Lesson plan (Polish)
Temat: Międzynarodowa współpraca na rzecz ochrony przyrody
Adresat
Uczniowie liceum ogólnokształcącego i technikum
Podstawa programowa
Wymagania ogólne
V. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów biologicznych. Uczeń:
1. interpretuje informacje i wyjaśnia związki przyczynowo‑skutkowe między procesami i zjawiskami, formułuje wnioski.
Wymagania szczegółowe
XVIII. Różnorodność biologiczna, jej zagrożenia i ochrona. Uczeń:
7. uzasadnia konieczność stosowania różnych form ochrony przyrody, w tym Natura 2000,
8. uzasadnia konieczność współpracy międzynarodowej (CITES, Konwencja o Różnorodności Biologicznej, Agenda 21) dla ochrony różnorodności biologicznej.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie przedstawiają działania prowadzone w ramach międzynarodowej współpracy na rzecz ochrony przyrody.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
uzasadniać konieczność międzynarodowej współpracy w celu zapobiegania zagrożeniom przyrody;
wymieniać przykłady konwencji i porozumień międzynarodowych, stworzonych w celu zachowania różnorodności biologicznej, oraz opisywać ich podstawowe cele;
podawać przykłady międzynarodowych form ochrony przyrody występujących w Polsce;
opisywać znaczenie sieci obszarów Natura 2000 dla zachowania bioróżnorodności Europy.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.
Prowadzący przypomina uczestnikom zajęć, jakiego obszaru tematycznego będzie dotyczyła lekcja.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wykorzystuje tekst abstraktu do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.
Nauczyciel prosi uczniów, żeby wyszukali w zasobach Internetu wyszukiwarkę gatunków objętych ochroną CITES (Checklist of CITES Species), po czym dzieli klasę na grupy. Każdy zespół, posługując się wyszukiwarką, generuje listę ssaków podlegających ochronie CITES na wybranym kontynencie. Grupy wybierają z tej listy po jednym gatunku i tworzą jego krótki opis na podstawie dostępnych źródeł (takich jak Internet czy encyklopedia zwierząt).
Prowadzący lekcję dzieli losowo klasę na pięć grup. Zadaniem każdej z nich jest wykonanie dołączonej do abstraktu krzyżówki. Po upływie wyznaczonego czasu członkowie każdego zespołu odliczają do pięciu i zapamiętują przypisaną im cyfrę. Następnie losują karteczki z numerami pytań dla sąsiedniej grupy. Nauczyciel zaprasza uczniów do gry. Wybrani uczniowie z kolejnych grup odpowiadają na wyznaczone im pytania. Poprawność odpowiedzi ocenia grupa zadająca polecenia, a ewentualne wątpliwości rozstrzyga prowadzący lekcję.
Każda grupa omawia wybrany gatunek, kładąc szczególny nacisk na przyczyny dla których został on objęty ochroną. Klasa wspólnie analizuje zagrożenia dla tych gatunków wynikające z uwarunkowań środowiskowych lub działalności człowieka.
Prowadzący lekcję informuje uczniów, że w Polsce można nabyć niektóre zwierzęta objęte ochroną CITES, pochodzące z legalnych hodowli. Zwierzęta te należy wówczas zarejestrować w odpowiednim urzędzie. Nauczyciel wyjaśnia, że zwierzęta egzotyczne nie powinny być nabywane przez osoby bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia oraz że nie należy bezkrytycznie wierzyć sprzedawcom twierdzącym, iż są to gatunki idealne do trzymania w mieszkaniu. Przytacza potwierdzone przypadki ucieczki źle zabezpieczonych zwierząt egzotycznych lub ich porzucenia, a następnie poleca podopiecznym, żeby w zasobach Internetu wyszukali materiał filmowy pt. „Porzucone gady. Coraz więcej egzotycznych zwierząt w lubelskim schronisku”.
Uczniowie wspólnie rozważają negatywne konsekwencje wydostania się zwierzęcia egzotycznego na wolność (możliwość zaatakowania ludzi, konsekwencje zdrowotne dla osoby zaatakowanej, koszty akcji poszukiwawczej, śmierć zwierzęcia z powodu braku pokarmu lub nieodpowiednich warunków panujących zimą itp.).
Uczniowie wykonują kolejne ćwiczenia i polecenia. Nauczyciel sprawdza i uzupełnia odpowiedzi, przedstawiając uczniom niezbędne informacje. Udziela informacji zwrotnej..
