Temat: Czas krucjat

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa V szkoły podstawowej

II. Bizancjum i świat islamu. Uczeń:

  1. umiejscawia w czasie i przestrzeni zasięg ekspansji arabskiej i wyjaśnia wpływ cywilizacji muzułmańskiej na Europę.

III. Średniowieczna Europa. Uczeń:

  1. charakteryzuje przyczyny i skutki krucjat.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają, dlaczego doszło do wypraw krzyżowych i jakie były ich konsekwencje.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • jakie były losy Palestyny;

  • kto zagrażał Bizancjum i pielgrzymom udającym się do Ziemi Świętej;

  • jak doszło do ruchu krucjatowego;

  • dlaczego doszło do powstania zakonów rycerskich i jaka byłą ich rola.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Uczniowie powinni przypomnieć sobie podboje Arabów.

Faza wstępna

  1. Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, co kojarzy im się z hasłem KRUCJATA. Następnie odpowiedzi uczniów zapisuje na tablicy. Mogą pojawić się hasła, których konotacja jest związana ze współczesnością, np. krucjata antyalkoholowa czy przeciwko jakimś zachowaniom.

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, dlaczego doszło do krucjat – charakteryzuje sytuację polityczną w Palestynie, walki wewnątrz świata muzułmańskiego oraz wpływy Bizancjum.

  2. Następnie wyjaśnia, że idea obrony chrześcijaństwa i walki z niewiernymi nie była niczym nowym w XI‑wiecznej Europie. Jako przykłady podaje rekonkwistę, walkę niemieckich możnych z poganami na Pomorzu czy książąt polskich z Prusami.

  3. Wyjaśniając, dlaczego doszło do powstania ruchu krucjatowego, nauczyciel podaje i tłumaczy najważniejsze przyczyny religijne i polityczne. Uczniowie oglądają mapę podziału świata na muzułmański i chrześcijański (Polecenie 1) oraz zapoznają się z tekstem źródłowym i wykonują Ćwiczenie 1.

  4. Następnie prosi, aby uczniowie samodzielnie w parach lub małych grupach wyszukali najważniejsze informacje o wyprawach krzyżowych. Prosi, by zwrócili uwagę nie tylko na to, kiedy miały miejsce i kto brał w nich udział, ale również na konsekwencje, do jakich doprowadziły. W tym czasie powinna być wyświetlona mapa „Wyprawy krzyżowe” z Polecenia 2.

  5. Omawiając z uczniami historię krucjat, nauczyciel wyświetla na tablicy tabelę SWOT, a następnie uzupełnia ją razem z uczniami, odpowiadając na pytanie: >>Czy wyprawy krzyżowe spełniły pokładane w nich nadzieje? Mocne strony czyli wszystko to, co stanowiło przewagę i zaletę Słabe strony czyli wszystko to, co stanowiło słabość i wadę Szanse czyli wszystko to, co dawało szansę na sukces i korzystną zmianę Zagrożenia czyli wszystko to, co było porażką i stwarzało niebezpieczeństwo.

  6. Uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną (Polecenie 3) oraz wykonują Ćwiczenie 2 (czytają tekst i na jego podstawie uzupełniają tabelę). Następnie nauczyciel prosi by uczniowie na ich podstawie opowiedzieli jak wyglądało życie w państwach chrześcijańskich w Ziemi Świętej. Nauczyciel upewnia się, że polecenia zostały poprawnie wykonane i udziela uczniom słownej informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

  1. Uczniowie razem z nauczycielem zastanawiają się nad skutkami wypraw krzyżowych, zarówno bezpośrednimi, jak i tymi pokutującymi przez kolejne lata/wieki. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 3. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane i udziela informacji zwrotnej.

  2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Przekazuje uczniom informację zwrotną dotyczącą ich pracy.

Praca domowa

  1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Z historią krucjat związane jest również powstanie i historia zakonów rycerskich. Jednym z najbardziej znanych i najpotężniejszych był zakon templariuszy. Przetrwał on upadek Królestwa Jerozolimy i kontynuował swoją działalność w Europie do XIV wieku. Poszukaj informacji o tym, jak to się stało, że zakończył swoją działalność?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Crusades
Crusades
RbGUqrpW8wiDZ
Nagranie dźwiękowe słówka

Krucjaty – średniowieczne wypraw zbrojne ogłaszane najczęściej przez papieży i prowadzone przeciwko innowiercom (muzułmanom, heretykom, ale i katolikom) oraz poganom. Ich głównym celem miała być obrona miejsc świętych i chrystianizacja.

Pagans
Pagans
R16377dXZFnOV
Nagranie dźwiękowe słówka

Poganie – określenie stosowane przez chrześcijan wobec wyznawców innych religii i wierzeń. Określnie to od zawsze miało charakter obelgi i oznaczało osobę gorszą, mniej znaczącą.

