Masa i jej jednostki
Zapoznaj się z poniższym filmem, który pokazuje, jak bardzo różni się masa słonia od masy innych zwierząt.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1We80mW9lsOj
Animacja przedstawia porównanie masy słonia do masy innych zwierząt.
Łatwo zauważyć, że otaczające nas przedmioty różnią się masą. Do jej mierzenia służy waga. Jeden kilogram to dekagramów, co zapisujemy w skrócie
Do określenia masy bardzo lekkich przedmiotów używamy mniejszej jednostki – grama. Dziesięć gramów to dekagram.
Do określania masy obiektów bardzo ciężkich używamy innej jednostki – tony. Jedna tona to tysiąc kilogramów.
Ile waży bułka?

Ile waży autobus?

Ile waży motyl?

Ile waży rower?

Ile waży -kartkowy zeszyt w twardej okładce?

Ile waży piłka do gry w tenisa?

Ile waży słoń?

Ile waży kot?

Są sytuacje, gdy masy przedmiotów czy obiektów wyrażone są za pomocą różnych jednostek, a chcemy je porównać lub wykonać inne działania. Wtedy zachodzi potrzeba ujednolicenia jednostek, to znaczy zapisania mas w tych samych jednostkach.
Przykłady zamiany jednostek.
Wykonywanie takich obliczeń może ułatwić następujący graf.


Przeciągnij i upuść.
40, 2 000 000, 6 000, 5, 20 000, 8 000, 3 000, 90, 20, 45, 4 000, 30 000, 15, 900, 70, 500
a) 4 t = .................. kg
b) 5 kg = .................. dag
c) 7 dag = .................. g
d) 6 kg = .................. g
e) 80 kg = .................. dag
f) 30 kg = .................. g
g) 20 t = .................. kg
h) 300 dag = .................. g
i) 5 000 kg = .................. t
j) 40 000 g = .................. kg
k) 200 g = .................. dag
l) 9 000 dag = .................. kg
Wyraź podane masy we wskazanej jednostce.
Przeciągnij i upuść.
800, 80, 560, 315, 67, 380, 345, 8, 6 700, 5 600, 3 800, 250, 800 000, 670, 38, 8 244, 380
a) dag = .............. g
b) kg = .............. dag
c) dag = .............. kg
d) dag = .............. t
Gdy masę danego przedmiotu podajemy z użyciem dwóch jednostek (mian), to mówimy, że zapisaliśmy masę za pomocą wyrażenia dwumianowanego, np. .
Wyrażenie dwumianowane możemy zapisać używając jednej jednostki.

Uzupełnij, wpisując odpowiednią liczbę całkowitą.
a) 240 dag = 2 kg ............ dag
b) 57 g = ............ dag 7 g
c) 4 089 kg = ............ t ............ kg
d) 3 kg 246 g = ............ g
e) 12 kg 3 dag = ............ dag
f) 78 dag 3 g = ............ g
g) 13 579 kg = ............ t ............ kg
h) 7 kg 2 g = ............ g
i) 2 kg 4 dag 5 g = ............ g
1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17.
Odpowiedź: Więcej sera kupiła 1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17. .
Natalia i Monika obchodziły urodziny. Monika kupiła tort, który ważył . Tort Natalii ważył . Który tort był cięższy?
1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17.
Odpowiedź: Cięższy był tort 1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17. .
Pies Rysia waży , a kot Lucynki waży . Które zwierzątko jest cięższe?
1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17.
1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17.
Odpowiedź: Cięższy jest 1. Jola, 2. , 3. , 4. , 5. pies, 6. Natalii, 7. , 8. , 9. Dorota, 10. , 11. , 12. Jola, 13. kot, 14. , 15. , 16. Moniki, 17. .
Przeciągnij i upuść.
8024, 8244, Natalii, Jola, 240, 24, Moniki, 8014, kot, 2400, pies, 250, 370, 8240, Dorota, 380, Jola
a) Jola kupiła g, a Dorota dag tego samego sera. Która dziewczyna kupiła więcej sera?
dag = .............. g
Więcej sera kupiła .............. .
b) Natalia i Monika obchodziły urodziny. Monika kupiła tort, który ważył kg dag. Tort Natalii ważył dag. Który tort był cięższy?
kg dag = .............. dag
Cięższy był tort .............. .
c) Pies Rysia waży kg g, a kot Lucynki waży dag. Które zwierzątko jest cięższe?
kg g = .............. g
dag = .............. g
Cięższy jest .............. .
Uczniowie szkoły podstawowej zbierali makulaturę. Po zakończeniu akcji ogłoszono wyniki.

Odpowiedź: Zakupy ważyły 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. , czyli 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. .
Franek kupił ziemniaków, marchwi, kapusty i papryki.
Odpowiedź: Zakupy ważyły 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. , czyli 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. .
Basia kupiła porzeczek, agrestu, malin i wiśni.
Odpowiedź: Zakupy ważyły 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. , czyli 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. .
Alek kupił jabłek, gruszek, winogron i mandarynek.
Odpowiedź: Zakupy ważyły 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. , czyli 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. , 11. , 12. .
Przeciągnij i upuść.
20, 60, 2, 70, 4, 410, 620, 5, 10, 570, 260, 6
a) Tata kupił 15 dag szynki, 65 dag białego sera, 1 kg 30 dag pomidorów i 50 dag śliwek.
Zakupy ważyły ............ dag, czyli ............ kg ............ dag.
b) Franek kupił 3 kg ziemniaków, 80 dag marchwi, 1 kg 50 dag kapusty i 40 dag papryki.
Zakupy ważyły ............ dag, czyli ............ kg ............ dag.
c) Basia kupiła 2 kg 50 dag porzeczek, 1 kg 60 dag agrestu, 80 dag malin i 1 kg 30 dag wiśni.
Zakupy ważyły ............ dag, czyli ............ kg ............ dag.
d) Alek kupił 1 kg 40 dag jabłek, 90 dag gruszek, 1 kg 10 dag winogron i 70 dag mandarynek.
Zakupy ważyły ............ dag, czyli ............ kg ............ dag.
Zapoznaj się z poniższym obrazkiem. Informacje na nim zawarte wykorzystaj w dalszej części ćwiczenia.

Wykonaj obliczenia i odpowiedz na pytania.
Na opakowaniach produktów żywnościowych często podana jest waga netto i brutto produktu. Rzadziej używa się obecnie pojęcia tara. Czy wiesz co oznaczają te nazwy?
netto – masa towaru bez opakowania
brutto – masa towaru z opakowaniem
tara – masa opakowania
Przyjrzyj się rysunkom, a następnie podaj masy pojedynczych przedmiotów.
RVWtypaPLAL8t1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.RpQFfQt9b6fvX1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.RmDABkxxlWXtG1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.RXf5uzr8rAnGE1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.Rqn3pn5nLCsRn1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.RgV2vLny5T9f41
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Okazało się, że:plecaki Kamila i Julki ważyły razem ,plecaki Kamila i Michała ważyły razem ,plecaki Julki i Michała ważyły razem .
Oblicz, ile ważył plecak każdej z osób. Uzupełnij poniższe zdanie, wpisując w luki odpowiednie liczby. Plecak Michała ważył Tu uzupełnij Tu uzupełnij Julki - Tu uzupełnij Tu uzupełnij Kamila - Tu uzupełnij Tu uzupełnij