R16yyRlFAKULL
Ilustracja to kolaż składający się z kwadratów, w których znajdują się podobizny znanych malarzy XX i XXI wieku. Pomiędzy fotografiami widać jeden szkic, a także kwadraty wypełnione odcieniami koloru szarego, trzy fotografie przedmiotów wykorzystywanych w malarstwie – pędzle, tubki, paleta; jak również białe tło. Tylko trzy z podobizn nie są czarno‑białe. Dziewięć z dziesięciu podobizn przedstawia popiersia, a jedna – artystę w średnim wieku pochylającego się z pędzlem w dłoni nad swoim dziełem umieszczonym na podłodze. Mężczyźni są w różnym wieku – widocznych jest pięciu młodych, trzech starszych oraz dwóch mężczyzn w wieku podeszłym. Większość uchwycona została na wprost, z lekkim uśmiechem.

Malarz

Ilustracja przedstawiająca znanych malarzy XX i XXI wieku, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Ilustracja przedstawiająca znanych malarzy XX i XXI wieku, Ilustracja, licencja: CC BY 3.0.

Wprowadzenie

Status artysty malarza uzyskuje się po ukończeniu wyższej uczelni artystycznej na kierunku malarstwa. Jednak w tej profesji ważną role pełni rozwój umiejętności plastycznych, doskonalenie techniki, eksperymentowanie z technikami, wypracowanie indywidualnego stylu. Warto konfrontować swoje doświadczenia i umiejętności z innymi, dzielić się doświadczeniem. W celu zdobycia uznania i zyskania popularności warto organizować wystawy, założyć własną stronę z ciekawym portfolio, czy wziąć udział w aukcjach obrazów. Systematyczna praca i cierpliwość mogą okazać się pomocne podczas rozwoju i zapewnić sukces.

Nauczysz się
  • charakteryzować pracę malarza;

  • nazywać narzędzia pracy malarza;

  • omawiać techniki stosowane przez artystów malarzy;

  • rozpoznawać pracownie wskazanych malarzy i ich dzieła.

  • przyporządkowywać dzieła do ich twórców;

  • określać styl, jakie reprezentują dzieła malarskie i je realizować;

  • wskazywać rolę multimediów w pracy malarza;

  • określać funkcje mediów w rozwoju artystycznym malarza.

Jak_pracuje_artysta

Jak pracuje artysta?

Miejscem wykonywania pracy artysty jest, w zależności od rodzaju, typu i tematyki dzieła, pracownia lub plenerPlenerplener. Wyjątkiem są malowidła naścienne, które wykonuje się np.: w świątyniach, pałacach, domach. Malowidła naścienne mogą pojawiać się również na ścianach innych budowli, np.: teatrów, kawiarni, galerii i in. AtelierAtelierAtelier artysty, czyli pracownia wyposażona jest w niezbędne do pracy materiały i narzędzia - np.: podłoża malarskie (papier, płótno), deski, szpachelki, pędzle, gąbki. Oprócz nich w pracowni malarskiej powinny znaleźć się odpowiednie sprzęty. Meblem w pracowni jest sztaluga malarska. Istnieją sztalugi pracowniane lub plenerowe. Pierwsze są statyczne, mają większe rozmiary, drugie – składane, aby można było je łatwo przenosić do pracy w plenerze. Do ekspozycji lub malowania małych formatów służą sztalugi stołowe. Nie wszyscy jednak używają sztalug – artyści malujący wielkie formaty rozkładają podobrazia na podłodze lub rozwieszają na ścianie.

Sztaluga i przygotowanie do pracy malarza

Aby powstała praca malarska, niezbędne są farby oraz narzędzia, którymi się je nanosi. Niezbędne jest również podłoże: ściana, deska, płótno, papier, metal i wiele innych. Niektóre z nich wymagają odpowiedniego przygotowania, zabezpieczenia przed wchłanianiem farby, na innych można malować bezpośrednio. Często obrazy wymagają utrwalenia i zabezpieczenia powłoką werniksuWernikswerniksu, lakieru, inne są na tyle trwałe, że nie trzeba ich chronić. Podstawowymi narzędziami malarza są pędzle o różnej grubości i przekroju, wykonane z włosia naturalnego lub syntetyczne, a także szpachle o zróżnicowanym kształcie. Farbę można także nanosić gąbką, wałkiem, a nawet rozcierać palcami. Do ucierania i mieszania farb służą paletyPaletapalety, mające różne wielkości i kształty. Palety mogą być z różnych tworzyw, m.in. z papieru.

