Temat: Świat to teatr

Grupa docelowa

Uczniowie klasy I liceum lub technikum.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;

6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki.

3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:

5) posługuje się różnymi odmianami polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;

2.Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;

2) buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki;

4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji.

IV. Samokształcenie.

1) rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;

2) porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

3) korzysta z literatury naukowej lub popularnonaukowej;

6) wybiera z tekstu odpowiednie cytaty i stosuje je w wypowiedzi;

7) wzbogaca swoją wypowiedź pozajęzykowymi środkami komunikacji;

8) posługuje się słownikami ogólnymi języka polskiego oraz słownikami specjalistycznymi (np. etymologicznymi, frazeologicznymi, skrótów, gwarowymi), także w wersji on‑line;

9) wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają przejawy teatralizacji życia w baroku – przedstawiają przykłady, oceniają je, odnoszą do współczesności.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, na czym polegała teatralizacja życia w epoce baroku;

• podaje, jaki cel miała teatralizacja życia w epoce baroku;

• wskazuje przykłady teatralizacji życia w epoce baroku;

• podaje współczesne przykłady teatralizacji życia;

• prezentuje wyniki własnej pracy.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja;

  • drama.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i rozwiązać zadania.

Faza wstępna

1. Nauczyciel określa cel zajęć, którym jest poznanie przykładów teatralizacji życia codziennego w epoce baroku, jak i współczesnym życiu codziennym. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel prosi uczniów, by przypomnieli sobie cechy stylu barokowego, wymienili przykłady sztuki barokowej. Następnie pyta, dlaczego barok określa się mianem „epoki teatru”. Uczniowie powinni dojść do wniosku, że niemal całe ówczesne życie publiczne było swoistym widowiskiem.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wspólnie wykonują ćwiczenie 1 w abstrakcie. Łączą pojęcia (teatralizacja, spektakl, widowisko, parada) z ich słownikowymi definicjami.

2. Uczniowie wspólnie wykonują ćwiczenie 2 w abstrakcie. Uzupełniają podane zdania słowami: teatr, komedia, dramat. Zwracają uwagę na różne znaczenia: znaczenie podstawowe odnoszące się do teorii literatury oraz znaczenie przenośne wykorzystywane w języku codziennym.

3. Nauczyciel dzieli klasę na grupy (liczba grup uzależniona jest od liczby uczniów w klasie; grupa nie powinna być większa niż 5 osób). Poszczególne grupy opracowują informacje o opisanych w abstrakcie przykładach teatralizacji życia w epoce baroku:
   1. Przejawy teatralizacji życia dworskiego na przykładzie dworu hiszpańskiego.
   2. Związek publicznych egzekucji z teatralizacją życia publicznego.
   3. Spektakle życia i śmierci - omówienie zjawiska, przykłady.

4. Poszczególne grupy w dowolnej formie przygotowują prezentację, którą prezentują całej klasie. Uczniowie wykorzystują materiały zamieszczone w lekcji (ilustracje, przykłady) oraz materiał zamieszczony w części „Theatrum mundi”. W swojej prezentacji powinni wykorzystać elementy dramy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania skłaniające do podsumowania, np.
   - Jakie były przejawy teatralizacji życia publicznego w epoce baroku?
   - Czemu służyły takie zabiegi?
   - Wyjaśnijcie termin „theatrum mundi”.

2. Uczniowie zapisują w zeszytach słowa klucze dotyczące lekcji, które uważają za najważniejsze.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Poszukaj przykładów teatralizacji zachowań w swoim otoczeniu. Opisz zaobserwowane sytuacje i zdarzenia w multimedialnym dzienniku, biorąc pod uwagę poszczególne pola. Możesz również dodać zdjęcia i cytaty. Wyciągnij wnioski ze swoich obserwacji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The world is a theater

Baroque is the theatre era. It's not only because it was the time of writing of such prominent playwrights as Shakespeare (England), Pedro Calderon de la Barca (Spain) or Molier (France). And not only because the writers who weren't playwrights and the authors who were preparing plays for e.g. Jesuit schools were actively writing. Baroque is the era of the theatre, because basically the whole public life of that time was a sort of the spectacle. Theatricalization noticeable in various fields wasn't only the fashion. There was a deeper reason behind it: in the reflections of philosophers and in the works of the Baroque artists there is a strong belief that the world is a theatre and people are actors. The topos „world is a theatre” (theatrum mundi) has its roots in the Antiquity. The fact that the gods treat us like toys was mentioned by the outstanding Greek philosopher Platon (V/IV century BC). Roman stoics repeated that we only play the roles assigned to us by the Fate. It was also a popular motif in Renaissance used by Desiderius Erasmus Roterodamus and Jan Kochanowski.