Temat: Zasoby wody i ich ochrona

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Wymagania ogólne

IV. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów biologicznych. Uczeń:

1. interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo‑skutkowe między zjawiskami, formułuje wnioski.

Wymagania szczegółowe

VII. Ekologia i ochrona środowiska. Uczeń:

9. przedstawia odnawialne i nieodnawialne zasoby przyrody oraz propozycje racjonalnego gospodarowania tymi zasobami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Ogólny cel kształcenia

Dowiesz się jakimi zasobami wodnymi dysponuje ludzkość i w jaki sposób należy je chronić

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wyjaśniać skąd w przyrodzie bierze się woda pitna;

• wyjaśniać, dlaczego tak wiele wody na Ziemi nie nadaje się do picia;

• wskazywać źródła zanieczyszczeń wody;

• wymieniać sposoby oszczędzania wody.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• eksponujące

  • pokaz.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

• Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie przeczytali abstrakt, zwracając szczególną uwagę na grafiki.

• Prowadzący omawia strukturę zasobów wody na świecie oraz porusza kwestię niedoborów wody pitnej na Ziemi. Następnie zadaje uczniom pytanie, czy wiedzą dlaczego picie wody morskiej jest szkodliwe dla organizmu. Żeby pomóc uczniom w znalezieniu właściwej odpowiedzi, nauczyciel demonstruje przed klasą plasterki świeżo pociętych warzyw zawierających dużo wody (pomidor, ogórek, itp.) przed i po posypaniu ich solą. Uczniowie stwierdzają, że posypanie pociętych warzyw solą powoduje wydzielenie z nich soku.

• Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każdej grupie przydziela do opracowania na podstawie zasobów z lekcji jeden z poniższych tematów: jakość wód w głównych rzekach Polski; przyczyny skażenia wód; oszczędzanie wody w gospodarstwie domowym; oszczędzanie wody w ogrodnictwie; wykorzystanie deszczówki; wielkość śladu wodnego w różnych krajach świata. W czasie pracy uczniowie mogą korzystać z internetu i innych dostępnych źródeł.

• Przedstawiciel każdej grupy referuje przydzielony temat. Uczniowie z pozostałych grup proszą o dodatkowe wyjaśnienia, zadają pytania i dyskutują z grupą referującą. W razie potrzeby nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów.

• Uczniowie samodzielnie wykonują zamieszczone w abstrakcie ćwiczenia interaktywne sprawdzające stopień opanowania wiadomości poznanych w czasie lekcji. Nauczyciel inicjuje dyskusję, w trakcie której omówione zostają prawidłowe rozwiązania wszystkich ćwiczeń samodzielnie wykonanych przez uczniów.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

Praca domowa

• Wyobraź sobie, że masz okazję przeprowadzić wywiad z naukowcem - specjalistą w dziedzinie, której dotyczyła dzisiejsza lekcja. Jakie pytania chciałbyś mu zadać? Zapisz je.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Water resources and their protection

Earth observed from space is blue, because 71% of its surface is covered by water reflecting the blue part of the spectrum of sunlight. A huge amount of water on Earth is salty and therefore undrinkable. Freshwater resources on Earth are relatively small – they constitute only 3% of water resources in total.

Poland is one of European countries with the smallest drinking water resources per capita. Only Malta and Belgium have smaller water resources per capita. In Poland, one person can use about 1580 mIndeks górny 3³ of water annually.

Water in nature constantly circulates between water reservoirs, the atmosphere and land surfaces. Oceans are key here. Their surface evaporates constantly and floating water vapor is carried by wind. When the air cools down, the water vapor condenses and forms clouds. When small droplets of water contained in the clouds coalesce into larger drops, they fall down as atmospheric precipitation on, among others, lands. Some part of rainwater infiltrates into the soil and the other part flows into streams and rivers. The rivers carry it to seas and oceans where it evaporates again.

Water evaporates also on land. Some part of the rainwater accumulates in freshwater reservoirs, the other part moistens the soil and is taken up by plants. They also lose water in the transpiration process, increasing air humidity. Some part of the rainwater infiltrates into the ground and accumulates in underground watercourses several to several dozen meters below the surface. The water penetrates rock layers and cleans itself from biological contaminants self‑cleaning, i.e. it does not contain, for example, any bacteria. Such water is located at least 3‑4 m below the surface and supplies, for example, drinking water intakes.

The availability of water is affected not only by its consumption in households and production plants. Rainfall in Poland would be sufficient for our needs if it wasn't for environmental pollution affecting directly and indirectly water quality.

Saving water involves, among others, preventing its unnecessary outflow from a water system, rational use and limiting the use of artificial fertilisers, plant protection products and detergents.

Rainwater is an unused source of water. It can be used, for example, for watering the grass or flushing toilets. This solution is used, among others, at the Municipal Stadium in Wrocław.

It takes much water to produce food and other goods, so you waste water when you buy them unnecessarily.

To estimate the use of water, including not only water needed for drinking, washing and laundering, but also for the production of food, objects and devices, the concept of water footprint was introduced. It is a measure of water needed for the production of a particular good. For example, it was found that the production of 1 kg of chocolate takes over 17 thousand liters of water.

States, which are large food importers, use water resources of people inhabitating regions of its origin.

• Only 3% of water on Earth is fresh water and that is why its resources should be protected.