Paleta – narzędzie malarza i jego atrybut

ROHvaMTz7NtZq
Ilustracja interaktywna przedstawia oryginalną paletkę malarską używaną przez Jana Matejkę. Paletka została wykonana z ciemnego drewna, są na niej widoczne zaschnięte farby oraz metalowe kielichy na pędzle. Widoczne są różne zadrapania, odbarwienia oraz fragmenty ściemniałego drewna. Dodatkowo na ilustracji umieszczono punkt interaktywny, pod którym jest polecenie: 1. Wysłuchaj wykładu Piotra Krasnego na temat palety malarskiej. Wykład trwający 3 minuty 8 sekund opowiada o tym jaką rolę pełniła paleta malarska oraz o jej kulcie po zmarłym artyście. W wieku dziewiętnastym sztuka w świadomości wielu ludzi zaczęła zajmować trochę miejsce religii, ponieważ w sekularyzowanym świecie kult dzieł sztuki zaczął zastępować kult osób świętych czy kult relikwii. Wierzono po prostu, że dzieła sztuki podnoszą duszę ludzką z poziomu materialnego, z poziomu codzienności w poziom nadzmysłowy, i w związku z tą romantyczną wiarą artyści zaczęli być czczeni trochę na podobieństwo świętych, a należące do nich przedmioty bywały relikwiami. Taką rolę w przypadku malarzy odgrywały przede wszystkim palety, ponieważ był to znak zawodu, który od średniowiecza używany był w herbach cechu malarskiego a zarazem przedmiot, który towarzyszył malowaniu. Bardzo długo palety nie ścierały się, deska była trwała w odróżnieniu od pędzli, tak więc można by było powiedzieć, że było to narzędzie malarskie, które najdłużej trwało razem z artystą. W dodatku na palecie pozostawały ślady farb, więc dawało to wyobrażenie o warsztacie mistrza. Zwyczaj gromadzenia palet rozwinął się chyba przede wszystkim w akademii Des Beaux-Arts w Paryżu, gdzie stało się zwyczajem, że po zmarłych profesorach kolekcjonowano palety, i te relikwie były takim znakiem trwania tradycji artystycznej przekazywanej przez kolejne generacje artystów. W przypadku Jana Matejki paleta nie została przechowana w akademii, tutaj ten zwyczaj w Krakowie wyraźnie się nie zakorzenił, znalazła się po prostu w jego spuściźnie składającej się na dom Matejki. Rzeczywiście do tego przedmiotu przywiązywano bardzo dużą rolę, niezależnie od tego jak eksponowano spuściznę Matejkowską, był on (paleta) bardzo wyraźnie eksponowany, odgrywał rolę takiej Matejkowskiej relikwii w znacznie większym stopniu niż jakiegoś dokumentu do jego warsztatowej tradycji. Tutaj trzeba pamiętać, że kult Jana Matejki został rozwinięty w Galicji i Krakowie w sposób nadzwyczajny, o ile Królestwo Kongresowe, czy może inaczej, ta część Rzeczypospolitej, która znalazła się pod zaborem rosyjskim, przede wszystkim widziała tych którzy podtrzymują ich kulturę w wieszczach wywodzących się właśnie z tego obszaru, o tyle w Galicji rolę wieszcza w znacznym stopniu przejął Matejko i był czczony jako ten, który podtrzymuje trwanie polskiej pamięci, polskiej tradycji, wartości polskiej kultury w okresie zaborów no i paleta może być uważana właśnie za taką ważną pamiątkę, która w pamięci potomnych namacalnie uzmysławiała zasługi Matejki dla polskiej kultury. Muzeum Narodowe w Krakowie, Paleta owalna Jana Matejki, Muzeum Narodowe, Kraków, dostępny w internecie: https://www.muzea.malopolska.pl/pl/lista-obiektow/181 [dostęp 27.05.2021 r.], licencja: CC BY 3.0.
Fot. nieznany, Paleta owalna Jana Matejki, XIX wiek, Muzeum Narodowe, Kraków, muzea.malopolska.pl, CC BY 3.0
Źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie, Paleta owalna Jana Matejki, Fotografia, Muzeum Narodowe, Kraków, dostępny w internecie: https://www.muzea.malopolska.pl/pl/lista-obiektow/181 [dostęp 27.05.2021], licencja: CC BY 3.0.

Pędzle – ważne narzędzie w pracy malarza

RekuTOA5Jveo8
Różne rodzaje pędzli, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Różne rodzaje pędzli, Fotografia, licencja: CC BY 3.0.
R1DMmHQO2jTPL1
Podział pędzli, ze względu na użyty rodzaj włosia, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Podział pędzli, ze względu na użyty rodzaj włosia, Ilustracja, licencja: CC BY 3.0.

Pracownia_jako_miejsce_ksztalcenia_mlodych_artystow

Pracownia jako miejsce kształcenia młodych artystów

Od dawna pracownia artysty była również miejscem, w którym odbywały się zajęcia kształcące młodych artystów. Stopniowo ta funkcja została wyparta przez powstanie akademiiAkademiaakademii. Jednak na zawsze atelier będzie kojarzyć się z miejscem odizolowanym, intymnym, w którym ważne jest oświetlenie (najlepiej, by było to światło naturalne), przestrzeń, rekwizytyRekwizytrekwizyty.

