Kolorowa grafika przedstawia głowę lwa okoloną płową grzywą. Zwierzę ma zadarty ku górze pysk i przymknięte oczy. Tło jest jasne.
Kolorowa grafika przedstawia głowę lwa okoloną płową grzywą. Zwierzę ma zadarty ku górze pysk i przymknięte oczy. Tło jest jasne.
Lew w królestwie literatury
Lew
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Twoje cele
poznasz symboliczne znaczenia lwa w kulturze,
wskażesz przykłady utworów literackich, w których występuje lew i nazwiesz jego cechy,
określisz cechy lwa - bohatera wiersza Ignacego Krasickiego,
wyjaśnisz znaczenie związków frazeologicznych ze słowem „lew” i użyjesz ich w zdaniach.
Kiedy lew ryczy? Dlaczego nie każdy przedstawiciel tego gatunku ma grzywę? Czy w człowieku może obudzić się lew?
Dowody fascynacji ludzi tymi pięknymi i groźnymi zwierzętami odnajdujemy nie tylko w licznych opracowaniach naukowych, ale także w tekstach literackich oraz bogatej symbolicesymbolsymbolice i frazeologiifrazeologiafrazeologii.
Polecenie 1
Zapoznaj się z informacjami na temat bajki Ignacego Krasickiego pt. Lew pokorny zawartymi w lekcji pt. Władca i podwładniP18p6afkzWładca i podwładni.
RgTdwpJrkMlzN
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zapoznaj się z animacją pt. Lew w literaturze, a następnie wykonaj poniższe ćwiczenia.
RAY1sHV3nmPh3
Animacja z audiodeskrypcją na temat lwa: cech zwierzęcia, związanej z nim symboliki oraz utworów literackich, w których występuje.
Animacja z audiodeskrypcją na temat lwa: cech zwierzęcia, związanej z nim symboliki oraz utworów literackich, w których występuje.
Animacja z audiodeskrypcją na temat lwa: cech zwierzęcia, związanej z nim symboliki oraz utworów literackich, w których występuje.
Polecenie 2
Na podstawie animacji zgromadź informacje na temat lwa - jego wyglądu, zachowania oraz miejsca występowania. Uzupełnij pola tekstowe odpowiednimi częściami mowy, a następnie przeciągnij je w dowolne miejsca na ilustracji.
RfvjIUNRBwzAd
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Grafika: Pixabay, domena publiczna.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Zwróć uwagę na budowę ciała lwa, sposób zdobywania pokarmu, sposoby komunikowania się z otoczeniem, miejsca, w których żyje.
Pamiętaj, że:
czasownik nazywa czynności, stany; odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim znajduje się stanie?, np. poluje,
rzeczownik nazywa osoby, rośliny, zwierzęta, przedmioty, zjawiska, uczucia, pojęcia; odpowiada na pytania: kto?, co?, np. zwierzę,
przymiotnik nazywa cechy osób, zwierząt itp.; odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, np. ogromny,
przysłówek nazywa okoliczności wykonania czynności; odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, np. szybko,
przyimek to niesamodzielna część mowy, wskazuje na zależności czasowe lub przestrzenne, np. w, do, na, po; łączy się z rzeczownikiem, tworząc wyrażenie przyimkowe, np. w ogrodzie.
Informacje na temat lwa:
przymiotnik + rzeczownik, np. długi ogon, płowa sierść,
rzeczownik, np. ssak, drapieżnik,
przysłówek + czasownik, np. głośno ryczy, szybko biega,
wyrażenie przyimkowe, np. w Afryce, na sawannie.
Polecenie 2
Na podstawie animacji zgromadź informacje na temat lwa, zgodnie z poniższą instrukcją:
wygląd (przymiotnik + rzeczownik),
zachowanie (przysłówek + czasownik),
miejsce występowania (wyrażenie przyimkowe).
Zapisz odpowiedź poniżej.
Rt7zK5nuAzzGK
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zwróć uwagę na budowę ciała lwa, sposób zdobywania pokarmu, sposoby komunikowania się z otoczeniem, miejsca, w których żyje.
