Tytuł: Reklamowy zawrót głowy

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

W jaki sposób i do czego namawia nas reklama?

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VII ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

1. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;

6) określa wartości estetyczne poznawanych tekstów kultury;

7) znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych.

2. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

3) zna sposoby wzbogacania słownictwa;

4) rozumie znaczenie homonimów;

6) rozróżnia treść i zakres znaczeniowy wyrazu.

3. Tworzenie wypowiedzi.

4) Elementy retoryki. Uczeń:

5. funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

8) rozpoznaje i rozróżnia środki perswazji i manipulacji w tekstach reklamowych, określa ich funkcję;

9) rozpoznaje manipulację językową i przeciwstawia jej zasady etyki wypowiedzi.

6) Samokształcenie. Uczeń:

7. rzetelnie, z poszanowaniem praw autorskich, korzysta z informacji;

8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają językowe środki perswazji używane zwłaszcza w przekazie reklamowym.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• podaje, jakie są funkcje reklamy;

• wyjaśnia, co to jest perswazja;

• rozpoznaje i nazywa środki językowe służące nakłanianiu;

• analizuje slogany reklamowe pod kątem zabiegów językowych;

• tworzy własną grafikę i slogan reklamowy.

Metody/techniki kształcenia

• podająca: pogadanka;

• praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność w parach;

• aktywność w grupach;

• aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć: uczniowie dowiedzą się, czym jest perswazja i jak jest wykorzystywana w reklamie.

2. Nauczyciel przypomina różne funkcje języka i podkreśla, że jedną z nich jest nakłanianie (funkcja impresywna).

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel pyta uczniów, gdzie można znaleźć reklamy, w jakiej postaci, jakie produkty reklamuje się najczęściej, kto występuje w reklamach i od czego to zależy (wnioski powinny dotyczyć m.in. wizerunku kobiety/mężczyzny/dziecka/osoby starszej w reklamie – w zależności od tego, do kogo jest kierowana).

2. Nauczyciel zachęca uczniów do stworzenia własnej definicji reklamy i podyskutowania o niej w klasie, a następnie zwraca uwagę na funkcje reklamy (nakłonienie do zakupu dzięki m.in. atrakcyjnej formie czy oddziaływaniu na emocje).

3. Uczniowie szukają w słowniku języka polskiego definicji słowa perswazja i zastanawiają się, w jakich sytuacjach jej używamy.

4. Nauczyciel opowiada krótko o historii reklamy i pochodzeniu tego słowa (od łacińskiego clamo, clamare – krzyczeć).

5. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 5 – oglądają galerię zdjęć, aby dowiedzieć się, jak kiedyś wyglądały reklamy.

6. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję o środkach językowych wykorzystywanych w reklamach, a następnie uczniowie za pomocą fiszek zapoznają się z przykładami takich środków i zastanawiają się, czy w zapamiętanych przez nich reklamach występuje któryś z nich.

7. Nauczyciel pyta uczniów o hasła reklamowe zaprezentowane jako przykłady w poprzednim ćwiczeniu i informuje, że hasło reklamowe to inaczej slogan. Uczniowie wykonują zadanie dotyczące środków perswazji w sloganach reklamowych i kampaniach społecznych.

8. Nauczyciel zwraca uwagę, że nie wszystkie reklamy służą nakłanianiu do nabywania dóbr i usług – część z nich to kampanie społeczne promujące ważne idee czy postawy. Pyta uczniów, czy potrafią podać przykłady kampanii społecznych i co sądzą o ich skuteczności.

9. Uczniowie oglądają grafiki z kampanii promującej czytanie i zastanawiają się, na czym polegają zastosowane w nich gry językowe, a następnie, pracując w grupach, tworzą własną tego typu grafikę.

Faza podsumowująca

Nauczyciel rozdaje uczniom krótkie ankiety z ewaluacją pracy własnej.

Następnie podsumowuje zajęcia, zadając pytania:

• Jakie środki językowe są stosowane w reklamach?

• Jak inaczej nazywamy środki językowe mające na celu nakłonienie kogoś do czegoś?

• Jakie funkcje pełni reklama?

Praca domowa

Pomyśl, jaką postawę społeczną lub ważną ideę chciałbyś wypromować i stwórz dla niej hasło reklamowe.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Advertising dizziness

Words can inform but they can also influence our mind and emotions. In ancient times the art of rhetoric was born, it is the art of convincing people with the help of arguments. Great philosophers (such as Aristotle, Quintilian, Cicero) proved in their speeches that words can not only impress, charm or create dream world (fictional, made of words), but they also can persuade people to some action (i.e.: changing opinion or choosing beautiful or attractive things). All those features are characteristic for statements used by the broadcaster to persuade or to convince the recipient. Such effect is achieved by the persuasive and manipulative function of language. Their effects can be found in advertising, propaganda (or political) and media texts. During this lesson you will learn about persuasion – the art of persuading by using language, and about advertisements – word‑picture texts based on persuasion.

Where you can find adverts in your surrounding? In what form? What products are advertised most often? Who appears in adverts and commercials and what does it depend on?

Advertises are not new invention – their history is connected with the history of trade, when the merchants on the main squares or marketplaces “shouted out” the advantages of goods they sell. The English word “advertisement” comes from Old French “avertir „ meaning: “to make aware”, while in Polish the word “reklama” stems form Latin verb clamo, clamare, that means “to shout”.

To convince the recipient to purchase a product or service, different linguistic measures are used. What linguistic techniques can you notice in the adverts you know. How are the products described? How is the potential client addressed?

Does any slogan seem ingenious? What slogans do you remember from the adverts you know? Why these? Slogans are the most important element of every advertising text. They should be short and easy to remember.

What interesting means of persuasion can you notice in the quoted slogans? Write your answers below.

As you may notice in the previous exercise – not all advertisements persuade people to purchase goods or services. Some campaigns were created to promote important ideas and attitudes.

Do you know any public campaigns? What do you think about their effectiveness? What ideas should be promoted more often?