Pracownia Jacksona Pollocka

Studio Pollocka znajduje się w pobliżu Accabonac Creek w Springs, gdzie przeprowadził się w 1945 roku ze swoją żoną i mieszkał aż do śmierci w wypadku samochodowym w 1956 roku.Artysci_o_sobie_autoportret_z_paleta

Pracownia Marka Rothki

Od 1957 roku pracownia artysty mieściła się w budynku znajdującego się na rogu Bowery i Prince Street, w nowojorskim Lower East Side. To duże atelier umożliwiło mu pracę z wielkimi rozmiarami płócien, a 54‑letni artysta właśnie otrzymał zlecenie namalowania serii monumentalnych murali do powieszenia na ścianach restauracji Four Seasons na Manhattanie.

RZ1psN756TlVq
Pracownia Marka Rothki w Nowym Jorku w latach 1957 - 1962 r., geroasrothko.wordpress.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu), fotograf: Edward Gero
Źródło: Edward Gero, Pracownia Marka Rothki w Nowym Jorku w latach 1957-1962 r., Fotografia, dostępny w internecie: https://geroasrothko.wordpress.com/2012/01/26/red-rehearsal-and-previews-at-arena-stage-the-hand-off-of-the-baton/ [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Studio malarskie Yvesa Kleina

RDYz623gMYuks
Ilustracja interaktywna to fotografia przedstawiająca mężczyznę siedzącego w rozkroku na skraju niskiego, zasłanego łóżka, przykrytego otwartą gazetą. Mężczyzna patrzy przed siebie, jeden łokieć opiera o kolano, w drugiej ręce trzymając długą listwę, na której końcu przymocowany jest wałek do malowania. Ma na sobie jasną koszulę, a także ciemne spodnie oraz buty. Przed mężczyzną stoi duża miska. Posadzka jest zabrudzona, matowa. Widać na niej kabel, naczynia, białe prostopadłościenne elementy, a także puste butelki. Z prawej strony można zauważyć ścianę z fragmentem jasnego kominka, na którego gzymsie ustawiono naczynia oraz czarny, ozdobny element. Dodatkowo, na ilustracji przedstawiono interaktywny punkt: 1. Malarskie studio Yvesa Kleina to jednocześnie pokój mieszkalny. Do malowania wielkich powierzchni artysta używał wałka osadzonego na długiej listwie.
Yves Klein w swoim studio w Campagne‑Premiere w 1960 roku, Paryż, Francja, yvesklein.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu), fotografowie: Harry Shunk, Janos Kender, J.Paul Getty Trust. The Getty
Źródło: J.Paul Getty Trust. The Getty, Janos Kender, Harry Shunk, Yves Klein w swoim studio w Campagne-Premiere w 1960 roku, Fotografia, dostępny w internecie: http://www.yvesklein.com/en/photographies/view/343/yves-klein-s-portrait-in-his-studio/?of=55 [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Artysci_o_sobie_autoportrety

Artyści o sobie – autoportrety

Artyści często uwieczniali na obrazach własne wizerunki. W tych dziełach pokazywali nie tylko siebie, ale także charakterystyczną dla siebie technikę, indywidualne sposoby operowania plamą, kolorem, światłem i środkami ekspresji. Niektóre z autoportretów mają także znaczenie symboliczne. Należy w nich doszukać się głębszego, często ukrytego sensu.

Mieczysław Wallis Autoportret

Artysta tworząc swój autoportret czyni w stosunku do samego siebie to, co każdy portrecista czyni w stosunku do kogoś innego: utrwala swój wygląd, czyni z niego coś ostającego się w czasie, coś nie ulegającego zagładzie wraz z jego zgonem, coś tak trwałego w stosunku do przemijania istot ludzkich (…)

cyt1 Źródło: Mieczysław Wallis, Autoportret, Warszawa 1964, s. 16.

Fridel Dethleffs‑Edelmann to współczesna artystka niemiecka tworząca w XX wieku, związana z niemiecką secesją, tak zwaną Sezession Oberschwaben‑Bodensee. Jej prace przede wszystkim obejmują martwe natury z kwiatami, portrety i pejzaże z regionu Schwarzwaldu i Alp. Wczesne prace artystki inspirowane są ruchem artystycznym Nową Rzeczowością, natomiast po II wojnie światowej uprawiała malarstwo figuralne oraz abstrakcyjne.  Kim_jest_malarz

