Lesson plan (Polish)

Tytuł: Co nazywamy epiką?

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć:

Jakie cechy ma epika?

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;

2) rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia i wyjaśnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworach ze szczególnym uwzględnieniem ich w prozie realistycznej, fantastycznonaukowej lub utworach fantasy;

3) rozpoznaje czytany utwór jako baśń, legendę, hymn, przypowieść, mit, opowiadanie, nowelę, dziennik, pamiętnik, lub powieść oraz wskazuje jego cechy gatunkowe; rozpoznaje odmiany powieści i opowiadania, np. obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

8) rozumie swoistość tekstów kultury przynależnych do: literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych);

9) wyodrębnia elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka); wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska, muzyka); wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego).

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

7) rozwija umiejętność krytycznej oceny pozyskanych informacji.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń rozpoznaje cechy formalne trzech rodzajów literackich oraz cechy formalne wybranych gatunków należących do epiki.

Kształtowane kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
umiejętność uczenia się;
świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne

Uczeń:

rozpoznaje i nazywa rodzaje i gatunki literackie;
podaje cechy formalne trzech rodzajów literackich;
podaje przykłady tekstów należących do różnych gatunków epiki.

Metody/techniki kształcenia

problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;
programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;
eksponująca: nagranie;
praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

aktywność indywidualna jednolita;
aktywność zbiorowa jednolita.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć, którym jest utrwalenie wiadomości na temat rodzajów literackich, zwłaszcza epiki. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel pyta uczniów, czy wiedzą, jakie są rodzaje literackie i czym się charakteryzują. Jeśli uczniowie wiedzą, podają swoje sugestie. Jeśli nie, nauczyciel przechodzi do dalszej części lekcji.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby przeczytali trzy fragmenty tekstów reprezentujących trzy rodzaje literackie (lirykę, epikę i dramat) w abstrakcie. Pyta, czym różnią się te teksty. Uczniowie dopasowują nazwę rodzaju literackiego (ćw. 1) i zaznaczają cechy formalne (ćw. 2). Poziom wykonania tych zadań pozwoli nauczycielowi zorientować się, czy uczniowie prawidłowo rozpoznają rodzaje literackie.

2. Uczniowie zapoznają się z treścią pierwszej tabeli w abstrakcie. Nauczyciel prosi, aby uczniowie podali przykłady utworów należących do epiki, liryki i dramatu (ćw. 3).

3. Gatunki literackie. Nauczyciel przypomina uczniom, że w ramach rodzajów literackich istnieją także gatunki. Prosi uczestników o wymienienie przykładowych gatunków literackich, z którymi mieli do tej pory do czynienia. Następnie uczniowie zapoznają się z treścią drugiej tabeli w abstrakcie i wykonują ćw. 3.

4. Nauczyciel zaprasza uczniów do zabawy. Dzieli klasę na dwa zespoły i wyznacza jednego ucznia do liczenia punktów. Każdy zespół w jednej rundzie wystawia trzech reprezentantów, którzy wychodzą na środek klasy (reprezentanci powinni się zmieniać tak, żeby nie wychodziły zawsze te same osoby). Każdy reprezentant po kolei (na zmianę z jednej i z drugiej grupy) losuje karteczkę z tytułem i autorem utworu literackiego, z którym uczniowie mieli do tej pory do czynienia. Musi określić rodzaj literacki (1 pkt) i gatunek literacki (1 pkt). Jeśli uczeń nie odpowie w ciągu 5 sekund, na pytanie może odpowiedzieć grupa przeciwna (tylko stojący na środku reprezentanci). W tym przypadku może ona zyskać tylko maks. 1 pkt. (po pół pkt. za każdą prawidłową odpowiedź). Nauczyciel powinien przygotować przed lekcją karteczki z tytułami dzieł literackich – w takiej ilości, żeby zapewnić min. trzy rundy zabawy. Grupa zwycięzców powinna zostać nagrodzona.

5. Wykonanie ćwiczeń utrwalających wiedzę i umiejętności uczniów: 5, 6 i 7.

Faza podsumowująca

1. Prowadzący zapisuje na tablicy słowa kluczowe. Uczniowie zapisują je w zeszytach w sposób, który pozwoli im uporządkować zdobyte na lekcji wiadomości. Przy każdej nazwie gatunku zapisują tytuł dowolnego utworu literackiego.

Słowa kluczowe: