Lesson plan (Polish)

Tytuł: Nie po to się żyje, żeby jeść...

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć

Nie po to się żyje, żeby jeść…O podstawowych potrzebach człowieka i komedii Moliera.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu;

8) rozumie swoistość tekstów kultury przynależnych do: literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych).

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

6) rozpoznaje słownictwo neutralne i wartościujące, rozumie ich funkcje w tekście;

8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

4) redaguje notatki;

5) opowiada o przeczytanym tekście;

9) wykorzystuje wiedzę o języku w tworzonych wypowiedziach.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają komedię charakterów jako jeden z typów komedii.

Kształtowane kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje społeczne i obywatelskie;
świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne

Uczeń:

planuje kartę dań;
odczytuje przesłanie fragmentu komedii Moliera „Skąpiec”;
interpretuje sentencję;
określa bohaterów sztuki;
opowiada, na czym polega komizm w komedii.

Metody/techniki kształcenia

problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;
programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;
praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, pracy z tekstem literackim.

Formy pracy

aktywność indywidualna jednolita;
aktywność zbiorowa jednolita;
aktywność w parach i grupach.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Określenie celu zajęć oraz podanie kryteriów sukcesu.

2. Krótka rozgrzewka – pogadanka wprowadzająca w temat. Nauczyciel pyta uczniów:

Co lubicie jeść?
Czy lubicie przygotowywać posiłki i jeśli tak, to jakie?
Co jest ważne podczas spożywania posiłków? (miejsce, towarzystwo itp.)

Faza realizacyjna

1. Praca w grupach: planowanie karty dań, którą można by zaproponować gościom restauracji (ćw. 1). W razie konieczności nauczyciel wyjaśnia, czym są przystawki, kiedy się je podaje. Do wykonania zadania można wykorzystać formularz w abstrakcie lub przygotować dla uczniów kartki przypominające menu w restauracji.

2. Refleksja i dyskusja nad znaczeniem sentencji: „Nie po to się żyje, żeby jeść, ale po to się je, żeby żyć”. Można także wyświetlić łacińską wersję: „Edimus, ut vivamus, non vivimus ut edamus”. Warto poinformować uczniów, że są to słowa greckiego filozofa, Sokratesa. Uczniowie analizują sentencję, dyskutują nad jej znaczeniem. Podają przykłady.

3. Analiza i interpretacja obrazu Tadeusza Makowieckiego “Skąpiec” (ćw. 3 i 4). W ćwiczeniu leksykalnym można odwołać się do wiedzy uczniów dotyczącej relacji semantycznych: synonimii i antonimii oraz definicji omawianych słów.

4. Druga część lekcji poświęcona jest analizie i interpretacji fragmentu komedii Moliera „Skąpiec”. Uczniowie czytają tekst, np. z podziałem na role. Następnie wykonują ćw. 6, 7 i 8.

5. Ocena Harpagona – wyszukanie w tekście przykładów potwierdzających jego skąpstwo oraz reinterpretacja sentencji (plansza interaktywna, ćw. 9 i 10).

6. Nauczyciel zwraca uwagę, że tekst Moliera jest komedią. Pyta uczniów, czy ich śmieszy – uczniowie uzasadniają swoje zdanie, szukają przykładów komizmu w zamieszczonym w abstrakcie fragmencie.

Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje uczniom pytania skłaniające do oceny pracy własnej i stopnia zrozumienia materiału, np.

Co było dla mnie na tej lekcji najważniejsze?
Co było zrozumiałe, a co nie?
Jakie chciałbym/chciałabym zadać pytanie na ten temat?
Czego chciałbym/chciałabym jeszcze nauczyć się na ten temat?
Co mi pomagało mi się uczyć, a co przeszkadzało?

Praca domowa

Praca w grupach: przygotujcie przedstawienia na podstawie tekstu „Skąpiec wydaje kolację”. W tym celu:

podzielcie się na pięcioosobowe grupy,
skróćcie tekst, dostosujcie go do swoich możliwości, możecie uwspółcześnić dialogi,
nadajcie tytuł swojej sztuce,
uważnie przeczytajcie didaskalia i przygotujcie elementy scenografii (kostiumy, rekwizyty, dekoracje),
przydzielcie sobie role: reżysera, scenografa, aktorów,
zaprojektujcie afisz teatralny,
pokażcie swoje przedstawienie klasowej widowni.