R1CPzsPqTtymq
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz - malarkę w pracowni. Artystka stoi przodem w jasnozielonym fartuchu malarskim z długimi rękawami, w prawej dłoni trzymając dwa pędzle. Jej lewa dłoń wsunięta jest do kieszeni fartucha. Kobieta marszy brwi, patrząc w bok. Jej spojrzenie, zza okularów w grubych oprawach, zdaje się skoncentrowane. Jej twarz jest szczupła, kości policzkowe wydatne, a nos długi i prosty. Ciemne włosy kobiety są krótkie, okalają jej twarz. Za nią rozwieszone są abstrakcyjne obrazy ukazujące geometryczne kształty, a także obraz przedstawiający budynek. Na obrazie dominują zimne barwy. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono interaktywny punkt: 1. Artystka na obrazie stoi w pracowni w białym fartuchu malarskim z dwoma pędzlami w dłoni. Jest zamyślona i patrzy przez widza. Za nią rozwieszone są zdjęcia z abstrakcyjnymi obrazami.
Fridel Dethleffs‑Edelmann, „Autoportret”, 1955 r., Galeria Dethleffs, Isny im Allgäu, Niemcy, galerie‑dethleffs.de, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Fridel Dethleffs-Edelmann, Autoportret, Olej na płótnie, Galeria Dethleffs, Isny im Allgäu, dostępny w internecie: https://www.galerie-dethleffs.de/FDE-More-than-20-Selfportaits.216.0.html?&L=1 [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Bernard Bufet to francuski malarz ekspresjonistyczny. Malował głównie dzieła figuratywne, zdobył międzynarodową sławę, która spadła u schyłku życia artysty. Ponowne zainteresowanie jego twórczością nastąpiło w XXI wieku.

RSJCxq6mmBuc6
Ilustracja interaktywna przedstawia portret malarza przy pracy. Mężczyzna widoczny jest przodem na tle szarej ściany. Przed nim, tyłem do widza, stoi obraz opisany „Bernard 54 Buffet”. Na brzegach obrazu widać brązowy blejtram. Mężczyzna jest wysoki, szczupły, o pociągłej twarzy. Jego usta są otwarte, ukazując dwa rzędy zębów, nos jest długi, zakrzywiony, a oczy szeroko otwarte. Na czole oraz w okolicach oczu i szyi widoczne są głębokie zmarszczki. Jego włosy są ciemne, z opadającą na czoło rzadką grzywką. Na szyi artysty zawiązana jest żółta chustka, ma na sobie szarą koszulkę bez rękawów oraz niebieskie spodnie na szelkach. Jego ręce są długie, kościste. Prawa dłoń jest niewidoczna, skierowana na obraz, lewą dłonią natomiast artysta trzyma w okolicy swojego serca. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono interaktywny punkt: 1. Autoportret przy sztaludze ukazuje artystę podczas pracy. Płótno na sztaludze zasłania dłoń malująca obraz, natomiast zwraca uwagę lewa ręka położona na piersi i ekspresyjny wyraz twarzy malarza. Jednolite, puste, szare tło eksponuje postać, namalowaną zdecydowanym konturem wypełnionym stonowanymi barwami.
Bernard Buffet, „Portret artysty”, 1954 r., Galeria Tate Modern, Londyn, Wielka Brytania, tate.org.uk, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Bernard Buffet, Portret artysty, Olej na płótnie, Galeria Tate Modern, Londyn, dostępny w internecie: https://www.tate.org.uk/art/artworks/buffet-portrait-of-the-artist-t00004 [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Hollis Dunlap to malarz amerykański tworzący na przełomie XX i XXI wieku. Specjalizuje się w malarstwie figuralnym. W swoich obrazach łączy elementy klasyczne ze współczesnymi.

R1QF9DUD6cXVV
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz ukazujący malarza przy pracy. Mężczyzna widoczny jest od pasa w górę, patrzy w stronę widza, trzymając lewą dłoń przy stelażu widocznym z lewej strony. Ma na sobie okulary w czarnej oprawie, jest nagi. Jego brwi oraz włosy są ciemne oraz gęste, na jego twarzy widoczny jest cień zarostu. Jest szczupły, a jego skóra jest jasna, delikatnie różowa. W tle widoczne są plamy ciemnych barw – czerni oraz czerwieni, a także niebieskiego. Z prawej strony można zauważyć dwa pionowe pasy – jednolity, kremowy oraz czarny z brązowymi wzorami. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono interaktywny punkt: 1. Autoportret ukazuje malarza w półakcie podczas pracy, z głową skierowaną w stronę widza. Artysta stosuje szeroką plamę barwną, kompozycja zdominowana jest przez piony wyznaczone przez fragment sztalugi, postać i szeroki jasny pas w tle.
Hollis Dunlap, „Autoportret”, 2015 r, Galeria 1261, Denver, Stany Zjednoczone, gallery1261.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Hollis Dunlap, Autoportret, Olej na płótnie, Galeria 1261, Denver, dostępny w internecie: https://www.gallery1261.com/artist/hollis-dunlap [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Nowatorskie_dzialania_artystyczne

Nowatorskie działania artystyczne

W XX wieku tradycyjne malarstwo nie wystarczało artystom, poszukujących nowatorskich rozwiązań. W latach 60. XX wieku Yves Klein opracował i opatentował swój własny kolor błękitny - International Klein Blue. Farbę w tym kolorze nakładał na modelki, które na płótnie lub papierze pozostawiały odciski swoich ciał. Proces tworzenia dzieł został wzbogacony o podkład muzyczny wykonywany na żywo przez orkiestrę, a zapis z tego wydarzenia został zarejestrowany na taśmie filmowej. Wydarzenie było performancem opartym na sztuce malarskiej.

