Lesson plan (Polish)
Temat: Geneza zimnej wojny
Adresat
Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej
Podstawa programowa
XXXVI. Świat po II wojnie światowej. Uczeń:
charakteryzuje bezpośrednie skutki II wojny światowej, wyróżniając następstwa polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturowe, z uwzględnieniem powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych;
wyjaśnia przyczyny i skutki rozpadu koalicji antyhitlerowskiej oraz opisuje początki zimnej wojny;
wymienia konflikty doby zimnej wojny, w tym wojny w Korei, Wietnamie i Afganistanie oraz omawia skutki blokady Berlina i kryzysu kubańskiego.
Ogólny cel kształcenia
Uczeń dowie się o genezie zimnej wojny.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
jak wyglądał podział świata po drugiej wojnie światowej;
czym była zimna wojna i jak doszło do jej rozpoczęcia;
jakie inicjatywy podjęto w celu zagwarantowania bezpieczeństwa na świecie.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg zajęć
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.
Faza realizacyjna
Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.
Na podstawie informacji przedstawionych na osi czasu oraz wiadomości z dostępnych źródeł uczniowie w wskazują wydarzenie ich zdaniem najistotniejsze dla okresu poprzedzającego zimną wojnę. Następnie uczniowie publicznie argumentują swókj wybór. Koledzy i koleżanki oceniają ich pracę, biorąc pod uwagę sposób przedstawienia wniosków oraz jasność uzasadnienia.
Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.
Uczniowie analizują ilustracje i wykonują Polecenie 2 i Polecenie 3. Aby odpowiedzieć na pytania, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 4. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Nauczyciel metodą losową wybiera jednego ucznia i prosi go, by swoimi słowami przedstawił znaczenie danego słowa lub pojęcia poznanego na lekcji.
Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Wielka Trójka – określenie przywódców mocarstw alianckich podczas II wojny światowej (Stanów Zjednoczonych – Roosevelt; Wielkiej Brytanii – Churchill; ZSRS - Stalin), którzy omawiali sprawy wojenne i kształt przyszłego świata na konferencjach międzynarodowych w Teheranie (1943), Jałcie i Poczdamie (obie 1945).
ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych – organizacja międzynarodowa, następczyni Ligii Narodów, powstała w październiku 1945 r. Jej głównymi celami są zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwój współpracy między narodami oraz promocja przestrzegania praw człowieka.
Powszechna deklaracja praw człowieka – uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1948 r. zbiór praw człowieka i zasad ich stosowania.
UNESCO – Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury – powstała w 1946 r. organizacja, której celem jest wspieranie międzynarodowej współpracy w dziedzinie kultury, nauki i sztuki.
UNRRA – Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy – utworzona w 1943 r i początkowo samodzielna organizacja, od 1945 r. podległa ONZ,której celem było udzielanie wsparcia krajom poszkodowanym w wyniku II wojny światowej.
Plan Marshalla – program odbudowy gospodarek Europy po II wojnie światowej zaproponowany przez Stany Zjednoczone w 1947 roku. Jego celem była pomoc materialna (surowce, żywność), finansowa i inwestycyjna zniszczonej wojną Europy. W wyniku nacisków rosyjskich, nie przystąpiły do niego kraje będące pod wpływem ZSRS.
Żelazna kurtyna – określenie zastosowane przez Winstona Churchilla, a następnie spopularyzowane, określające kształt powojennego świata i jego podział na strefę wpływów państw demokratycznych (na Zachodzie) i ZSRS (na Wschodzie).
Doktryna powstrzymywania – doktryna polityczna, która miała na celu powstrzymywanie wpływów ZSRSpoprzez zahamowanie i niedopuszczanie do ekspansji komunizmu na świecie. Stała się jedną z podstaw polityki prezydenta USA Harrego Trumana.
Sojusznicza Rada Kontroli – urząd powołany do życia po kapitulacji Niemiec w maju 1945 r., w skład którego wchodzili przedstawiciele zwycięskich mocarstw – Wielkiej Brytanii, USA, ZSRS oraz Francji. Był najwyższym organem prawodawczym i administracyjnym działającym na terenie okupowanych Niemiec. Jego powołanie przewidziano na konferencji w Jałcie w lutym 1945 r.
Blokada Berlina – jeden z pierwszych poważnych kryzysów powojennych z lat 1948‑1949, do którego doprowadziła blokada zachodnich sektorów podzielonego Berlina przez wojska radzieckie. Zaopatrzenie do alianckich części miasta dostarczano utworzonym mostem powietrznym.
Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl
Nagranie słówka: North Atlantic Treaty Organization (NATO)
Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) – układ wojskowy zawarty w 1949 r. między państwami zachodnimi, którego celem była obrona przez militarnym atakiem ze strony Związku Radzieckiego.
Zimna wojna – potoczna nazwa napięcia jakie zapanowało na świecie po zakończeniu II wojny światowej (1947‑1991) oraz podziałowi świata na strefy wpływów i ich rywalizacji między politycznej, militarnej i ideologicznej. Trwał do momentu rozpadu ZSRR w 1991 r.
Teksty i nagrania
The Origins of the Cold War
The unity of the great anti‑Hitler coalition did not last long. After having defeated Nazi Germany and Japan, the common enemy – the only element uniting the leaders of the Big Three – disappeared. Despite the ongoing reconstruction of Europe after the damage incurred during the war, supported with the means coming from the UNRRA (since 1945) and the Marshall Plan (since 1948), the sides quickly started tossing accusations towards each other, which, along with their misunderstandings, led to the breakup of the coalition. The causes for it lay in their deep ideological differences, contradictory interests, and the fight for domination in the post‑war world. The rift’s first manifestations were the conflicts of interest in Greece (civil war between the Communists and the government supported by Great Britain), Turkey (the question of control over the Black Sea straits) and Iran (the control over the sources of oil). The escalating conflict was also heralded by the statements of politicians. A particularly grave opinion on the division of the world and the conquest of part of it was expressed in 1946 by Winston Churchill, who described an Iron Curtain drawn down upon the middle of Europe. In his speech of 1947, Harry Truman presented the elements of his doctrine of containment, meant to prevent the expansion of Communism in the world. Those factors led to the formation of a polarized word concentrated around two superpowers - the United States and the Soviet Union. The rivalry between them was best visible in occupied Germany, as the Allies and the Soviets could not reach an agreement on the country (see: the Berlin Blockade of 1948‑1949).
The last factor that led to the beginning of the Cold War, as the status quo after 1947 was called, was the military integration of the Western states and the creation of the North Atlantic Treaty Organization (NATO) in 1949.
Despite the divisions and rivalry of the superpowers after the end of the war, positive events took place as well. One of them was the creation of the United Nations, a measure which aimed to prevent future wars and ensure international peace and security. Apart from that, a number of legal measures was adopted, the most important of which being the Universal Declaration of Human Rights of 1948.