Pamiętaj, że:
czasownik nazywa czynności, stany; odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim znajduje się stanie?, np. poluje,
rzeczownik nazywa osoby, rośliny, zwierzęta, przedmioty, zjawiska, uczucia, pojęcia; odpowiada na pytania: kto?, co?, np. zwierzę,
przymiotnik nazywa cechy osób, zwierząt itp.; odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, np. ogromny,
przysłówek nazywa okoliczności wykonania czynności; odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, np. szybko,
przyimek to niesamodzielna część mowy, wskazuje na zależności czasowe lub przestrzenne, np. w, do, na, po; łączy się z rzeczownikiem, tworząc wyrażenie przyimkowe, np. w ogrodzie.
Informacje na temat lwa:
przymiotnik + rzeczownik, np. długi ogon, płowa sierść,
rzeczownik, np. ssak, drapieżnik,
przysłówek + czasownik, np. głośno ryczy, szybko biega,
wyrażenie przyimkowe, np. w Afryce, na sawannie.
Polecenie 3
Wymień dwa symboliczne znaczenia przypisywane lwu, a następnie wyjaśnij, z którymi cechami zwierzęcia są one związane.
RGwYnXo2K8VY6
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 4
Wymień dowolny tekst kultury (np. powieść, wiersz, film, komiks), inny niż wspomniany w animacji, w którym występuje lew. Określ cechy, jakimi to zwierzę zostało w nim obdarzone.
RPVlVOl1bgoZN
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Wysłuchaj nagrania ryku lwa, a następnie wykonaj poniższe polecenia.
Wyjaśnij, w jaki sposób lew odstrasza wrogów od swojego terytorium.
R1LOt5pZmwtFr
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 6
Wyjaśnij znaczenie porównania „ryczeć jak lew”.
R1CC0LEhMtuvS
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 7
Zastanów się, jakie emocje wywołuje w tobie lew. Czy dostrzegasz w nim przede wszystkim drapieżnika czy majestatycznego króla zwierząt? Wykonaj dowolną techniką pracę plastyczną przedstawiającą twoje postrzeganie lwa. Możesz wykorzystać tradycyjne przybory lub poniższy zestaw cyfrowych „kredek”.
RHkny26uHHLRF
Miejsce na rysunek ucznia.
Miejsce na rysunek ucznia.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 7
Zastanów się, jakie emocje wywołuje w tobie lew. Czy dostrzegasz w nim przede wszystkim drapieżnika, czy majestatycznego króla zwierząt? W dowolnej formie przedstaw twoje postrzeganie lwa (np. krótkie opowiadanie, rymowanka, praca plastyczna).
RSYlRx3ToE3bE
Miejsce na odpowiedź ucznia.
R1clltNI4qdpG
Grafika przedstawia trzy zdjęcia lwów. Na pierwszym od lewej widnieje lwica i lew leżący na trawie. Zwierzęta mają otwarte paszcze. Na drugim zdjęciu widać zbliżenie otwartej paszy lwa, z której wystają wielkie kły. Na trzecim zdjęciu widać leżącą lwicę z przymrużonymi oczami. Na jej grzbiecie bawią się dwa lwiątka.
Lwy
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
O autorze
Ignacy Krasicki18011735
R1Mx5cUgUnIkH
Obraz przedstawia portret mężczyzny o dłuższych, nad uszami ufryzowanych w loczki, białych włosach i ciemnych oczach. Postać ubrana jest w czarny strój zapinany na guziki obciągnięte materiałem w tym samym kolorze i ozdobionym na piersi złotą lamówką. Tło jest ciemne.
Ignacy Krasicki
Źródło: Per Krafft (starszy), domena publiczna.
Ignacy Krasicki
– wybitny polski poeta, pisarz i publicysta, biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński. Urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Uczęszczał do szkół we Lwowie i Warszawie, studiował w Rzymie. Był bliskim współpracownikiem i przyjacielem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Tworzył bajki, w których ganił wady ludzkie, np. Jagnię i wilcy, Groch przy drodze, Kałamarz i pióro. Wierzył bowiem, że poprzez literaturę może nauczyć ludzi właściwego postępowania. Zasłynął także jako twórca pierwszej polskiej powieści pt. Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki.
