Ludzie wybierają łatwe lub trudne drogi życiowe

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• rozumie pojęcie łatwej i trudnej drogi życiowej,

• rozumie znaczenia związków frazeologicznych iść na łatwiznę, zakasać rękawy.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi określać podmiot liryczny na podstawie tekstu,

• potrafi wymienić konsekwencje wyboru przez człowieka łatwej i trudnej drogi życiowej,

• potrafi rozwiązywać problemy w sposób twórczy,

• rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,

• potrafi przekształcać wiersz według podanego wzoru,

• potrafi określić siebie jako kwiat, drogę i kolor.

2. Metoda i forma pracy

Praca z tekstem, dyskusja, ćwiczenia praktyczne

3. Środki dydaktyczne

Karta pracy (załącznik 1)

Informacje o św. Agnieszce (załącznik 2)

Twardowski J., Zaufałem drodze, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy II gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.

2. Inicjuje zabawę, w której uczniowie mają za zadanie wyobrazić sobie siebie jako kwiat, kolor i drogę.

Polecenie: Jakim jesteś kwiatem, z jakim kwiatem się utożsamiasz, jaką jesteś drogą i jaki kolor najbardziej oddaje twoja osobowość. Uzasadnij swój wybór. Po wykonaniu ćwiczenia wybrane osoby prezentują swoje prace.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat wyboru przez ludzi dróg życiowych, pyta się, co dla nich znaczy samo określenie droga życiowa. Następnie uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ludzie wybierają łatwe lub trudne drogi życiowe i czym się one charakteryzują. Przykładowo: Łatwą drogę wybierają ludzie, którzy chodzą na kompromisy, nie obchodzą ich inni, do celu dążą po trupach, za wszelką cenę chcą w życiu zyskać jak najwięcej, są to ludzie słabi psychicznie, często niedowartościowani, mają kompleksy, boją się wyzwań lub odwrotnie, są zbyt pewni siebie. Trudną drogę wybierają ludzie, którzy myślą o innych, nie boją się wyzwań losu, zawsze patrzą na drugą osobę, potrafią się poświęcać.

2. Następnie uczniowie dostają kartę pracy, na której mają wypisane wyrażenia Łatwa droga życiowa i Trudna droga życiowa. Ich zadaniem jest wypisanie konsekwencji, jakie wynikają z tego, że ktoś wybrał taką a nie inną drogę w życiu (załącznik1).

3. Uczniowie odczytują wiersz Jana Twardowskiego Zaufałem drodze. Nauczyciel pisze na tablicy problem, który będą rozstrzygać uczniowie podczas dalszego etapu lekcji: Jakiej drodze zaufał poeta?

4. Następnie uczniowie zastanawiają się, kim może być podmiot liryczny w wierszu i podają na potwierdzenie swojego stanowiska odpowiednie przykłady z wiersza, np.: ksiądz, ponieważ zna postać św. Agnieszki; rolnik, ponieważ w tekście znajdują się rolnicze terminy, jak sadzenie buraków; zwykły człowiek, ponieważ używa języka potocznego; poeta, ponieważ mówi językiem poetyckim. Następnie uczniowie metodą burzy mózgów zastanawiają się, kim był człowiek przedstawiony w wierszu, jakie życie prowadził, czym się mógł zajmować. Nauczyciel podaje również dodatkowe informacje na temat św. Agnieszki, którą podmiot liryczny spotyka u kresu swej drogi (załącznik 2).

c) Faza podsumowująca

Uczniowie przekształcają wiersz Jana Twardowskiego w taki sposób, aby z treści wynikało, że poeta zaufał drodze szerokiej, czyli wybrał łatwą drogę życiową. Tłumaczą na koniec sens wyrażenia iść na łatwiznę i zakasać rękawy.

5. Bibliografia

1. Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, SFS, Kielce 2000.

2. Twardowski J., Zaufałem drodze, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy II gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.

3. pl.wikipedia.org/wiki/Święta_Agnieszka

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Załącznik 1.

b) Informacje o św. Agnieszce

Załącznik 2.

Święta Agnieszka – fakty

Święta Agnieszka, Rzymianka (zm. ok. 304 lub 305) – umęczona za panowania Dioklecjana, zginęła w wieku około 13 lat w nieznanych okolicznościach.

Pewne jest, że zginęła śmiercią męczeńską, przy drodze Nomentańskiej, przy której znajdował się kiedyś stadion Domicjana. Zbudowano tam kościół ku jej czci (św. Agnieszki w agonii). Później, w czasie panowania Konstantyna Wielkiego wybudowano nad jej grobem bazylikę. Z tego okresu również pochodzi marmurowa płyta przedstawiająca świętą w dalmatyce i tunice w postawie modlitewnej (jest to najprawdopodobniej pierwszy większy jej wizerunek). Jej relikwie znajdują się, między innymi, przy wejściu do katakumb św. Agnieszki.

Legenda

Według legendy święta Agnieszka była ładną, szlachetnie urodzoną dziewczyną, ale nie chciała poślubić żadnego z zalotników, mówiąc, że jej serce jest już zajęte. Rozzłoszczeni adoratorzy oskarżyli ją o bycie chrześcijanką, a prefekt Semproniusz, którego syna propozycję małżeństwa odrzuciła, skazał ją na śmierć. Prawo rzymskie zakazywało zabijania dziewic, dlatego zaprowadzono ją do domu publicznego. Mężczyźni nie byli zainteresowani nieprzystępną dziewczyną, jeden bardziej zuchwały, gdy chciał się do niej zbliżyć, został rażony ślepotą. Mimo to złożono ją na stosie, drewno jednak nie chciało się palić, wtedy dowódca oddziału egzekucyjnego ściął Agnieszce głowę.

Święta Agnieszka jest patronką ogrodników, zaręczonych, młodych par, dziewczyn, panien i ofiar.

c) Notatki dla nauczyciela

Przykładowa przeróbka wiersza

Zaufałem drodze

Szerokiej

Takiej prostej jak drut

Z płytką kałużą

Takiej całkiem w porę jak łąka rozkwitająca na wiosnę

I wyszedłem na plac stał Boruta

– nareszcie – powiedział

– martwiłem się już

Że poszedłeś inaczej

Trudniej

Po wybojach

Wąską ścieżką do raju

I że cię anieli wzięli

c) Zadanie domowe

A ty, jakiej drodze pragniesz w przyszłości zaufać? Uzasadnij swój wybór.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak