in the mountains or in the forest is healthier than in big city centres, because it is cleaner. Why is that? Look at the picture below and find sources of air pollution.

Air contains not only oxygen that we need, but also harmful substances, e.g. gases from car fumes. There are some sources of pollution in the countryside as well, but not as many of them as in cities. Air pollution is very dangerous to our health, because during breathing we inhale many toxic substances into our lungs. Those substances are harmful not only to us, but also to animals and plants. They may cause withering of leaves or stem damage in plants. Air pollutants get inside living organisms via different routes causing diseases.

Even though we need water so much, people pollute it by, for example, dumping sewage into rivers. This causes organisms in rivers to die. Harmful substances in water get into their bodies and poison them, causing diseases and death. Also, air pollutants may travel with rain or snow into water that is present in soil, rivers and lakes.

Polluted water may get into soil together with substances dissolved in it. Such substances may be taken up by plants, causing damage and even death. One of the sources of soil pollution is waste we throw away. Substances in waste gradually penetrate the soil. Used batteries, paint and oils are particularly harmful, because they contain large quantities of toxic compounds. Another source of soil pollution is excessive use of chemical fertilisers. Soil pollution is also bad for us. When we eat fruits and vegetables from poisoned soils, we transfer toxic substances into our bodies. Pollution from soil may penetrate the underground water – we may then consume it with water from wells or special intake points in cities.

One of the consequences of air pollution is acid rain. For example, when coal or other fuels are burned, a chemical compound called sulphur dioxide is released into the atmosphere. This compound reacts with water forming sulphuric acid, a corrosive substance. Corrosive means that it damages surfaces it gets in contact with. Sulphuric acid falls together with water in the form of acid rain. When it falls on plants, it damages them and may even lead to plant death; it may also damage monuments and buildings. Acidic water may get into rivers and lakes directly from rainfall or with underground water. This may cause the death of plants and animals, such as fish that live there.

• The main sources of air pollution are industrial plants, furnaces in houses and car exhausts fumes.

• Sources of soil contamination include, for example, water that contains harmful substances and waste.

• Air pollutants get into water and soil, causing, for example, damage and death of plants and animal poisoning.

• Sulfur dioxide originating, among others, from the combustion of polluted coal causes the formation of acid rain.