Temat: Gospodarka II RP w okresie rządów sanacji

Adresat

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXX. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej. Uczeń:

2) omawia skutki światowego kryzysu gospodarczego na ziemiach polskich;

3) ocenia osiągnięcia gospodarcze II Rzeczypospolitej, a zwłaszcza powstanie Gdyni, magistrali węglowej i Centralnego Okręgu Przemysłowego.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają przejawy kryzysu gospodarczego w Polsce, wskazując jego specyficzne cechy; osiągnięcia gospodarcze II Rzeczypospolitej, w tym budowę portu w Gdyni i utworzenie Centralnego Okręgu Przemysłowego

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • charakteryzować cechy kryzysu gospodarczego w Polsce;

  • opisywać lokalizację COP‑u;

  • wymieniać osiągnięcia gospodarcze II Rzeczypospolitej.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Nauczyciel prosi o przeczytanie wprowadzenia do lekcji w e‑podręczniku oraz przypomnienie wiadomości z lekcji Czarny czwartek i Wielka Depresja.

Faza wstępna

  1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel rozmawia z uczniami o sytuacji gospodarczej Polski w przededniu wybuchu wielkiego kryzysu, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu na nią strajku angielskich górników i realizowanej reformy rolnej.

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel rozmawia z uczniami o szokujących zmianach, jakie przyniósł rok 1929 w Polsce. Nawiązuje do tekstu Watta wysłuchanego onegdaj przez uczniów i zaprasza uczniów do analizy tekstów źródłowych z epoki. W tym celu prosi ich o wykonanie Ćwiczenia 1. Nauczyciel dba o udzielanie uczniom informacji zwrotnej.

  2. Nauczyciel wyświetla na tablicy oś czasu z Polecenia 1 i dzieli klasę na dwie grupy. Każdy z zespołów analizuje fakty opisane na osi czasu oraz wykonuje Polecenie 2 i Polecenie 3 (analizując przyczyny powstania COP‑u i produkcję jego głównych ośrodków) oraz Ćwiczenia 2‑3. Porównują ceny i płace w Warszawie sprzed wielkiego kryzysu i po nim, a następnie zaznaczają na tej podstawie prawidłowe odpowiedzi w tabeli oraz zakończenie zdania. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

  3. W oparciu o wykonane zadania i wiedzę pozaźródłową z poprzednich lekcji każda grupa przygotowuje argumenty dotyczące zagadnienia gospodarki w okresie rządów sanacji. Uczniowie w toku wspólnej pracy wynotowują na karteczkach koloru zielonego czynniki stabilizujące, a na karteczkach koloru żółtego – destabilizujące. Mogą też zapisywać pozytywne i negatywne aspekty określonego faktu / zjawiska (także używając wspomnianych kolorów). W razie potrzeby uczniowie sięgają również po materiały anglojęzyczne w Internecie (nieobligatoryjnie), przede wszystkim jednak korzystają z wyświetlonej osi czasu. Praca w dwóch oddzielnych grupach powinna zakończyć się porównaniem efektów pracy (zob. Fazę podsumowującą).

  4. Następnie uczniowie każdej z grup przyklejają swoje karteczki na arkuszu papieru, na polu trójkąta (z wpisanym na środku hasłem: Gospodarka II RP w okresie rządów sanacji) odwróconego wierzchołkiem do dołu. Czynniki sprzyjające „podtrzymują” go, a te niesprzyjające starają się go „przewrócić”.

Faza podsumowująca

  1. Przedstawiciel każdej z grup prezentuje na forum klasy efekty pracy danej grupy. Nauczyciel i/lub uczniowie sporządzają fotografię pracy. Nauczyciel dba o udzielanie uczniom informacji zwrotnej, zwraca im uwagę na ewentualne różnice w ocenie zjawisk.

  2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.

Praca domowa

  1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych: uczniowie tworzą prezentację multimedialną na temat Eugeniusza Kwiatkowskiego. Wykorzystują do tego wiedzę wyniesioną z lekcji. Starają się wykonać pracę samodzielnie, korzystając z materiałów ikonograficznych z Internetu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

COP
COP
Rgo9VCMVU5Ztf
Nagranie słówka: COP

COP – Centralny Okręg Przemysłowy, największa inwestycja II RP.

Deflation
Deflation
R1GWZyNpVQhiC
Nagranie słówka: Deflation

Deflacja – długotrwały spadek przeciętnego poziomu cen w gospodarce przekładający się na wzrost siły nabywczej pieniądza. W warunkach deflacji za tę samą ilość pieniędzy po pewnym czasie można kupić więcej towarów i usług. Przeciwieństwem deflacji jest inflacja.

Economic statism
Economic statism
R1FCZTNZMT6ax
Nagranie słówka: Economic statism

Etatyzm gospodarczy – rodzaj polityki społeczno‑gospodarczej państwa oznaczający przejmowanie przez państwo administracji prywatnymi przedsiębiorstwami lub tworzenie nowych przedsiębiorstw państwowych za pomocą kapitału państwowego.

Hyperinflation
Hyperinflation
RxDIHqgvi5WyJ
Nagranie słówka: Hyperinflation

Hiperinflacja – bardzo wysoka inflacja, przekraczająca zazwyczaj 50 proc. miesięcznie, powodowana zwykle przez całkowite załamanie systemu finansowego kraju i ogromny deficyt budżetowy finansowany przez dodruk pieniędzy.

Teksty i nagrania

RnT0qUv4otbMO
Nagranie dźwiękowe abstraktu.

The economy of the Second Polish Republic under Sanation

Soon after the May Coup d’État the economic situation in Poland improved. The port in Gdynia was expanded and the construction of the Coal Trunk‑Line between Gdynia and Silesia was commenced. Other important projects implemented in that period included the construction of the State Nitric Compound Factory in Mościce, and the metallurgical plant and car factory near Warsaw. The Great Depression reached Poland at the beginning of the 1930s. The crisis mostly impacted the farming sector, but the industrial sector was also affected. In 1932, production dropped to 63% of what it was in 1929. Foreign trade turnover decreased by more than 70%. This significantly increased the unemployment rate. The gradual improvement of the economic situation in the Second Polish Republic was related to the improving economic situation around the world. However, it is Eugeniusz Kwiatkowski, who in 1935 became the head of the Ministry of Treasury and the deputy prime minister, whose actions are credited as playing a decisive role. A four‑year plan was devised for the period from the beginning of July 1936 to the end of June 1940. The plan’s main component envisaged the construction of the Central Industrial District (in Polish: Centralny Okręg Przemysłowy, COP) between the Vistula and San rivers. At that time, construction primarily involved electricity plants (in Rożnowo, Stalowa Wola and Mościce) and arms industry plants. Power lines supplying electricity and gas pipes supplying gas to construction sites were also constructed. Stalowa Wola was a town constructed from scratch together with new works and a power station. A synthetic rubber factory was built in Dębica; an aeroplane factory was constructed in Mielec; an aeroplane engine factory was erected in Rzeszów; and an artillery equipment factory was built in Starachowice. In total, about 100 industrial plants were constructed.