Temat: Barok w Europie i Polsce

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XI. Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej sąsiedzi w XVII wieku. Uczeń:

6. rozpoznaje charakterystyczne cechy kultury baroku, odwołując się do przykładów architektury i sztuki we własnym regionie.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o specyfice epoki Baroku w Polsce i w Europie.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• jakie były cechy charakterystyczne epoki baroku w Europie i Polsce;

• jak długo trwał i gdzie narodził się barok;

• jakie były budowle barokowe w Polsce.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Nauczyciel prosi o powtórzenie informacji z poprzedniej lekcji. Poleca również zebrać ilustracje, zdjęcia, rysunki, symbole, wycinki z prasy kojarzące się uczniom z tematem zaplanowanej lekcji.

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Wybrani uczniowie prezentują przygotowany przez siebie przed lekcją materiał ilustracyjny. Nauczyciel zachęca klasę do zadawania pytań prezentującym, np.

   • Dlaczego wybrałeś takie przykłady?

   • Z czym wiąże się to zdjęcie?

   • O czym mówi ta ilustracja?

   • Dlaczego ważny jest ten schemat?

   • O czym ma nam powiedzieć ta grafika?

Faza realizacyjna

1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

2. Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 1. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel wypisuje na tablicy pojęcie empiryzm, a następnie w formie mapy myśli dopisuje: doświadczenie, racjonalizm, empiria, badanie. Po zapisaniu każdego określenia prosi uczniów o wyjaśnienie, jak rozumieją dane pojęcie. Chętni/wybrani uczniowie dopisują wyjaśnienia do mapy myśli. W razie potrzeby nauczyciel koryguje odpowiedzi.
   W następnym kroku nauczyciel informuje uczniów, że ich zadaniem będzie określenie, barok. Wyjaśnia, że uczniowie będą pracować metodą kuli śniegowej i w rezultacie wspólnie ustalą rozwiązanie. W razie potrzeby nauczyciel wyjaśnia metodę:
   Uczniowie indywidualnie zapisują na kartkach własne odpowiedzi i uzasadnienia do nich. Następnie w parach porównują swoje propozycji i spisują na osobnej kartce listę swoich wspólnych rozwiązań. Uczniowie gromadzą się w czwórkach i w podobny sposób konfrontują swoje stanowiska, a zebrane rozwiązania zapisują na nowej kartce. W dalszej części lekcji uczniowie łączą się w jeszcze liczniejsze grupy, aż wobec postawionego problemu wypowie się cała klasa. Wszystkie uzgodnione na forum całej klasy odpowiedzi wraz z argumentami zostają zapisane na tablicy.

4. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

5. Uczniowie wyświetlają na tablicy interaktywnej opracowane przed lekcją krzyżówki. Zadaniem pozostałych jest odgadnięcie poszczególnych haseł. Po każdej krzyżówce, w oparciu o technikę świateł, uczniowie dokonują oceny pytań (czy są jednoznaczne, logicznie sformułowane). Nauczyciel ocenia pytania pod kątem językowym i udziela informacji zwrotnej.

6. Uczniowie analizują ilustracje i wykonują ćwiczenie 1 i Polecenie 3 . Aby odpowiedzieć na pytania, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

7. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 2.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel metodą losową wybiera jednego ucznia i prosi go, by swoimi słowami przedstawił znaczenie danego słowa lub pojęcia poznanego na lekcji.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia, których nie zrealizowano w toku lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Baroque in Europe and Poland

Baroque was a period in the history of Europe lasting from the mid‑16th century to the end of the 17th century. The name „Baroque” comes from the Portuguese word „barocco” which means a pearl of irregular shape.

Baroque developed under the influence of religious disputes between Catholicism and Protestantism. It encompassed all spheres of life and most of the social classes.

This period was characterized by a diverse and contrasting culture. There were two philosophical views at that time: rationalism and empiricism. Rationalists believed that the only source of cognition is the reason, while empiricists proclaimed that only experience allows one to gain knowledge about the world. In art, the individualism of the artist, who in his works referred to the feelings and emotions of the viewer, came to the fore.

Baroque art dealt with various topics - besides sacral art, court art was created. Painters depicted scenes from the lives of saints and rulers of that time. They used rich colours, chiaroscuro and perspective, as well as a dynamic, open composition.

Rulers and magnates built magnificent castles, palaces and tenement houses. Palace of Versailles - the residence of French kings, became an artistic example for entire Europe. Establishing gardens and parks became very popular.

In the Baroque period, modern theatre as we know it was developed. Special buildings to hold theatrical spectacles on the basis of, among others, plays by Shakespeare and Molière were erected. At that time, the opera was born.

Polish Baroque artists were inspired by the architecture of the West. In the 17th century, Baroque royal and magnate residences, such as the Wilanów Palace, were built, and the royal castles on the Wawel hill and in Warsaw were rebuilt in this spirit. The development of the Baroque architecture in Poland was closely connected with the patronage of the Catholic Church.

Polish Baroque art was specifically reflected in Sarmatism - the ideology of the Polish nobility, which proclaimed the ideals of manorial life, glorified native customs and Catholic faith. Polish Sarmatians fancied building wooden manor houses, which corresponded to the model of life in the countryside they propagated.

In the field of painting, portrait art was developing dynamically. Paintings depicting ancestors started to adorn the walls of magnate residences and noble manors.