Temat: Mchy

Adresat

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa IV
VI. Środowisko przyrodnicze najbliższej okolicy. Uczeń:
6) wymienia i opisuje czynniki warunkujące życie na lądzie oraz przystosowania organizmów do życia;
7) rozpoznaje i nazywa pospolite organizmy występujące w najbliższej okolicy szkoły.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie opisują wygląd i środowisko życia mchów.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• rozpoznawać mchy po budowie zewnętrznej;

• wskazywać miejsca, w których mchy mogą się rozwijać.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• okazy mchów;

• lupy.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

• Prowadzący lekcję prezentuje fotografię otwierającą abstrakt, przedstawiającą mchy. Prosi uczniów, żeby nazwali widoczne na zdjęciu rośliny.

• Nauczyciel poleca podopiecznym, żeby przeczytali fragment pt. „Występowanie mchów” i wypisali w zeszytach miejsca, w których rosną mchy. Wybrany uczeń czyta swoją notatkę. Pozostali uczniowie uzupełniają ją, korygują błędy.

• Prowadzący lekcję prosi uczniów, żeby zapoznali się z fragmentem pt. „Budowa i wygląd mchów” i określili różnice pomiędzy budową mchów a budową roślin omawianych na wcześniejszych lekcjach.

• Nauczyciel rozdaje podopiecznym okazy mchów oraz lupy. Uczniowie wydobywają po jednej roślinie z kępy, obserwują jej budowę i porównują ją z ilustracją interaktywną zamieszczoną w abstrakcie. Wskazują i nazywają części rośliny, ich funkcje, a następnie wykonują jej rysunek biologiczny zgodnie z kryteriami, ustalonymi z prowadzącym lekcję.

• Nauczyciel ocenia rysunki uczniów.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

Praca domowa

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

• Polecenie 1.1 Rozejrzyj się dokładnie po okolicy twojego miejsca zamieszkania i szkoły, wypatrując mchów. Szukaj w miejscach spełniających warunki konieczne dla ich wzrostu. Opisz przynajmniej trzy stanowiska, w których rośnie mech.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Mosses

Mosses are plants with a simple structure. They are small, measuring from 1 to 10 cm; they reach greater height only in special circumstances.
Instead of roots they have rhizoids, which are thin, thread‑like protuberances that extend from the stem. They hold the moss in soil. They’re also used to absorb water, although more water is absorbed through moss leaves. They grow densely from the stem. Photosynthesis occurs in the leaves.

Mosses do not produce flowers, fruit or seeds. In the summer, the stems sprout leafless stalks that end with a capsule shaped like a can that produces spores. After they mature, the capsule opens up and releases the spores. The spores grow into young plants.

Mosses grow predominantly in damp and shaded places. Such conditions exist in damp, dense forests, near the banks of streams and slow‑flowing rivers, in the vicinity of springs, on marshes and in the area of vanishing lakes. Mosses have very low requirements, therefore they also appear in rock crevices and between rocks, provided that a sufficient amount of water reaches these places for a part of the year.

Mosses can store large amounts of water by creating dense patches. They are resistant to periodical dryness. Even when they’re heavily dehydrated, they return to life only several hours after they once again become wet.

A special example of mosses are peat mosses. They grow on wetlands and vanishing water reservoirs. Large areas overgrown in peat mosses change into peat bogs that comprise growing layers of dead mosses that keep becoming thicker and gradually change into peat.

• Mosses are plants with a simple structure that grow in wet environments.

• Mosses have very low requirements, which allows them to grow and develop in poor soil.