Materia – powtórzenie wiadomości

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Uczeń wie, co to jest temperatura.

2. Uczeń wie, co to jest gęstość.

3. Uczeń zna definicję gęstości.

4. Uczeń zna korpuskularną budową ciał.

5. Uczeń zna różnice w budowie ciał stałych, cieczy i gazów.

6. Uczeń wie, co to są siły między cząsteczkowe.

7. Uczeń wie, co to jest rozszerzalność cieplna ciał.

b) Umiejętności

1. Uczeń umie obliczyć gęstość, mając podana masę i objętość ciała.

2. Uczeń umie przeliczać temperaturę ze stopni Celsjusza na Kelwiny.

3. Uczeń umie podać przykłady występowania zjawisk rozszerzalności cieplnej ciał.

4. Uczeń umie wyjaśnić własności ciała w świetle korpuskularnej budowy materii.

2. Metoda i forma pracy

Podział metod nauczania według koncepcji nauczania wielostronnego W. Okonia:

1. Metody asymilacji wiedzy: rozwiązywanie zadań.

2. Metody waloryzacyjne: konkurs.

Forma pracy: grupowa.

3. Środki dydaktyczne

1. Tablica i kreda.

2. Przygotowane zadania o różnym stopniu trudności, każde wydrukowane na osobnej kartce.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Wprowadzenie. Nauczyciel podaje uczniom temat i cele lekcji. Dzieli uczniów na pary przygotowane przez siebie wcześniej. Wyjaśnia zasady konkursu, który będzie formą lekcji:

• Każda para stanowi jeden zespół.

• Zespoły rozwiązują zadania, dostarczone im przez nauczyciela. Rozwiązanie każdego kolejnego zadania pozwala na wygranie pewnej sumy „pieniędzy”. Sumy „pieniędzy” za zadanie są coraz większe, a zadania coraz trudniejsze.

• Podczas rozwiązywania zadań uczniowie mogą korzystać jedynie ze swoich zeszytów.

• Każdy zespół może wykorzystać podczas lekcji trzy „koła ratunkowe”. „Koło ratunkowe”, to przeszukanie podręcznika lub pytanie do nauczyciela.

• Źle rozwiązane zadanie powoduje „wyzerowanie konta”.

• Na wykonanie zadania jest określony czas.

• Wygrywa ten zespół, który zdobędzie największą ilość „pieniędzy”.

b) Faza realizacyjna

Rozwiązanie. Uczniowie rozwiązują zadania w grupach.

Runda pierwsza. Zadania polegające na przeliczeniu temperatury podanej w stopniach Celsjusza na Kelwiny.

Runda druga**.** Zadania polegające na przeliczeniu temperatury podanej w Kelwinach na stopnie Celsjusza.

Runda trzecia. Zadania polegające na obliczeniu gęstości przy podanej masie i objętości.

Runda czwarta. Zadania polegające na obliczeniu gęstości przy podanej masie oraz wymiarach prostopadłościennego ciała.

Runda piąta. Zadania polegające na obliczeniu masy (objętości) przy podanej gęstości oraz objętości (masy).

Runda szósta. Zadania polegające na wypisaniu przynajmniej dwóch właściwości ciał w różnych stanach skupienia.

Runda siódma. Zadania polegające na opisaniu doświadczenia potwierdzającego korpuskularną budowę materii.

Runda ósma. Zadania polegające na wyjaśnieniu dlaczego ciała się nie rozpadają skoro są zbudowane z cząsteczek.

Runda dziewiąta. Zadanie polegające na podaniu przykładów przeciwdziałania rozszerzalności cieplnej ciał.

Runda dziesiąta. Zadanie polegające na narysowaniu schematu różnic w budowie ciał stałych, cieczy i gazów.

c) Faza podsumowująca

Prezentacja rozwiązań. Nauczyciel podsumowuje wyniki konkursu, omawia ciekawsze rozwiązania. Odpowiada na dodatkowe pytania i wątpliwości uczniów. Przedstawia materiał obowiazujący do sprawdzianu.

5. Bibliografia

M. Rozenbajger, R. Rozenbajger, Fizyka dla gimnazjum część 2, Wydawnictwo „Zamiast Korepetycji”, Kraków 2002.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak