Temat: Metale i niemetale

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Autor: Zyta Sendecka

Adresat

Uczeń klasy VII szkoły podstawowej (chemia).

Podstawa programowa

Klasa VII – chemia

I. Substancje i ich właściwości. Uczeń:

8) klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale; odróżnia metale od niemetali na podstawie ich właściwości.

Cel lekcji

Uczniowie dzielą substancje na dobrze i słabo przewodzące ciepło.

Kryteria sukcesu

• rozpoznasz doświadczalnie substancje dobrze i słabo przewodzące ciepło;

• omówisz właściwości metali;

• w swoim najbliższym otoczeniu wskażesz przedmioty wykonane z metali.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody/formy pracy

Pogadanka, praca z tekstem, metoda warsztatowa, obserwacja bezpośrednia.

Praca w grupach, praca indywidualna oraz praca w parach.

Środki dydaktyczne

• abstrakt;

• tablica interaktywna lub tradycyjna;

• tablety/komputery;

• szklanki lub słoiki;

• gorąca woda;

• laboratoryjny termometr elektroniczny;

• łyżka plastikowa;

• łyżka drewniana;

• łyżka metalowa;

• kawałki masła.

Fazy lekcji

Wstępna

1. Nauczyciel, nawiązując do poprzedniej lekcji, prosi ochotników, żeby na wybranych przykładach wyjaśnili pojęcie właściwości substancji.

2. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji w języku zrozumiałym dla ucznia oraz kryteria sukcesu.

Realizacyjna

1. Uczniowie omawiają zasady bezpieczeństwa, których należy przestrzegać podczas przeprowadzania doświadczeń.

2. Nauczyciel zapowiada film przedstawiający doświadczenie mające na celu zbadanie przewodnictwa cieplnego metali, drewna i plastiku. Poleca podopiecznym, żeby wspólnie ustalili pytanie badawcze i hipotezę. Uczniowie zapisują je w formularzu zamieszczonym w abstrakcie. Prowadzący lekcję wyświetla film.

3. Uczniowie wykonują doświadczenie zgodnie ze wskazówkami zawartymi w filmie i zapisują swoje spostrzeżenia. Nauczyciel ocenia poprawność wniosków.

4. Nauczyciel poleca uczniom, żeby zapoznali się z treścią abstraktu oraz fotografiami zamieszczonymi w „Galerii 1”, a następnie samodzielnie wykonali ćwiczenie interaktywne.

5. Uczniowie wskazują metalowe przedmioty znajdujące się w klasie oraz wyjaśniają ich zastosowanie.

Podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby dokończyli zdanie: „Na dzisiejszej lekcji nauczyłem się...”.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Metals and non‑metals

You surely hear the term „metal” everyday. Metals are for example, iron, aluminum, copper or gold. Chemically pure metals are simple substances made up of single elements. In addition to metals, other simple substances (elements) with different properties are also known, called non‑metals. These include, gases in the air: oxygen and nitrogen. Carbon and sulfur are also non‑metals.

How to recognize if a substance is a metal or a non‑metal? You have certainly noticed that objects made of different substances heat up at different rates. Iron and aluminum heat up quickly and conduct heat well – we say that they are good conductors of heat.

Metals are solids (with the exception of liquid mercury used, in some thermometers); they have a silver or silver‑gray colour. Only copper is red and golden yellow with it’s characteristic shade. Metals also conduct electricity well. An important feature of metals is that they are also ductile,I.e they can be stretched and are malleable – their shape is easily changed during forging.

In addition to metals, other substances with different properties, called non‑metals, are also known. These include, for example, oxygen, hydrogen, carbon and sulfur. They are usually poor conductors of heat and electricity.

• Substances can be separated due to their characteristics, like; brittleness, elasticity and plasticity.

• Brittle substances are those that when subjected to pressure can burst (break).

• Plastic substances change shape under pressure but do not return to their previous form.

• Elastic substances change shape under pressure and can return to their previous form.

• Knowledge of a substance properties is used in the manufacture of objects used by us in everyday life.

• Among the substances, metals can be distinguished. They are characterized by such properties as: good thermal and electrical conductivity, ductility and malleability and metallic gloss.