Rtgb0d9UlSS2M
Yves Klein, „Antropometrie” (ANT 84), 1960 r., Muzeum Sztuki Nowoczesnej MAMAC, Nicea, Francja, yvesklein.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Yves Klein, Antropometrie (ANT 84), Olej na płótnie, Muzeum Sztuki Nowoczesnej MAMAC, Nicea, dostępny w internecie: http://www.yvesklein.com/en/oeuvres/view/596/untitled-anthropometry/ [dostęp 18.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Niektórzy twórcy łączyli tradycyjne malarstwo z mediami. Takie działanie zrealizował Roman Opałka, który w 1965 roku rozpoczął tworzenie „Obrazów liczonych” – cyklu obrazów z zapisem liczbowym od jednego do nieskończoności. W 1970 roku artysta dołączył do procesu zapis magnetofonowy własnego głosu wyliczającego malowane cyfry.

Agnieszka Dela
Agnieszka Dela 5603153. Roman Opałka zakończył swoje dzieło

W obrazach liczonych Opałki, które uważane są za jeden z pierwszych przejawów sztuki konceptualnej – obiekt nie został usunięty – płótno pełni tu jednak rolę służebną wobec fascynacji koncepcją przemijalności i czasu. W totalnym dziele artysty czas odmierzany jest za pomocą następujących po sobie liczb (…) białą akrylową farbą na ciemnym tle.

cyt2 Źródło: Agnieszka Dela, 5603153. Roman Opałka zakończył swoje dzieło, t. wrzesień, „Artpunkt Opolski Kwartalnik Sztuki” 2011, s. 7.

Znacznie dalej posunęło się malarstwo w latach 80., gdy na sztukę znacząco wpłynęły nowe technologie. Artyści wykorzystywali media, od CD‑Romów po telefon komórkowy i sieć WWW. Kluczowymi stały się także witryny takie jak MySpaceYouTube, następnie portale społecznościowe – stały się miejscami, w których można rozpowszechniać dzieła sztuki za pomocą jednego kliknięcia. Tak zrodził się NET ART – sztuka sieci o globalnym zasięgi i jednocześnie szybkich zmian, postępujących wraz z rozwojem techniki.

Inni malarze zastępowali pędzel i farbę programami i aplikacjami pozwalającymi tworzyć obrazy. Internet stał się pędzlem, płótnem i tematem jednocześnie dla Rafaëla Rozendaala. Wiele jego prac ma formę multimedialną, publikowaną na stronach internetowych. Podczas prezentacji swoich prac łączy malarstwo, instalację i video art. Artysta opierał się na spuściźnie ruchu net.art, wiele prac Rozendaala ma formę strony internetowej. Artysta fascynuje się sztuką geometryczną, często nawiązuje do twórczości Pieta Mondriana, przedstawiciela neoplastycyzmu, konstruuje obrazy oparte na prostocie kompozycji i jasnej, intensywnej kolorystyce.

50
Rd0oGhqbH4nEt
Rafaël Rozendaal, „Obraz soczewkowy”, 2013 r., Galeria Postmasters, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, newrafael.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Rafaël Rozendaal, Obraz soczewkowy, Olej na płótnie, Galeria Postmasters, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://www.newrafael.com/lenticulars/ [dostęp 19.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
50
RZb1A4LXATfBw
Rafaël Rozendaal, „Obraz soczewkowy”, 2013 r., Galeria Postmasters, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, newrafael.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Rafaël Rozendaal, Obraz soczewkowy, Olej na płótnie, Galeria Postmasters, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://www.newrafael.com/lenticulars/ [dostęp 19.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
50
RNrpOqNVQa0Ab
Rafaël Rozendaal, „Obraz soczewkowy”, 2013 r., Galeria Postmasters, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, newrafael.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Rafaël Rozendaal, Obraz soczewkowy, Olej na płótnie, Galeria Postmasters, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://www.newrafael.com/lenticulars/ [dostęp 19.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
50
Rrrs13g9nKBFb
Rafaël Rozendaal, „Obraz soczewkowy”, 2013 r., Galeria Postmasters, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, newrafael.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Rafaël Rozendaal, Obraz soczewkowy, Olej na płótnie, Galeria Postmasters, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://www.newrafael.com/lenticulars/ [dostęp 19.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Ciekawym sposobem na nowatorskie użycie malarstwa jako obrazu ruchomego jest własne narzędzie Mario Klingemanna. Artysta łączy obrazy – zaciera granice pomiędzy kreatywnością ludzką a maszynową. Dzieła artysty charakteryzują się rozmytymi granicami, ludzie stają się plastyczni jak masa, która cały czas się przekształca. Dochodzi nawet do deformacji poszczególnych części ciała. Kształty nakładają się na siebie, tworząc dynamiczną kompozycję opartą na ciągłym ruchu i zmianie kształtów. Portrety ciasno wkomponowują się w pola obrazowe, nie mieszczą się w ich ramach. Powstałe portrety są często porównywane do obrazów brytyjskiego malarza Francisa Bacona.

