Temat: Dysocjacja elektrolityczna soli

Adresat

Uczeń ośmioletniej szkoły podstawowej

Podstawa programowa:

Szkoła podstawowa. Chemia.

VII. Sole. Uczeń:

4) pisze równania dysocjacji elektrolitycznej soli rozpuszczalnych w wodzie

Ogólny cel kształcenia

Uczeń pisze równania dysocjacji elektrolitycznej soli rozpuszczalnych w wodzie

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• zapisywać równania procesu dysocjacji elektrolitycznej soli.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

Faza realizacyjna

1. Wprowadzając uczniów w temat zajęć, nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej film z abstraktu „Badanie rozpuszczalności soli w wodzie”. Zanim to nastąpi, uczniowie formułują pytanie badawcze i hipotezy, a następnie zapisują je w formularzu w abstrakcie. Obserwują zmiany podczas oglądanego eksperymentu, dyskutują o nich, wspólnie wysnuwają wnioski dotyczące hipotez rozpuszczalności soli i zapisują je w formularzu.

2. Nauczyciel odwołuje uczniów do abstraktu. Prosi o zapoznanie się z tekstem i analizę zagadnienia „Gdzie zdobyć informacje o tym, które sole rozpuszczają się w wodzie” – praca w parach. Następnie podaje uczniom przykłady soli zawierających konkretny kation i anion (np. kation wapnia i anion siarczanowy(VI)) i prosi o wskazanie, na podstawie tablicy rozpuszczalności soli, czy dana sól jest rozpuszczalna czy trudno rozpuszczalna w wodzie. Wybrani uczniowie udzielają odpowiedzi.

3. Prowadzący lekcję poleca podpiecznym, żeby zapoznali się z instrukcją eksperymentu „Czy wodne roztwory soli przewodzą prąd elektryczny?” i przeanalizowali ilustrację interaktywną. Uczniowie swoje obserwacje i wnioski zapisują w formularzu zamieszczonym w abstrakcie. Wybrane osoby odczytują je, nauczyciel koryguje błędy, wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

4. Nauczyciel omawia tabelę przedstawiającą proces dysocjacji elektrolitycznej wybranych soli, wyjaśnia sposób zapisywania równań poszczególnych reakcji.

5. Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne. Ochotnicy omawiają prawidłowe rozwiązania. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

6. Uczniowie utrwalają zdobyte informacje, omawiając je ze swoimi najbliższymi sąsiadami (metoda „powiedz sąsiadowi”).

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań:

   • Dziś nauczyłem się…

   • Zrozumiałem, że…

   • Zaskoczyło mnie…

   • Dowiedziałem się…

   W celu przeprowadzenia podsumowania może posłużyć się tablicą interaktywną w abstrakcie lub polecić uczniom pracę z nią

Praca domowa

1. Wykonaj ćwiczenie 3.1.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Electrolytic dissociation of salt

The salts do not dissolve in water to the same extent. Among them, there are salts very well soluble in water, such as, for example, potassium nitrate, and those that do not dissolve in it barely at all - e.g. barium sulphate. The same metal can form salts that are both well and sparingly soluble in water, e.g. calcium chloride and calcium carbonate. Similarly, salts containing the same anion of an acid residue may have different solubilities, e.g. calcium carbonate and sodium carbonate.

Information on whether the salt will dissolve in water can be found in the solubility table. It will allow us to assess whether a given salt is well, sparingly or virtually insoluble in water. To determine this property for the selected salt, read the record at the intersection of the cation column with the row of anion (ions forming the salt of interest).

All known salts of sodium, potassium, ammonium and all known nitrates are very well soluble in water.

Water‑soluble salts are electrolytes, their aqueous solutions conduct electricity. Under the influence of water, these disintegrate into the ions forming them, i.e. metal cations and anions of the acid residue. This process, as we remember, is called electrolytic dissociation.

During the dissolution of sodium chloride, polar water molecules release the ions from the crystal of the salt: sodium cations and chloride anions that can carry electric charge (electrons); due to this, the sodium chloride aqueous solution conducts electricity.

• There are salts that dissolve in water and salts that are sparingly soluble or practically insoluble in water.

• Aqueous solutions of salt conduct electricity - salts are electrolytes.

• Salts in water are subject to electrolytic dissociation, i.e. these disintegrate (dissociate) into metal cations and anions of the acid residue.