Temat: Pojezierza

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

Klasa V (geografia)
II. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko‑przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska). Uczeń:

1. wskazuje na mapie położenie krain geograficznych Polski;

2. przedstawia główne cechy krajobrazów Polski oraz wykazuje ich zróżnicowanie;

3. rozpoznaje krajobrazy Polski w opisach oraz na filmach i ilustracjach;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie charakteryzują krajobraz nadmorski.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wskazywać na mapie położenie pojezierzy;

• charakteryzować klimat pojezierzy;

• wskazywać znaczenie turystyczne pojezierzy.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• kontur mapy Polski z poprzedniej lekcji, mazaki, klej, taśma, nożyczki, kartki.;

• kontur pojezierzy.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów, aby poszukali w kolorowych czasopismach, Internecie oraz własnych zbiorach zdjęć z pojezierzy .

Faza wstępna

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel wyświetla uczniom ranking zawodników (symbole grup i nauczyciela) po kolejnych konkurencjach dotyczących wiadomości o krainach geograficznych .

• Każda grupa otrzymuje prace innych zespołów z poprzedniej lekcji. Grupy rozpoznają i zapisują co przedstawiają zdjęcia/ilustracje wskazanej krainy geograficznej. Kartkę oznaczoną wybranym wcześniej symbolem oddają nauczycielowi, który porówna je z odpowiedziami autorów.

• Uczniowie opisują położenie pojezierzy.

• Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie przeczytali abstrakt, zwracając szczególną uwagę na grafiki.

• Zespoły otrzymują swoje projekty. Uczniowie zaznaczają tereny pojezierzy i wykonują kolaż zdjęć. Na osobnej kartce dodają opis zdjęć.

• Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

Praca domowa

• Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Lake districts

Thousands of years ago, a part of the area of today’s Poland became covered with a thick layer of ice after the climate had cooled. The glacier scoured the surface of the Earth and when it retreated it left a very varied terrain. The landforms created by glaciers include, among other things, moraine hills, numerous lakes and erratic boulders. Areas characterized by a hilly terrain and the presence of the above‑described forms are called lake districts.

Lake districts have common features such as:

• numerous lakes of various shapes and depths;

• a hilly and very varied terrain and relatively low elevations, typical for lowlands, usually not exceeding 200 m above sea level;

• the presence of large boulders, the so‑called erratic boulders;

• numerous peat bog left by overgrown lakes.

In Poland, we currently distinguish three main lake areas. The Pomeranian Lake District is situated south of the coastal belt. It comprises about 5 thousand lakes, mostly small in size. The Masurian Lake District is situated to the east of the Pomeranian Lake District. There are about 3 thousand lakes there. Most of them are large. The Wielkopolski Lake District is situated to the south of the Pomeranian Lake District. It has the smallest number of lakes and they are small in size.

The typical vegetation of the lake districts includes beech and mixed forests in the west, with increasing prevalence of pine forests further east. The forests of the Pomeranian Lake District (Drawski Primeval Forest and Tuchola Forest) and of the Masurian Lake District (Pisz Forest) have a particularly high natural value.
The lake districts provide favourable conditions for most species of mammals that live in Poland and for hundreds of species of birds, numerous lizards and snakes, frogs and toads, whereas lakes provide a habitat for quite many fish species. For this reason, there are many nature reserves here. The substrate in the lake districts is sandy or loamy, and the soils are not very fertile, but you can also find arable fields here, as well as meadows and pastures.

The summer in the lake districts is cooler than, for example, in the shoreland. In the eastern part of the Masurian Lake District, the winters are frosty, whereas the summers are short but sunny. In other lake districts, winters are not so frosty.

Human activity in the lake districts is limited due to the hilly terrain and poor soils. Only the Wielkopolski Lake District provides more favourable conditions for agricultural production. The industry has developed mainly in large towns. The wood industry plays quite a significant role here – many species of trees, most of all spruce, pine and beech trees, are harvested in the forests of the lake districts. They are used for producing furniture, house‑building components, paper and many other products. The types of rock that are present in the lake districts include sand and clay, which are extracted there, too.

The lake districts are significant as a tourist destination. The varied nature, clean air, forests, lakes and well‑preserved nature attract many tourists. To reduce human impact on the environment, hiking and cycling routes have been established. Canoeing trips are organized on many rivers and canals. The largest number of such leisure activities are offered in the Masurian Lake District.

• In Poland, we distinguish three large lake districts: Pomeranian Lakeland, Wielkopolski Lake District and Masurian Lake District.

• The natural environment of the lake districts is very rich and varied.

• In the lake districts, a significant sector of the economy is tourism, which flourishes there.