Temat: Komisja Edukacji Narodowej

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XVI. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń:

  1. podaje przykłady naprawy państwa za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, w tym osiągnięcia Komisji Edukacji Narodowej.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się z okolicznościami powstania, zadaniami i osiągnięciami Komisji Edukacji Narodowej

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • charakteryzować okoliczności powołania Komisji Edukacji Narodowej (KEN);

  • charakteryzować system szkolnictwa podległy KEN;

  • rozpoznawać najważniejszych reformatorów polskiej edukacji w II połowie XVIII w.;

  • wskazywać najważniejsze osiągnięcia KEN.

Metody/techniki kształcenia

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • podające

    • pogadanka.

  • eksponujące

    • film.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie ilustracji dotyczących kultury czasów stanisławowskich. Będą przydatne w toku lekcji.

Faza wstępna

  1. Nauczyciel podaje uczniom cel lekcji, temat oraz kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel przybliża uczniom okoliczności likwidacji zakonu jezuitów.

  3. Uczniowie w parach wykonują Polecenie 1. Omawiają z nauczycielem problem „czarnej legendy” jezuitów oraz jej konsekwencje. Nauczyciel wspomina o innych tego typu pamfletach w historii (np. Protokoły Mędrców Syjonu).

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że celem tej części lekcji będzie sporządzenie mapy mentalnej zjawiska, jakim była Komisja Edukacji Narodowej. Wstępem do jej przygotowania będzie wysłuchanie krótkiej pogadanki nauczyciela. Uczniowie sporządzają notatki, poszukują także dodatkowych informacji w Internecie. Zastanawiają się wraz z nauczycielem, czy w okresie działalności KEN nastąpiła sekularyzacja szkolnictwa. Wykonują Polecenie 2. Rozmawiają na temat roli nauczyciela w wyobrażeniach XVIII‑wiecznych i dziś. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

  2. Następnie uczniowie w parach wykonują Ćwiczenie 1, dopasowując tezy do odpowiednich argumentów**.** W kolejnym kroku na jednym arkuszu papieru rozrysowują mapę mentalną. Wykorzystują przyniesione z domu ilustracje, zdjęcia, rysunki, symbole, wycinki z prasy – odpowiednio osadzając je na wykonywanej mapie i szukając dla nich odpowiedniego kontekstu. Nauczyciel dba o udzielanie uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel ocenia pracę uczniowskich par, zwracając uwagę na takie elementy, jak wartość merytoryczna pracy i jej oryginalność. Walory plastyczne nie podlegają ocenie.

  2. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną, w której ocenią własną pracę.

Praca domowa

  1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

  2. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Apocrypha
Apocrypha
RLgmHPH2HWM9j
nagranie słówka: Apocrypha

apokryf - utwór przypisywany nieżyjącemu lub wymyślonemu twórcy, często w celu wprowadzenia odbiorcy w błąd i nadania utworowi większej wartości

Jesuits
Jesuits
RtJwddP3tYC30
nagranie słówka: Jesuits

Jezuici – inaczej Towarzystwo Jezusowe (łac. Societas Iesu), katolicki męski zakon kleryków regularnych, założony 1534 przez świętego I. Loyolę w Paryżu

Commission of National Education
Commission of National Education
RFqZC6wpiiXdE
nagranie słówka: Commission of National Education

Komisja Edukacji Narodowej – pierwsza na ziemiach polskich i w Europie centralnej świecka władza oświatowa, powołana 1773 po rozwiązaniu zakonu jezuitów;

Pamphlet
Pamphlet
R12WWPnp4ridP
nagranie słówka: Pamphlet

pamflet - utwór publicystyczny lub literacki ośmieszający i krytykujący określone osoby, grupy społeczne lub instytucje polityczne

Lampoon
Lampoon
R1ZeoXQnnDd1X
nagranie słówka: Lampoon

Paszkwil - artykuł, utwór lub inna publiczna wypowiedź zniesławiająca kogoś, czasami także ubliżająca komuś.

Secularization
Secularization
Rq57Va8hm1muY
nagranie słówka: Secularization

Sekularyzacja – przejęcie kierownictwa nad szkołami przez władze świeckie Towarzystwo Ksiąg Elementarnych – organ Komisji Edukacji Narodowej, działający w latach 1773‑1792.

Teksty i nagrania

R1Z01dbMpBSfS
Nagranie abstraktu

The Commission of National Education

One of the most important achievements of the Partition Sejm was obtaining the consent to create the Commission of National Education. In character, it was an almost an independent “ministry”. The principle stating that post‑Jesuit goods should be passed into private hands, and that a part of the income they generated be donated to education, was adopted. The Commission managed to introduce a simple and well‑thought out structure of the schools subject to it – from the universities (of Cracow and Vilnius), through faculty, sub‑faculty and parish schools. In 1775, the Commission of National Education created the Society of Elementary Books. Its task was to compose teaching programs for state schools, and manuals for different levels and subjects of education. The two universities, or so‑called higher schools, in Cracow and Vilnius were reorganized.