Zapoznaj się z utworem Ignacego Krasickiego pt. Lew i zwierzęta, a następnie wykonaj poniższe ćwiczenia.
Ignacy KrasickiLew i zwierzęta
Gdy się wszystkie zwierzęta u lwa znajdowały, Był dyskursdyskursdyskurs: jaki przymiotprzymiotprzymiot w zwierzu doskonały. Słoń roztropność zachwalał, żubr mieniłmienićmienił powagę, Wielbłądy wstrzemięźliwość, lamparty odwagę; Niedźwiedź moc znamienitą, koń ozdobną postać, Wilk staranie przemyślne, jak zdobyczy dostać, Sarna kształtną subtelność, jeleń piękne rogi, Ryś odzienie wytworne, zając rączerączyrącze nogi; Pies wierność, liszkaliszkaliszka umysł w fortelefortelfortele obfity, Baran łagodność, osieł żywot pracowity. Rzekł lew, gdy się go wszyscy o zdanie pytali: „Według mnie ten najlepszy, co się najmniej chwali”.
wpis_01 Źródło: Ignacy Krasicki, Lew i zwierzęta, [w:] tegoż, Bajki, Wrocław 1989, s. 31.
Ćwiczenie 1
Wyjaśnij, o czym rozmawiały zwierzęta podczas spotkania u lwa.
R13xCmhE6jtMp
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zwróć uwagę na temat rozmowy toczącej się między zwierzętami. Co oznacza słowo „przymiot”?
Zwierzęta rozmawiały na temat zalety, którą powinno posiadać zwierzę doskonałe.
RYRfKGYo0hbqA
Ćwiczenie 2
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do nazw zwierząt z kolumny lewej cech z kolumny prawej.
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do nazw zwierząt z kolumny lewej cech z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RZP0iXMuENpJc
Ćwiczenie 3
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1d2RNIMZyOOK
Ćwiczenie 4
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1JOXymOglzIP
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Grafika: Pixabay, domena publiczna.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RirFdVlKjlU4T
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1JDJaE5aJDzA
Ćwiczenie 6
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RXRmQg2iUMnKj
Ćwiczenie 7
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RsOxiY1WHTYYh
Ćwiczenie 8
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 9
Z poprzedniego ćwiczenia wybierz dwa związki frazeologiczne ze słowem lew i ułóż z nimi zdania.
RKeLTdEg2mr9q
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Frazeologizm to trwały związek wyrazowy, którego znaczenie nie wynika z dosłownych znaczeń poszczególnych wyrazów, ale ma charakter przenośny. Zredaguj zdania tak, aby wykazać w nich właściwe rozumienie wybranych związków frazeologicznych.
Mój straszy brat jest osobą o lwim sercu, niczego się nie boi.
Uwielbiam słodycze, dlatego wydaję na nie lwią część mojego kieszonkowego.
Polecenie 8
Na podstawie bajki Ignacego Krasickiego Lew i zwierzęta zredaguj krótki rymowany tekst, w którym poddasz krytyce wybraną ludzką wadę.
RBoXjNdKHT9v5
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Słownik
dyskurs
dyskurs
rozmowa, dyskusja
fortel
fortel
podstęp
frazeologia
frazeologia
zasób związków frazeologicznych właściwych danemu językowi
liszka
liszka
lisica
mienić
mienić
wymieniać, nazywać
przymiot
przymiot
pozytywna cecha charakteru, zaleta
rączy
rączy
szybki w ruchu, biegu
symbol
symbol
przedmiot, osoba, zjawisko, motyw, które, poza znaczeniem dosłownym, mają znaczenie ukryte; symbol wyraża to, czego nie da się wyjaśnić wprost, np. sowa to symbol mądrości, a lis chytrości
Notatnik
R1OdhQiQPPrpN
Miejsce na notatkę ucznia.
Bibliografia
Encyklopedia PWN, dostęp w internecie: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Krasicki-Ignacy;3927047.html [dostęp: 20.04.2022 r.].
Krasicki I., (1989), Bajki, Wrocław: Ossolineum.
Strelnikoff D. (2008), Wielka encyklopedia zwierząt. Ssaki, Poznań: Oxford Educational.
