Temat: Świat poza Europą

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Bizancjum i świat islamu. Uczeń:

1. umiejscawia w czasie i przestrzeni zasięg ekspansji arabskiej i wyjaśnia wpływ cywilizacji muzułmańskiej na Europę;

2. lokalizuje w czasie i przestrzeni cesarstwo bizantyjskie i rozpoznaje osiągnięcia kultury bizantyjskiej (prawo, architektura, sztuka).

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają, jak wyglądał świat pozaeuropejski w średniowieczu

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• charakteryzować średniowieczny handel z Dalekim Wschodem;

• rozpoznawać towary transportowane jedwabnym szlakiem;

• rozpoznawać egzotyczne towary, które były pożądane i cenne w średniowieczu;

• opisywać wygląd świata poza Europą.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i rozwiązać zadania.

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu .

2. Następnie wprowadza uczniów w temat podkreślając, że mimo iż historia, której uczymy się w szkole, jest europocentryczna, a mieszkańcy średniowiecza rzadko podróżowali, to również poza Europą istniały cywilizacje, z którymi ówcześni mieli kontakt.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję, pytając uczniów, jakie kontynenty mogli znać mieszkańcy średniowiecznej Europy i dlaczego? Zadając pytania, pamięta o takim ich formułowaniu, by miały charakter pytań kluczowych. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1 - oglądają ilustrację przedstawiającą średniowieczną wizję Ziemi i odpowiadają na postawione pytanie.

2. Następnie nauczyciel przybliża uczniom cywilizacje Dalekiego Wschodu, skupiając się przede wszystkim na Państwie Środka, Mongołach oraz Indiach. Wyjaśnia uczniom, czym był jedwabny szlak oraz w jaki sposób odbywał się handel w tamtym okresie. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2 (wymieniają ziemie połączone jedwabnym szlakiem), Ćwiczenie 3 (oglądają ilustrację i uzupełniają zdania) oraz Ćwiczenie 4 (obliczają trasę podróży Marco Polo). Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel przedstawia uczniom postać Marco Polo i jego dokonania. Uczniowie dodatkowo zapoznają się ze związaną z podróżnikiem interaktywną ilustracją w Poleceniu 1.

4. Następnie krótko charakteryzuje cywilizacje Indii i Afryki oraz kontakty, jakie mieli z nimi Europejczycy. Uczniowie oglądają ilustrację i wykonują Ćwiczenie 5. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej i sprawdza poprawność wykonanych zadań..

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel referuje wiadomości o cywilizacjach pozaeuropejskich, a następnie pyta uczniów, dlaczego kontakt z nimi i wiedza o nich była tak ograniczona?.

2. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 6, łącząc podane hasła z definicjami.

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Poszukaj informacji o Rabanie Bar Saumie. Dowiedz się, kim był i czego dokonał?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The world outside Europe

The vast majority of Europeans did not know anything beside their nearest surroundings. Only a few merchants went on further journeys. Knowledge about lands located outside Europe for a long time was limited to the information acquired from the ancients, which acknowledged the existence of only three continents – Europe, Africa and Asia.

One of the merchants who brought the East and the West closer was Marco Polo, a Venetian living at the turn of the 13th and 14th centuries. His stories about Persia, India or the Middle Kingdom not only stimulated the imagination of the rich, but also became one of the first sources of information about the life and character of the societies located there since antiquity.

China was one of the most important goals of trade expeditions in the Middle Ages. Yet, cultural gaps between China and Europe were enormous, and not just because of the distance. The largest Chinese cities at that time had more than a million inhabitants, when in Europe only a few of them reached 100,000. Paper money, which spread on our continent only in the 19th century, was widely used in commercial operations. The emperor's policy was based on trade and protection of the country, which supported its development.

The European’s next target was India, seen as a land full of treasures and colorful spices. In some respects, it was a world similar to the European one. The biggest difference in relation to the mostly Christian Europe was the multitude of religions and faiths found on the Indian Peninsula.

Africa has always been associated with Europe and its history. Its northern coast for centuries was a part of European culture, becoming a granary during the times of the Roman Empire. The high level of agriculture persisted there throughout the Middle Ages, and the occupation of these areas by the Muslims in the seventh century led to even greater economic development. The eastern part of the continent was connected with the Arab world and indirectly also with Europe. At the beginning of our era, the first Ethiopian state with the capital in Aksum was established, which accepted Christianity in the fourth century.