Tytuł: W poszukiwaniu szczęścia

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć:

W poszukiwaniu szczęścia. O podróży jako motywie literackim.

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy VIII ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) rozpoznaje rodzaje literackie: epika, liryka i dramat; określa cechy charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów i przypisuje czytany utwór do odpowiedniego rodzaju;

7) określa w poznawanych tekstach problematykę egzystencjalną i poddaje ją refleksji;

8) określa wartości estetyczne poznawanych tekstów literackich;

9) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego, popularnonaukowego lub naukowego;

2) porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;

3) interpretuje dzieła sztuki (obraz, grafika, rzeźba, fotografia).

II. Kształcenie językowe

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

1) dostrzega zróżnicowanie słownictwa, w tym rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (np. terminy naukowe, archaizmy, kolokwializmy); rozpoznaje wyrazy rodzime i zapożyczone, zna typy skrótów i skrótowców – określa ich funkcje w tekście;

3) zna sposoby wzbogacania słownictwa.

III. Tworzenie wypowiedzi

1.Elementy retoryki. Uczeń:

1) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

2) gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi;

6) przeprowadza wnioskowanie jako element wywodu argumentacyjnego;

7) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie.

2.Mówienie i pisanie. Uczeń:

3) formułuje pytania do tekstu.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń nazywa wartości, jakie niesie poznawanie innych kultur.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje społeczne i obywatelskie;

• świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne

Uczeń:

• opowiada, jaką wartość ma poznawanie innych kultur;

• rozumie pojęcia związane z buddyzmem, poprawnie używa ich w dyskusji;

• odczytuje przesłanie fragmentu powieści „Podróż Teo”;

• rozumie motyw podróży wykorzystywany w tekstach kultury.

Metody /techniki kształcenia

• problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;

• programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

• praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem literackim;

• ekspozycyjna: praca z tekstami ikonicznymi.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita

• aktywność zbiorowa jednolita

• aktywność w grupach, parach

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć, którym jest refleksja nad szczęściem w kontekście różnych kultur oraz poznanie podróży jako motywu literackiego. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel zaczyna lekcję od dyskusji na temat: Co nam daje kontakt z ludźmi pochodzącymi z innych krajów. W dyskusji uczniowie biorą pod uwagę kulturę, zwyczaje, religię itp.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się z informacjami zamieszczonymi w abstrakcie dotyczącymi buddyzmu: przeczytali informacje i obejrzeli materiał ilustracyjny (ćwiczenia 1 i 2). Następnie prowokuje dyskusje na temat buddyzmu: pyta uczniów, co ich dziwi w buddyzmie, co się podoba, a co budzi sprzeciw. Jest to czas na swobodne wypowiedzi uczniów.

2. Uczniowie zapoznają się z informację na temat autorki powieści „Podróż Cleo” Catherine Clement.

3. Dalsza część lekcji jest poświecona pracy z tekstem – fragmentami powieści „Podróż Teo”. Fragment jest dość długi, dlatego warto polecić uczniom, aby przeczytali go już przed lekcją. Wówczas w trakcie lekcji wystarczy krótkie przypomnienie.

Uczniowie, pracując w parach, na zmianę zadają sobie pytania do tekstu dotyczące miejsc odwiedzanych przez bohaterów, kultury, zwyczajów i religii i na zmianę na nie odpowiadają. Dzięki temu powtarzają najważniejsze treści tekstu.

Następnie uczniowie wspólnie dyskutują na temat tekstu. Mogą kierować się pytaniami zamieszczonymi w e‑podręczniku:

• W jaki sposób spotkanie z filozofią buddyjską mogło wpłynąć na samopoczucie Teo?

• Opisz uczucia i emocje, jakie wywołały w bohaterze miejsca, które zobaczył.

• Czy spotkanie to można nazwać przygodą? Dlaczego?

4. Uczniowie zastanawiają się nad motywem podróży. W grupach tworzą mapy myśli. Kierują się własną wiedzą, informacjami z internetu, e‑podręcznika, a także fragmentem powieści „Podróż Teo”. Następnie dyskutują na temat znaczenia podróży w dążeniu do szczęścia.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel pyta uczniów, czego się dziś nauczyli, czy lekcja była dla nich ciekawa. Prosi ich o ocenę pracy własnej na lekcji.

2. Uczniowie zapisują w zeszytach słowa klucze dotyczące lekcji, które uważają za najważniejsze. Uzasadniają ich wybór i kolejność.

Praca domowa

Sformułuj dziesięć rad/zasad, które mogłyby być wykorzystywane w codziennym dążeniu do szczęścia. W swojej pracy możesz wykorzystać cytaty z powieści „Podróż Teo”, a także innych znanych ci tekstów kultury.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

In search of happiness

Learning about different cultures and religions allows us to better understand ourselves. It is especially important when we feel a little lost in the reality that surrounds us. For this reason we often need a guide. One of these belief systems is Buddhism, which on one hand establishes „individual contact between a person and a divine agent”, but on the other hand also states that „this philosophy can get by without a god. Everyone must manage, as well as they know how, to find peace of mind”.

Catherine Clement (born in 1939) is a writer and philosopher. She has published 10 novels. She has visited many countries, including India, where she spent four years, and currently lives in Senegal. She is interested in and Religious Studies. Her novel Theo's Oddysey brought her great literary success. The book has been translated into many languages.

Theo's Oddyssey Catherine Clement – a novel for adolescents, which is described as „a wonderful journey through the history of Philosophy”. The novel's teenage main character – Theo – learns about world cultures and religions. Theo suffers from a mysterious illness, and is taken by his crazy aunt Martha on a journey around the world of religion. The pair, who understand each other perfectly, meet many interesting people on their way – often spiritual guides – representing different cultural areas, including, among others: sages, philosophers, rabbis, gurus, priests, theologists and scholars of religion.