Lesson plan (Polish)

Tytuł: Matki wola święta

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć

Czy w dawnych czasach żyło się łatwiej, czy trudniej?

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność

9) charakteryzuje podmiot liryczny, narratora i bohaterów w czytanych utworach;

10) rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz wskazuje ich funkcje w utworze;

11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1\\ uczestniczy rozmowie na zadany temat (...);

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

4) redaguje notatki;

5) opowiada o przeczytanym tekście;

9) wykorzystuje wiedzę o języku w tworzonych wypowiedziach.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

5) korzysta ze słowników ogólnych języka polskiego, także specjalnych, oraz słownika terminów literackich.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie wyszukują informacje w tekście literackim, dzięki czemu ćwiczą umiejętność czytania i analizy tekstu.

Kształtowane kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

charakteryzuje główną bohaterkę tekstu „Małgosia contra Małgosia”;
rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
wyszukuje w tekście potrzebne informacje;
opisuje obyczaje panujące w Polsce w XVIII w.;
nazywa doświadczenia bohaterki i porównuje z własnymi.

Metody/techniki kształcenia

problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;
programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;
praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem.

Formy pracy

aktywność indywidualna jednolita;
aktywność zbiorowa jednolita;
aktywność w grupach.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. W domu uczniowie czytają tekst Ewy Nowackiej „Małgosia contra Małgosia” w e‑podręczniku. Zwracają uwagę na słowa niezrozumiałe.

2. Nauczyciel wybiera ucznia lub grupę uczniów, którzy przygotują materiał ilustracyjny do lekcji. Mają to być obrazy przedstawiające polskie stroje i obyczaje z XVII/XVIII w. – razem 6‑10 przykładów do pracy w grupach.

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć i podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Sprawdzenie znajomości i zrozumienia tekstu literackiego. Nauczyciel zadaje uczniom pytania dotyczące tekstu, np.

W którym wieku i gdzie rozgrywa się akcja powieści Ewy Nowackiej?
Kto jest głównym bohaterem fragmentu?
Kto opowiada o wydarzeniach?
Dlaczego Małgosia za wszelką cenę chciała się „obudzić ze snu”?

Faza realizacyjna

1. Określenie narratora tekstu (ćw. 3). Wyjaśnienie i omówienie definicji narratora konkretnego w abstrakcie. Uczniowie podają argumenty na podstawie tekstu potwierdzające, że chodzi o osobę biorącą bezpośredni udział w wydarzeniach, wypowiadającą się w 1. osobie, która nie jest wszechwiedząca ani wszechobecna (ćw. 4).

2. Praca w grupach. Nauczyciel dzieli klasę na zespoły. Każdej grupie przydziela jedną ilustrację przygotowaną przed lekcją przez kolegów i koleżanki. Zadaniem uczniów będzie przygotowanie opisu ilustracji w języku angielskim w 1 os. l.poj., czyli tak, jakby opowiadała o tym osoba będąca uczestnikiem przedstawionych wydarzeń bądź scen. Każda grupa powinna mieć możliwość korzystania z dużego słownika polsko‑angielskiego.

3. Prezentacja ilustracji i ich opisów. Krótkie omówienie: czego dowiedzieliśmy się o życiu w danej epoce?

4. Obyczaje epoki opisane przez narratora. Praca z tekstem, ćw. 5, 6, 7 i 8. Nauczyciel kontroluje poprawność wykonanych ćwiczeń i udziela informacji zwrotnej.

5. Prowadzący prosi uczniów o wyrażenie opinii na temat obyczajów panujących w XVII/XVIII wieku (na podst. ćw. 9 i 10 w abstrakcie). Swobodne wypowiedzi uczniów.

Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje pytania skłaniające uczniów do podsumowania, np.

Jakie cechy ma narrator konkretny?
Dlaczego Małgosi tak trudno było przyzwyczaić się do realiów życia w dawnych czasach?
Czy Małgosia żyjąca na co dzień w XVII w. miałaby trudność z przystosowaniem się do życia w czasach współczesnych? Dlaczego?

Praca domowa

Napisz krótkie opowiadanie, w którym opowiesz o zachowaniu Małgosi z perspektywy wybranego bohatera powieści Ewy Nowackiej. Zastosuj narrację pierwszoosobową.