Christianisation
Christianisation
R9o1evm7PkBja
Nagranie słówka: Christianisation

Chrystianizacja – proces przyjmowania symboli i wiary chrześcijańskiej oraz zastępowanie nią wierzeń pogańskich.

Caliph
Caliph
Rhq9c5URw11mi
Nagranie dźwiękowe słówka

Kalif – tytuł następców Mahometa, będących przywódcami religijnymi i państwowymi muzułmanów.

Emir
Emir
R1Sp4w5DMcwng
Nagranie dźwiękowe słówka

Emir – w państwie arabskim zarządca prowincji powoływany przez kalifa.

Sultan
Sultan
RDL7GBEMsvIoe
Nagranie dźwiękowe słówka

Sułtan – tytuł władcy używany w wielu państwach muzułmańskich. Początkowo oznaczał głównodowodzącego całym wojskiem kalifa.

Reconquista
Reconquista
R1c2iyb6DsSbE
Nagranie dźwiękowe słówka

Rekonkwista – termin określający walkę chrześcijan z muzułmanami (między VIII‑XV w.) zamieszkującymi Półwysep Iberyjski, której celem było odzyskanie ziem spod ich panowania.

Latinoi
Latinoi
R1QGrgof2k1KC
Nagranie dźwiękowe słówka

Łacinnicy – określenie zachodnich chrześcijan (katolików) przybywających i zamieszkujących tereny królestw chrześcijańskich na Bliskim Wschodzie.

Teksty i nagrania

RECTrOeuB7LGn
Nagranie abstraktu

The Era of Crusades

Ever since the beginning of Christianity, the Holy Land was an unique place to the believers. Pilgrimages to the holy sites took place as early as in the first centuries of Christianity, but, unfortunately, ever since the Arabs conquered those territories in the seventh century, this movement was put to an end. It was reborn only three centuries later, when the Caliphate of Egypt was taken over by the Musilm dynasty of Fatimids that maintained friendly relations with Constantinople and was exhibited tolerance for Christians. The situation underwent a drastical change in the middle of the eleventh century, when the Asian portion of the former Arab Empire was taken over by the Seljuq Turks, who subdued the Baghdad Caliphate. Their policy on Christians was completely different from that of their predecessors. It became one of the reasons for the beginning of the Crusades, whose aim was to retake the holy sites from the Muslims.

During the synod of Clermont in 1095, the Pope called for every Christian in Western Europe to fulfill the duty of defending Christianity, provide support to the Byzantine Empire against the Turkish threat, and liberate the holy sites in Palestine from the hands of the Muslims. In 1096, masses of people answered the Pope’s call and marched through Europe. The People’s Crusade, as it was called, could have involved as much as 200 thousand people, according to some researchers. However, the crowd, unprepared and lacking the support of the knights, was easily defeated by the Turkish military in Anatolia.

In the same year, the first knights’ Crusade, known as the Princes’ Crusade, was organized. As many as 60 thousand knights, coming mainly from the Romance‑language countries, took part in it. It was headed by many notable magnates, such as Raymond of Toulouse, Godfrey of Bouillon, and Hugo, Count of Vermandois and son of the King of France. During the First Crusade, they not only defeated the Turks in Asia Minor, but also gained numerous territories from Syria and Palestine to Sinai, recapturing Jerusalem in 1099. The idea of chivalric orders was born, three of which – the Templars, the Joannites, and the Teutonic Order – came into being in Palestine. Despite their initial success, the Crusaders did not manage to keep the conquered territories for long. The incessant Muslim attacks led to the fall of the first Christian state on those territories – the County of Edessa (1144). The subsequent Crusade called in order to reclaim them, led by Conrad III of Germany and Louis VII of France, was unsuccessful. It only reinforced the Byzantines’ negative attitudes towards Crusaders, leading to tragic consequences – the Crusaders looted Constantinople in 1204. The new state established on its territory that was meant to reuinte the divided Christian community, the Latin Empire, not only failed to achieve its goals, but also furthered the Byzantine citizens’ aversion towards the Catholics. After numerous clashes and Byzantine raids, the Latin Empire fell a few decades later in 1261.

In the second half of the twelfth century, Sultan Saladin became the leader of the Muslims, uniting the Arabs and Turks and leading them to victory over the Christian armies in the Battle of Hattin in 1187. He conquered nearly the whole Kingdom of Jerusalem. In response, the Third Crusade was called in Europe, a joint endeavor by the rulers of France, England, and the German Reich. It was, however, unsuccessful and did not manage to recapture Jerusalem or defeat Saladin’s armies. The next expeditions only delayed the final loss. It happened with the fall of the last Christian stronghold – Acre – in 1291.