RvAXt8g5LDMTx
Mario Klingemann, „Wspomnienia przechodniów” 2019 r., kolekcja prywatna, bloomberg.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Mario Klingemann, Wspomnienia przechodniów, Olej na płótnie, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-02-09/ai-art-from-mario-klingemann-memories-of-passersby-to-sell [dostęp 19.01.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RIcCM4MqPlo7H
Ilustracja interaktywna przedstawia pomieszczenie o niebieskiej poświacie, na którego podłodze umieszczono drewnianą półkę, do której za pomocą czarnych przewodów przymocowano, wiszące na ścianie obrazy. Umieszczone zostały w czarnych, prostokątnych ramkach, przedstawiając dwie zniekształcone twarze. Obraz z lewej strony przedstawia twarz męską, a z prawej – kobiecą. Mężczyzna ma ciemne włosy, duże oczy, wąski nos oraz różowe usta. Przy prawej stronie jego twarzy umieszczono jego podobiznę z półprofilu, co sprawia wrażenie, jak gdyby jego twarz się zmieniała. Kobieta ma krótkie, rude włosy, duże oczy i długi nos. Jej twarz jest blada, lekko różowa. Z lewej strony widać ją od lewego oka do końca ust, a następnie obraz ukazuje jej twarz w nieco inny sposób, jak gdyby zniekształconym – usta są duże, a nos zwężony. Obie wersje łączą się, nachodząc na siebie. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono interaktywny punkt: 1. opis Francis Bacon, „Trzy studia głowy”, 1962 r., Muzeum Sztuki Nowoczesnej MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone. Ilustracja przedstawia trzy ukazane obok siebie prostokątne obrazy. Każdy z nich ma czarne tło i ukazuje zdeformowaną ludzką twarz – jasną skórę oraz czarne i czerwone elementy. Jedna część żuchwy jest nieproporcjonalnie duża i wypukła, widoczny jest także zdeformowany, zgięty nos. Oczy są niewyraźne, pokryte czarnymi liniami. Na twarzach widoczne są także czerwone linie oraz plamy. Twarz ukazana pośrodku jest jaśniejsza od pozostałych, jej kolory są bledsze.
Mario Klingemann, „Wspomnienia przechodniów 1”, Kolekcja SOLO, Madryt, Hiszpania, wikimedia.org, CC BY‑SA 4.0
Źródło: Mario Klingemann, Wspomnienia przechodniów 1, Olej na płótnie, Kolekcja SOLO, Madryt, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Memories_of_Passersby_by_Mario_Klingemann..jpg [dostęp 19.01.2022], https://you-book.org/1962-francis-bacon-study-for-three-heads/ [dostęp 19.01.2022], licencja: CC BY-SA 4.0.

Kim_jest_malarz

Kim jest malarz?

Poniższy film przedstawia technikę malowania farbami akrylowymi przez Marikę Szwal. Malarka poprowadzi Cię krok po kroku, pokazując, jakimi posługiwać się narzędziami i jak nakładać akrylowe farby. Zobaczysz też, jak powstaje gotowy obraz abstrakcyjny.

Polecenie 1
R1WHhhQJV9joW
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2
R6BcwXqDuF60Y
Spośród poniższych stwierdzeń wybierz te, które dotyczą malarza. Możliwe odpowiedzi: 1. Do pracy używa pędzli, młotka i dłuta;, 2. Może malować pejzaże, portrety, kwiaty;, 3. Pracuje wyłącznie na świeżym powietrzu;, 4. Może malować na ścianie, tekturze, płótnie, blasze;, 5. Musi mieć odpowiedni strój, w tym także kapelusz. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RedDKIt8qsX3e
Film przedstawia wnętrze pracowni malarskiej. Film porusza kwestię używanych w malarstwie materiałów, opowiada o historii ich powstania oraz o ulubionych technikach malarskich. Na temat malarstwa opowiada Marika Szwal.
Polecenie 3
RPhqHnOd6IGn0
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Podsumowanie

Podsumowanie

Zawód artysty, polegający na realizacji własnej koncepcji malarskiej, wymaga od niego zaangażowania w tworzenie, a także niepowtarzalnego charakteru działania, by obraz uzyskał odpowiednią rangę i mógłby zostać uznany za dzieło, We współczesnym świecie nie liczą się wyłącznie zdolności. Ogromne możliwości techniczne (akwarela, olej, akryl, techniki mieszane), szeroki zakres wykorzystanych w pracy materiałów (pędzel, szpachla, wałek, własne ciało i wykorzystanie multimediów) pozwalają tworzyć każdemu. Jednak artysta to człowiek o wyjątkowej wyobraźni, pasji, wenie, a także szerokiej wiedzy i miłości do sztuki. Często nie poddając się komercji, dba o jakość swoich wytworów i odkrywczość poszukiwań.

