Temat: Główne formacje roślinne

Adresat

Uczeń klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

6. Identyfikowanie współzależności między elementami środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz związków i zależności w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.

Wymagania szczegółowe

IV. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno‑roślinna na świecie.

Uczeń:

1) wskazuje na mapie położenie poznawanych typów krajobrazów.

Ogólny cel kształcenia

Poznasz główne formacje roślinne Ziemi.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • przykładowych formacji roślinnych na Ziemi;

  • głównych formacji roślinnych na mapie świata;

  • wymieniać piętra roślinne Tatr.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  • Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat. Pyta uczniów:

    • Co wiecie o…?

    • Czy kiedykolwiek spotkaliście się z…?

Faza realizacyjna

1. Pierwszy etapem lekcji jest wykład informacyjny na temat stref roślinnych kuli ziemskiej. Nauczyciel prezentuje widżet „Charakterystyka stref roślinnych kuli ziemskiej” z lekcji „Główne formacje roślinne” w e‑podręczniku. Omawia kolejno wymienione w nim strefy roślinne i wskazuje położenie każdej z nich na mapie świata dołączonej do lekcji. Ponieważ informacje zawarte w widżecie nie są od razu widoczne, nauczyciel przed omówieniem kolejnych stref może uczniom zadawać pytania:

  • Jaki klimat panuje w tej strefie?

  • Jakie występują tu rośliny i zwierzęta?

Nauczyciel uzupełnia i koryguje informacje uczniów.

2. Następnie nauczyciel przedstawia galerię zdjęć, które ilustrują przykłady roślin i zwierząt występujących w poszczególnych strefach roślinnych i prosi, by uczniowie w ramach sprawdzenia, co już wiedzą, wskazali, jakie strefy są prezentowane.

3. Kolejnym etapem jest samodzielna praca uczniów. Nauczyciel omawia krótko schemat interaktywny przedstawiający piętra roślinne w Tatrach, a następnie poleca uczniom wykonanie polecenia 2 z lekcji oraz ćwiczenia interaktywnego 1 polegającego na uporządkowaniu ilustracji przedstawiających poszczególne piętra roślinne Tatr. Nauczyciel na bieżąco monitoruje pracę uczniów i w razie potrzeby naprowadza ich na właściwy tok rozumowania.

4. Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat zasadności zastępowania naturalnej roślinności przez plantacje tworzone dla potrzeb ludzi oraz negatywnych konsekwencji tego typu działań.

Faza podsumowująca

  • Ostatnim etapem lekcji jest jej podsumowanie. Uczniowie zadają nauczycielowi pytania, proszą o wyjaśnienia oraz uzupełniają notatki .

Praca domowa

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

vegetation type
vegetation type
RL0X50lWvO2Mi
Nagranie dźwiękowe słówka

formacja roślinna – typ roślinności charakterystyczny dla danego obszaru; rośliny wchodzące w skład formacji roślinnej mają podobne wymagania w stosunku do gleby i klimatu

alpine meadows
alpine meadows
RRRuMxcsoGpfs
Nagranie dźwiękowe słówka

hale – łąki wysokogórskie w wysokich partiach polskich gór powyżej piętra kosodrzewiny; obszar, w którym występują, nazywany jest piętrem hal

creeping pine
creeping pine
RhySvVwyBSQ4w
Nagranie dźwiękowe słówka

kosodrzewina – gatunek drzewa (lub krzewu) iglastego, który tworzy piętro kosodrzewiny powyżej regla górnego

altitudinal zones
altitudinal zones
R190Vjir5u7P3
Nagranie dźwiękowe słówka

piętra roślinne (piętra klimatyczno‑roślinne) – charakterystyczna dla wielu obszarów górskich zmienność roślinności wraz z wysokością nad poziomem morza, uwarunkowana występowaniem pięter klimatycznych

lower montane zone
lower montane zone
RQ6qgQuKswWsF
Nagranie dźwiękowe słówka

regiel dolny – piętro lasów liściastych i mieszanych występujące w górach powyżej terenów uprawnych

upper montane zone
upper montane zone
R1LtpdfTINKvj
Nagranie dźwiękowe słówka

regiel górny – piętro lasów iglastych występujące w górach powyżej regla dolnego

vegetation region
vegetation region
R1MXTtl16Q24J
Nagranie dźwiękowe słówka

strefa roślinna – duży obszar z odrębną roślinnością przystosowaną do szczególnych warunków panujących w tej strefie

crag
crag
RihooYpsUVBHy
Nagranie dźwiękowe słówka

turnie – piętro w górach, powyżej piętra hal, obszar stromych ścian skalnych i głazów

Teksty i nagrania

R18I8VkcNArKm
nagranie dźwiękowe abstraktu

Major vegetation types

The factors affecting the occurrence of different types of vegetation on Earth are: climate, availability of water, terrain and soil type. This is why vegetation varies depending on the climate zone, climate type and even on the conditions prevalent in a specific area. In each vegetation region, you can find characteristic forms of vegetation as well as their distinct local subtypes.

Descriptions of vegetation regions of the world

Vegetation regions of the Earth are shown on the map below.

The climat of the environment is sometimes called vertical zonation due to the arrangement of floors in order resembling the arrangement of landscape zones (climatic and soil‑plant). Apart from desert and polar areas, where there is almost no vegetation in the mountains, in other zones, for example in the temperate zone, similarities can be found between the lower regula and the deciduous and mixed forest zone, between the upper regla floor and the taiga zone, between the mountain pine and halls and the tundra, and between the crags and the outskirts of the ice desert.

  • The lighting zones of the Earth and the associated climate zones influenced the formation of plant zones.

  • Geographical factors cause that there are also astrephic plant formations.

  • Variability of climatic, water and terrain conditions together with altitude means that plant floors can be distinguished in the mountains.