Tytuł: Zanim zabierzesz głos publicznie...

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć:

Zanim zabierzesz głos publicznie...

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy II liceum lub technikum.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż), retorycznych (przemówienie, laudacja, homilia), popularnonaukowych i naukowych (rozprawa); wśród tekstów prasowych rozróżnia wiadomość i komentarz; rozpoznaje środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach; odczytuje informacje i przekazy jawne i ukryte; rozróżnia odpowiedzi właściwe i unikowe;

II. Kształcenie językowe.

1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:

3) rozpoznaje argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich funkcje w tekście; wykorzystuje je w budowie własnych wypowiedzi;

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

2) rozpoznaje prozodyczne elementy stylu: akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja i określa ich funkcje w tekście; ZR

7) rozpoznaje słownictwo o charakterze wartościującym; odróżnia słownictwo neutralne od słownictwa o zabarwieniu emocjonalnym, oficjalne od potocznego.

3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:

3) rozpoznaje i określa funkcje tekstu (informatywną, poetycką, metajęzykową, ekspresywną, impresywną – w tym perswazyjną);

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

4) wyjaśnia, w jaki sposób użyte środki retoryczne (np. pytania retoryczne, wyliczenia, wykrzyknienia, paralelizmy, powtórzenia, apostrofy, przerzutnie, inwersje) oddziałują na odbiorcę;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;

9) stosuje retoryczne zasady kompozycyjne w tworzeniu własnego tekstu; wygłasza mowę z uwzględnieniem środków pozajęzykowych;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają pozawerbalne aspekty przemawiania.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• rozpoznaje specyfikę tekstów retorycznych;

• wymienia elementy stałe i fakultatywne przemówień;

• omawia i stosuje strategie pamięciowe;

• wygłaszając przemówienie, dba o prawidłową dykcję i artykulację.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • metoda tekstu przewodniego.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i rozwiązać zadania.

Faza wstępna

1. Nauczyciel określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel przed lekcją przygotowuje krótkie przemówienie na dowolny temat, prosi dwoje uczniów o przeczytanie go. Jeden uczeń powinien odznaczać się zdolnościami aktorskimi. Wystąpienia muszą się różnić: jedno beznamiętne, drugie ekspresyjne.
   Po wystąpieniach uczniowie opisują swoje wrażenia po wysłuchaniu mów.

2. Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 1 – sprawdzają swoją pamięć, odtwarzając imiona osób, które powinni zapamiętać z obejrzanego wcześniej pokazu slajdów (każde zdjęcie z podpisem wyświetla się przez 6 sekund). Po tym ćwiczeniu uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami (które imię było im najłatwiej zapamiętać, jakie strategie pamięciowe stosowali). Następnie szukają w dostepnych źródłach informacji na temat technik pamięciowych.

3. Uczniowie dobierają się w pary i opowiadają sobie nawzajem o jakimś zdarzeniu. Zadaniem drugiej osoby jest jak najwierniejsze odtworzenie historii. Następnie uczniowie wypowiadają dowolne zdania, a druga osoba powtarza je za pomocą innych słów.

4. Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

5. Uczniowie zapoznają się ze wskazówkami umieszczonymi na mapie interaktywnej dotyczącymi wygłaszania przemówień (dykcja, oddech, modulacja głosu, kontakt wzrokowy). Wspólnie z nauczycielem omawiają te elementy.

6. Nauczyciel przed lekcją przygotowuje dla uczniów materiał pomocniczy w postaci bajki logopedycznej (do wyszukania np. w internecie). Uczniowie czytają ją, wykonując poszczególne ćwiczenia narządów mowy (naśladują różne odgłosy, wykonują ruchy języka).

7. Uczniowie czytają zdania (łamańce językowe), zwracając uwagę na poprawną artykulację.

8. Uczniowie zastanawiają się, jaki jest cel dwóch ostatnich wykonanych ćwiczeń, oraz komu i w jakich sytuacjach mogą się przydać.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie wybierają po jednym słowie ze słownika w abstrakcie. Następnie starają się ułożyć z nim krótki łamaniec językowy.

2. Uczniowie, bazując na swoich doświadczeniach, dyskutują na temat tego, czy szkoła przygotowuje ich do publicznego zabierania głosu.

Praca domowa

1. Wykonaj poniższe ćwiczenie mające na celu usprawnienie narządów artykulacyjnych i zapobieganie tzw. szczękościskowi, który uniemożliwia poprawną artykulację. Włóż korek (taki, którym zamyka się butelki, np. z winem) do ust między zęby i przeczytaj na głos pół strony dowolnego tekstu. Staraj się jak najdokładniej wypowiadać głoski, by odbiorca rozumiał tekst czytany przez ciebie. Ćwiczenie powtarzaj codziennie lub co dwa dni.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Before your public speaking performance...

Our communicative image comprises a few components such as your voice, appearance, posture and body language. All of them are important in public events – discussions (debates, panels, negotiations), lectures, presentations and speeches.

Some of our presentations happen spontaneously, some are planned and prepared for hours, days, even weeks. In those cases, the moment of actual speaking needs to be preceded by text’s memorization. It’s the penultimate stage called memoria. To pass through it smoothly and efficiently, you will need to look into various techniques of memorization.

First and foremost, you need to divide the text into memorisable segments with a special attention to key information – they should be memorised firstly. We recommend creating associations with objects or events you are more familiar with. The simplest way to memorize, however, is repetition.

Remember that the speaker is not obliged to reproduce all that he/she planned to say. It’s completely fine to express some thoughts differently. When a fragment of your presentation slips your mind, try to say what you think differently and not to pounce for your notes immediately.

The preparation of both the content and the form is essential for a successful presentation. Those components are shaped during the work on the final shape of the speech - from choosing subject, unifying the thoughts, shaping its form to memorizing it. However, there are too few people giving enough attention to how they will speak.

Remember – the diction, exactly as the memory, is the matter of practise.