Tytuł: Zwykłe i niezwykłe miejsca. Opis miejsca, sytuacji i przeżyć

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć:

Miejsca zwykłe i niezwykłe – jak je opisać?

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VII ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1. rozpoznaje rodzaje literackie: epika, liryka i dramat; określa cechy charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów i przypisuje czytany utwór do odpowiedniego rodzaju;

2. określa wartości estetyczne poznawanych tekstów literackich;

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1. wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego, popularnonaukowego lub naukowego;

2. porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;

3. interpretuje dzieła sztuki (obraz, grafika, rzeźba, fotografia);

4. dostrzega różnice między literaturą piękną a literaturą naukową, popularnonaukową, publicystyką i określa funkcje tych rodzajów piśmiennictwa.

III. Tworzenie wypowiedzi

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1. funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

2. gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi;

3. tworzy wypowiedź, stosując odpowiednią dla danej formy gatunkowej kompozycję oraz zasady spójności językowej między akapitami; rozumie rolę akapitów jako spójnych całości myślowych w tworzeniu wypowiedzi pisemnych oraz stosuje rytm akapitowy (przeplatanie akapitów dłuższych i krótszych);

4. zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1. rzetelnie, z poszanowaniem praw autorskich, korzysta z informacji;

2. uczestniczy w życiu kulturalnym w swoim regionie;

3. uczestniczy w projektach edukacyjnych (np. tworzy różnorodne prezentacje, projekty wystaw, realizuje krótkie filmy z wykorzystaniem technologii multimedialnych);

4. rozwija umiejętności samodzielnej prezentacji wyników swojej pracy;

5. rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń kształci umiejętność rozpoznawania typów opisów i tworzenia ich.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje społeczne i obywatelskie;

• inicjatywność i przedsiębiorczość;

• świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne

Uczeń:

• charakteryzuje „małą ojczyznę”;

• podaje cechy opisów: miejsca, sytuacji, przeżyć wewnętrznych;

• rozpoznaje i redaguje różne typy opisu;

• prezentuje swoją małą ojczyznę;

• określa nastrój piosenki.

Metody/techniki kształcenia

• problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja, elementy dramy;

• programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

• praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność zbiorowa jednolita;

• aktywność w grupach i parach.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć, którym jest rozwijanie umiejętności tworzenia opisu. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel pyta uczniów, z czym kojarzy się im “Ojczyzna”, a z czym “mała ojczyzna”. Wspólnie z uczniami rozdziela oba pojęcia, wskazując na ich podobne i/lub różne znaczenia. Do tego zadania można wykorzystać mapę skojarzeń w abstrakcie.

3. Następnie prosi uczestników zajęć, aby w grupach stworzyli mapy dotyczące ich własnej małej ojczyzny zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymi w ćwiczeniu 1 w abstrakcie.

Uczniowie prezentują swoje mapy, dyskutują na ich temat.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie przypominają sobie wiadomości dotyczące różnych typów opisów. Wykonują ćwiczenie 2 w abstrakcie: czytają informacje dotyczące opisów miejsca, sytuacji i przeżyć wewnętrznych. Następnie na podstawie zadania 3 wymieniają tematy różnych typów opisów.

Wiadomości z zadań 1 i 2 uzupełniają informacją na temat przeznaczenia i budowy opisu zamieszczoną w abstrakcie.

2. Aby sprawdzić, czy uczniowie potrafią rozróżnić wskazane trzy typy opisu, nauczyciel prosi, aby wykonali zadanie 4 w abstrakcie.

3. W parach uczniowie rozmawiają o zaskakujących wydarzeniach, związanych z ich miejscem zamieszkania, których byli przypadkowymi świadkami lub uczestnikami.

Następnie prezentują te same wydarzenia z perspektywy przypadkowego świadka lub uczestnika nieoczekiwanej sytuacji; opisują swoje przeżycia. W tym zadaniu można wykorzystać metodę dramy.

Nauczyciel przysłuchuje się rozmowom uczniów, koryguje ewentualne błędy.

4. Wysłuchanie piosenki Włodka Górskiego „Moje miasto”. Uczniowie szukają w tekście sformułowań związanych z opisem miejsca i przeżyć wewnętrznych.

5. Uczniowie rozmawiają na temat tekstu piosenki: podają cechy miasta, któremu poświęcona jest piosenka; nazywają uczucia osoby wypowiadającej się w piosence; wyjaśniają, co sprawia, że miasto ukazane w piosence jest miejscem niezwykłym.

Faza podsumowująca

Nauczyciel pyta uczniów, czego się dziś nauczyli, czy lekcja była dla nich ciekawa. Prosi ich o ocenę pracy własnej na lekcji. W tym celu mogą dokończyć zdania zamieszczone w ćwiczeniu 12 w abstrakcie.

Praca domowa

Stwórzcie w grupach nieoficjalną stronę WWW waszego regionu. Pamiętajcie o miejscach wam bliskich, tajemniczych, niedostępnych dla innych.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Usual and unusual places. Description of a place, situation and experience

Many people are strongly attached to their place of birth or residence. The region with which we feel an emotional connection is called a “little homeland”. We feel there like at home: homely, good, safe. Not only do we associate different objects with this place but also people whom we meet in our life and with whom we establish various ties.

A description appears in various non‑literary texts, both official and unofficial, which serve the purpose of everyday communication. It can be part of a story, announcement, letter, complaint or curriculum vitae. It can be a detailed presentation of a place, situation or experience. It usually consists of three parts:

1. introduction

2. main body

3. summary

The introductory part shall contain basic information on the subject of the description. Subsequently, more detailed data shall be provided in accordance with the design previously adopted. Finally, you express your opinion or feelings.