Temat: Jadwiga Andegaweńska na polskim tronie

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

VII. Polska w XIV i XV wieku. Uczeń:

1) opisuje rozwój terytorialny państwa polskiego w XIV i XV wieku;

3) opisuje związki Polski z Węgrami w XIV i XV wieku.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń poznaje osobę Jadwigi Andegaweńskiej – króla Polski – i jej zasługi dla polskiej kultury.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• dlaczego Jadwiga została królem Polski;

• jakie były jej zasługi dla Polski;

• jaki był ideał średniowiecznej kobiety;

• dlaczego doszło do małżeństwa Jadwigi i Władysława Jagiełły.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Nauczyciel prosi, by uczniowie przypomnieli sobie ostatniego króla z dynastii Piastów – Kazimierza Wielkiego – oraz jego zasługi dla kraju.

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat zajęć. Pyta, jaka dynastia panowała w Polsce do 1370 roku i kto był jej ostatnim przedstawicielem. Następnie wprowadza uczniów w postanowienia Kazimierza Wielkiego o dziedziczeniu tronu przez rządzących Węgrami Andegawenów.

Faza realizacyjna

1. Skąd Jadwiga wzięła się na polskim tronie? – nauczyciel wyjaśnia, czym jest unia personalna i dlaczego zawarliśmy ją z Węgrami, oraz prezentuje Ludwika I Wielkiego zwanego w Polsce „Węgierskim”. Następnie wyjaśnia, jak to się stało, że królem Polski została jego córka Jadwiga. Uczniowie zapoznają się z drzewem genealogicznym Jadwigi Andegaweńskiej i wykonują Ćwiczenie 1. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

2. Od króla Polski do królowej Polski – nauczyciel wyjaśnia okoliczności, w jakich Jadwiga została poślubiona Władysławowi II Jagielle (unieważnienie zawartego w dzieciństwie ślubu z księciem austriackim Wilhelmem Habsburgiem), oraz z czym wiązała się unia z pogańską Litwą. Uczniowie wykonują Polecenie 1. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel na podstawie postaci Jadwigi pokazuje, jaki był ideał średniowiecznej władczyni/kobiety. Zwraca przede wszystkim uwagę na jej wykształcenie, pobożność oraz działalność dobroczynną i kulturalną. Podkreśla również, że Jadwiga nie była obojętna na krzywdę ludzką, nawet najbiedniejszego ludu. Uczniowie na podstawie tekstu wykonują Polecenie 2. Uczniowie podczas wykonywania ćwiczeń i poleceń powinni mieć możliwość uzyskania od nauczyciela pomocy. Mogą pracować w parach, jeśli wymaga tego stopień zrozumienia materiału. Prowadzący przekazuje im informację zwrotną dotyczącą ich pracy na lekcji.

4. W czasie panowania Jadwigi jako króla, a później królowej Polski, kładła ona duży nacisk na rozwój nauki i dobroczynność. Nauczyciel zwraca uwagę na dokonania na tym polu – Psałterz floriański, fundację i budowę licznych kościołów i szpitali (w Sandomierzu, Krakowie, Bieczu), uposażenie klasztorów oraz odnowę Akademii Krakowskiej, której darowała swoje klejnoty i kosztowności. Uczniowie, zapoznając się z obrazem Jana Matejki, wykonują Polecenie 3.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel, podsumowując lekcję, rozpoczyna dyskusję, pytając uczniów – jak myślą, dlaczego królowa Jadwiga została świętą katolicką? Jakie cechy zdecydowały o tym wyróżnieniu?.

2. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2 i Ćwiczenie 3, wskazując prawidłową odpowiedź oraz stwierdzenia zgodne z prawdą historyczną. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane i udziela informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych: Jadwiga jako król i królowa Polski była często portretowana na przestrzeni wieków. Poszukaj w internecie wizerunków władczyni oraz sytuacji, w jakich została przedstawiona. Co na podstawie tych dzieł można powiedzieć o Jadwidze? Jakie cechy charakteru można jej przypisać?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Jadwiga of Poland on Polish throne

After the death of Casimir the Great, as a result of treaties on common inheritance, the crown of the Kingdom of Poland was taken over by Louis of Anjou, King of Hungary. Poland and Hungary found themselves in a personal union - they were connected by a monarch. Ludwik died without leaving a male descendant. The young royal daughter Jadwiga, who was crowned King of Poland (in 1384), joined the Polish throne. In 1386, she married Jogaila, strengthening the personal union of Poland and Lithuania. She focused on charitable activities for people in need. She supported the church and her jewels in her will to renew the Krakow Academy.