Cwiczenia

Ćwiczenia

R1Z0OMHxTADp311
Ćwiczenie 1
Na podstawie wiedzy zdobytej z filmu, wskaż, wiek i miejsce powstania farb akrylowych. Możliwe odpowiedzi: 1. XX wiek, Stany Zjednoczone, 2. XX wiek, Japonia, 3. XIX wiek, Europa. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1

Wybierz elementy analizy kompozycji i kolorystyki, odnoszące się do poniższego dzieła.

RjecPuhUkHYf0
Ilustracja do ćwiczenia nr 1, yvesklein.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Ilustracja do ćwiczenia nr 1, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RwVwKarHII8cC
Możliwe odpowiedzi: 1. Barwy monochromatyczne, 2. Kompozycja dynamiczna, 3. Kompozycja rytmiczna, 4. Zróżnicowana gama barw, 5. Kompozycja diagonalna, 6. Szeroka gama barw, 7. Kompozycja wertykalna, 8. Barwy zimne, 9. Kompozycja statyczna, 10. Kompozycja horyzontalna, 11. Wąska gama barw
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RBN9YGRuinWs71
Ćwiczenie 2
Połącz pojęcie z opisem, wybierając je z listy rozwijanej. Atelier Możliwe odpowiedzi: 1. twórczość artystyczna; natchnienie artysty, 2. pracownia malarza z odpowiednim wyposażeniem oraz oświetleniem wnętrza, 3. przezroczysta substancja, głównie żywiczna, używana w malarstwie i grafice Muza Możliwe odpowiedzi: 1. twórczość artystyczna; natchnienie artysty, 2. pracownia malarza z odpowiednim wyposażeniem oraz oświetleniem wnętrza, 3. przezroczysta substancja, głównie żywiczna, używana w malarstwie i grafice Werniks Możliwe odpowiedzi: 1. twórczość artystyczna; natchnienie artysty, 2. pracownia malarza z odpowiednim wyposażeniem oraz oświetleniem wnętrza, 3. przezroczysta substancja, głównie żywiczna, używana w malarstwie i grafice. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2

Odpowiedz na pytanie. Który artysta tworzy na zdjęciu swoje dzieło i z jakim nurtem było związane?

R12rwzuVjqMHA
Ilustracja do ćwiczenia nr 3, desa.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Ilustracja do ćwiczenia nr 3, fotografia, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RC0ard0h7h1TY
Imię i nazwisko artysty: Tu uzupełnij Nurt, z którym było związane dzieło: Tu uzupełnij
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1B1HLHKIGjBn2
Ćwiczenie 3
Wskaż, wybierając z poniższych odpowiedzi, artystę, którego prace były porównywane z pracami Francisa Bacona. Możliwe odpowiedzi: 1. Mario Klingemann, 2. Rafaël Rozendaal, 3. Roman Opałka. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RUnB7cPlKPhmW
Ćwiczenie 3
Połącz pracownie z artystami.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
ReOHznOfKzcGH2
Ćwiczenie 4
Zaznacz prawidłowe twierdzenia na temat malarzy. Możliwe odpowiedzi: 1. Hollis Dunlap to brytyjski malarz tworzący na przełomie XX i XXI wieku. Specjalizuje się w malarstwie figuralnym., 2. Bernard Buffet to francuski malarz ekspresjonistyczny tworzący w XX wieku. Cieszył się sławą która przeminęła, jednak w XXI wieku nastąpiło ponowne zainteresowanie jego twórczością., 3. Fridel Dethleffs-Edelmann to niemiecka artystka tworząca w XX wieku, związana z niemiecką secesją., 4. Roman Opałka jest autorem cyklu „Obrazów liczonych” obrazów z zapisem liczbowym od jednego do nieskończoności. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 4

Ułóż puzzle dzieł i uzupełnij informacje.