Faza podsumowująca
Nauczyciel krótko przedstawia najważniejsze zagadnienia omówione na zajęciach. Odpowiada na dodatkowe pytania podopiecznych i wyjaśnia wszelkie ich wątpliwości. Uczniowie uzupełniają notatki.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Agenda 21 – dokument określający zasady przygotowania i wdrażania w życie lokalne programy rozwoju zrównoważonego, sporządzony 5 czerwca 1992 r. na konferencji Narodów Zjednoczonych zwanej Szczytem Ziemi
dyrektywa ptasia – (ang. Directive on the Conservation of Wild Birds ) – potocznie używana nazwa dyrektywy (aktu prawnego) Wspólnoty Europejskiej nr 2009/147/WE z 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, wskazująca metody ochrony gatunków dzikich ptaków występujących na terenie Unii Europejskiej, zasady handlu nimi, dozwolone sposoby ich odłowu oraz sposoby przeciwdziałania ich zabijaniu; razem z dyrektywą siedliskową stanowi podstawę tworzenia europejskiej sieci obszarów Natura 2000
dyrektywa siedliskowa – (ang. Directive on the Conservation of Natural Habitats and of Wild Fauna and Flora ) – potocznie używana nazwa dyrektywy (aktu prawnego) Wspólnoty Europejskiej nr 92/43/EWG z 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej flory i fauny
konwencja o różnorodności biologicznej – (ang. C onvention on Biological Diversity ) – międzynarodowa umowa określająca zasady korzystania z zasobów bioróżnorodności, monitorowania jej stanu i ochrony oraz zapobiegania negatywnym zmianom w ekosystemach, które mogą skutkować wymieraniem gatunków; sporządzona 5 czerwca 1992 r. na Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju, zwanej Szczytem Ziemi
konwencja waszyngtońska – (ang. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora , w skrócie CITES) – międzynarodowa umowa regulująca zasady międzynarodowego handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzona 3 marca 1973 r. w Waszyngtonie
rezerwat biosfery – ekosystem charakterystyczny dla danego kraju, chroniony ze względu na swoje wysokie walory przyrodnicze jako część światowej sieci obszarów chronionych, powołany w ramach programu Człowiek i biosfera (ang. Man and the Biosphere , w skrócie MAB)
Natura 2000 – program Unii Europejskiej określający zasady tworzenia europejskiej sieci obszarów chronionych, którego celem jest zachowanie najcenniejszych przyrodniczo ekosystemów Europy oraz rzadkich i zagrożonych w skali kontynentu gatunków; jego podstawą prawną są dyrektywa siedliskowa i dyrektywa ptasia
zrównoważony rozwój – inaczej nazywany ekorozwojem; rozwój społeczno‑gospodarczy, który nie narusza równowagi w przyrodzie i zaspokaja potrzeby wszystkich ludzi
Teksty i nagrania
International Cooperation on Nature Conservation
A key element of biodiversity is sustainable development. After the United Nations' Conference known as the Earth Summit, the idea became widespread, turning into a political doctrine. Conference was organised in 1992 in Rio de Janeiro under the name Environment and Development. The representatives of 172 governments and of around 2400 non‑governmental organisations took part in the summit. Several documents concerning joint (international) activities to protect the nature and the environment against the negative influence of human civilisation and the preservation of the resources of the planet were signed. The most important documents were Convention on Biological Diversity an Agenda 21.
The implementation of the idea of sustainable development in the EU Memeber States consists in protection of species and ecosystems and it is primarily carried out in the Natura 2000 network.The aim of the network is to facilitate the movement of wild organisms and exchange of genes between different populations, thereby contributing to the biodiversity. It does not replace the national system of protected areas but enriches it. The Natura 2000 sites are designated by the Member States mainly on the request by the scientists who research the ecosystems.
A good example of Natura 2000 site is the Rospuda Valley– one of the most precious primary peatlands in Europe.
The Natura 2000 areas have been introduced to the Polish Nature Protection Laws as a result of application of two European directives: Directive on Conservation of Wild Birds known as the Birds Directive and Directive on the Conservation of natural habitat and of wild fauna and flora informally known as the Habitats Directive.
International protection of biodiversity can be much more effective than actions undertaken by single states. That is why many international conventions have been created which aim is to create protected areas for the conservation of biodiversity. In order to preserve the world's most valuable natural areas, in 1971 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) established a worldwide network of protected areas, called Biosphere Reserves. Those have been established within the framework of the programme Man and the Biosphere (in short MAB). Currently there are 621 such areas, out of which 10 are in Poland. Unique and valuable natural areas can also be included in the UNESCO Cultural and Natural Heritage List. One of those in Poland is Białowieża Forest.
Poland also acceded the Ramsar Convention signed in 1971 in Ramsar, Iran. This documents binds the Member States to protection of the wetlands, a home to numerous species of endangered animals, mainly birds.
Poland has also signed the Bern Convention on conservation of European wildlife and natural habitats and the Helsinki Convention on the protection of the marine environment of the Baltic Sea area. There are also other international treaties in place, helping the endangered or rare species in Poland. Some of those are the Bonn Convention on the conservation of the migratory species, agreement Eurobats on the conservation of populations of bats and Ascobans agreement on conservation of small cetaceans of Baltic and North Sea.
In order to reduce the demand on the exotic animals and plants and on products they are the source of, international laws prohibiting trade in live specimens of the most endangered animals and plants as well trade in their parts and products made out of them as well as controlling trade in other wildlife species. Those rules are contained in the Washington Convention.
Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) was signed on 3rd March 1973 in Washington as a response to the growing threat to the natural occurrence of many species. Today it is binding for 180 countries. Poland adopted CITES on 3rd November 1989.
Preservation of the biodiversity is a common interest of us all
International cooperation is the key to preservation of the biodiversity.