R1Y5fzL9gI9mN
Ułóż puzzle dzieł i uzupełnij informacje.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Rwl01gS1KCAml
Ułóż puzzle dzieł i uzupełnij informacje.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
REQVeGQWXOq4G
Imię i nazwisko autora pierwszej pracy: Tu uzupełnij Imię i nazwisko autora drugiej pracy: Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1aHINb39ntWV
Podaj, które cechy łączą obydwa dzieła; wybierz spośród poniższych. Możliwe odpowiedzi: 1. Deformacja, 2. Minimalizm, 3. Ekspresja, 4. Monochromatyczność, 5. Portret, 6. Akt. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RsNU6zDRpFmnE2
Ćwiczenie 5
Uzupełnij zdanie. Obrazy liczone Tu uzupełnij Opałki uważane są za jeden z pierwszych przejawów sztuki Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RoVkH75pexHvL2
Ćwiczenie 5
W których z dzieł zostały wykorzystane techniki komputerowe? Wybierz dwa spośród poniższych.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Rrn3Rv6pmxFX72
Ćwiczenie 6
Wskaż, który z wymienionych poniżej artystów nie używał pędzla w trakcie tworzenia swoich prac. Możliwe odpowiedzi: 1. Roy Lichtenstein, 2. Bernard Buffet, 3. Fridel Dethleffs-Edelmann, 4. Roman Opałka. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1Xf426AHs7gq2
Ćwiczenie 6
Na podstawie wiadomości zdobytych z lekcji, wskaż pędzle wykonane z naturalnego włosia.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7

Dokonaj analizy autoportretu Bernarda Buffeta zaznaczając kolorem zielonym właściwie cechy dzieła.

Ro7v6WQwhzcl4
Ilustracja do ćwiczenia nr 13, materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Ilustracja do ćwiczenia nr 13, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1UXYfhc7aCO7
Określ kompozycję dzieła (dwie cechy): wertykalna, horyzontalna, diagonalna, jednofiguralna, wielofiguralna.
Podaj dwie cechy kolorystyki: odcienie szarości, kolory czyste, kolory złamane.
Zamieść dwie cechy światłocienia: źródło światła niewidoczne, źródło światła widoczne, znajdujące się poza obrazem.
Podaj cechy świadczące o ekspresji: obraz spokojny, brak silnych akcentów zwracających uwagę
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 8

Prześledź obrazy ukazujące wnętrza pracowni lub ich opisy i napisz, jakie pojawiają się w nich charakterystyczne dla zawodu malarza przedmioty.

R4b2Ezb18K2iy
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 9

Odpowiedz, w jaki sposób sztuka współczesna wykracza poza tradycyjną technikę malarską. W odpowiedzi posłuż się przykładem jednego z dzieł, które znajduje się w materiale.

RVQIEBBg6XFvy
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Slownik_pojec

Słownik pojęć

Akademia
Akademia

Akademia [gr. Akadḗmeia], nazwa pochodząca od starożytnej akademii w Atenach; współcześnie używana przede wszystkim na oznaczenie instytucji nauczających o charakterze wyższej uczelni, zwłaszcza specjalistycznych szkół wyższych (np. akademie: sztuk pięknych, ekonomiczne, medyczne, wojskowe, sportowe), mających samorząd i prawo nadawania stopni naukowych.

Atelier
Atelier

pracownia artysty (malarza, rzeźbiarza, fotografika itp.) z odpowiednim oświetleniem naturalnym i sztucznym oraz wyposażeniem zgodnym z rodzajem twórczości artystycznej (w sztukach plastycznych).

Autoportret
Autoportret

portret własny artysty.

Muza
Muza

w mitologii greckiej oznacza każdą z dziewięciu córek Zeusa, które były uznawane za opiekunki sztuki i nauki, obecnie pojęcie Muza oznacza natchnienie artysty, najczęściej w postaci modelki.

Paleta
Paleta

płaska, zazwyczaj owalna płytka służąca do rozrabiania farb.

Plener
Plener

[fr. (en) plen air ‘pod gołym niebem’], w sztukach plastycznych malowanie bezpośrednio z natury, w otwartej przestrzeni.

Rekwizyt
Rekwizyt

[łac. requisitus ‘wymagany’], przedmiot używany przez aktora w czasie przedstawienia lub służący do ozdoby sceny.

Sztaluga
Sztaluga

Sztaluga [niem.], drewniany, rozkładany stojak na nogach, służący malarzowi do umieszczenia na nim obrazu podczas malowania, obecnie także wykonywana z aluminium.

Werniks
Werniks

przezroczysta substancja żywiczna stosowana do powlekania obrazów, zabezpieczająca je przed wpływami atmosferycznymi oraz dodająca głębi barwom.

Słownik pojęć został opracowany na podstawie:

  • Encyklopedia PWN – wydanie internetowe; https://encyklopedia.pwn.pl/

  • Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Warszawa, 2003.

Notatki ucznia

RY0VHatTbL8CQ
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Galeria

Galeria

Bibliografia

  • Bagińska A., Pracownia artysty w polskiej sztuce i kulturze drugiej połowy XIX i początku XX wieku, Warszawa 2015.

  • Encyklopedia PWN – wydanie internetowe; https://encyklopedia.pwn.pl/

  • Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Warszawa, 2003.

  • Techniki wielkich Mistrzów malarstwa, red. K. Maleszko, E. Leszczyńska, E. Cander, M. Jęryczko, Warszawa 1999.

  • Wallis M., Autoportret, Warszawa 1964.