Ilustracja przedstawia po lewej stronie rysunkową postać kobiety w różowej spódnicy, niebieskiej bluzce z długim rękawem i szalikiem. Po prawej stronie ilustracji widać animowaną postać mężczyzny w różowej bluzce i niebieskich spodniach. W tle widoczna jest huśtawka. Po stronie kobiety na siedzeniu huśtawki usytuowano duże, różowe serce, po stronie mężczyzny duży, różowy mózg.
Ilustracja przedstawia po lewej stronie rysunkową postać kobiety w różowej spódnicy, niebieskiej bluzce z długim rękawem i szalikiem. Po prawej stronie ilustracji widać animowaną postać mężczyzny w różowej bluzce i niebieskich spodniach. W tle widoczna jest huśtawka. Po stronie kobiety na siedzeniu huśtawki usytuowano duże, różowe serce, po stronie mężczyzny duży, różowy mózg.
Mechanizm powstawania potrzeb
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Nauczysz się
definiować, czym jest potrzeba i motywacja,
rozróżniać potrzeby człowieka,
wyjaśniać mechanizm powstawania potrzeb,
przedstawiać i interpretować różne przykłady potrzeb,
wyjaśniać związki istniejące między różnymi potrzebami,
przedstawiać skutki odrzucenia jednostki przez inną jednostkę lub grupę,
oceniać wagę realizacji potrzeb dla funkcjonowania człowieka.
Wprowadzenie
Życie człowieka jest w dużej mierze napędzane jego potrzebami. Już myśliciele starożytni, szukając recepty na szczęśliwe życie, starali się ustalić, co jest człowiekowi niezbędne, a bez czego może się obejść. Żyjący w III w. p.n.e. Epikur z Efezu stworzył jedne z pierwszych kryteriów potrzeb człowieka, dzieląc się na naturalne i konieczne (jedzenie, wiedza), naturalne i niekonieczne (ucztowanie) i nienaturalne i niekonieczne (dążenie do sławy). Z biegiem lat i nastawaniem kolejnych epok ludzkie potrzeby zaczęły się zwiększać. Procesowi temu towarzyszyły próby katalogowania i usystematyzowania potrzeb ludzkich, podejmowane przez kolejnych naukowców, zajmujących się zagadnieniami związanymi z funkcjonowaniem człowieka jako jednostki i jako części społeczeństwa.
Czym jest potrzeba?
Nie istnieje jedna, powszechnie uznawana definicja potrzeby. W naukach społecznychNauki społecznenaukach społecznych pojęcie to występuje w trzech zasadniczych znaczeniach:
potrzeba to stan człowieka lub jego organizmu w danej chwili, charakteryzujący się poczuciem niespełnienie określonych ważnych warunków ważnych dla funkcjonowania człowieka,
potrzeba to subiektywne odczucie przez człowieka stanu braku, niezaspokojenia określonych warunków,
potrzeba jako trwała właściwość człowieka polegająca na tym, że bez spełnienia określonych warunków człowiek nie może osiągnąć bądź utrzymać pewnych ważnych stanów lub celów.
RcImiRsQziYF4
Ilustracja przedstawia kontury ludzkiego mózgu. Wypełnione są różnymi przedmiotami, takimi jak: lody, hamburgery, frytki, ciasta, ludzkie głowy, kawałki pizzy, krawat, cukierki, czekolada, telefon komórkowy, laptop, dom, samochód, postaci kobiet i mężczyzn.
Siłą napędową ludzkich potrzeb jest mózg. To w tym organie kształtują się wszystkie, nawet biologiczne potrzeby człowieka.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RxuqoGNM3ZYWK
Ćwiczenie 1
Zaznacz informacje odnoszące się do definicji potrzeby. Możliwe odpowiedzi: 1. Stan człowieka lub jego organizmu charakteryzujący się poczuciem niespełnienia., 2. Subiektywne odczucie przez człowieka stanu braku., 3. Poczucie niezaspokojenia., 4. Brak możliwości osiągnięcia określonych stanów lub celów bez spełnienia określonych warunków., 5. Stan umysłu człowieka, w którym osiąga on równowagę między czynnikami biologicznymi i psychicznymi., 6. Poczucie zadowolenia wynikające z osiągnięcia określonego celu lub realizacji określonego zadania.
ĆWICZENIE: Wielokrotny wybór
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Cechy potrzeb
Potrzeby wyrażane przez każdego człowieka charakteryzują się specyficznymi cechami. Są one:
zmienne – wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom,
rozwojowe – stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości,
społecznie uwarunkowane – człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych,
nieograniczone ilościowo – w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne,
pojemnościowo ograniczone – do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania.
RyKElZKe5vzwt
Ćwiczenie 2
Połącz cechy potrzeb z odpowiadającymi im wyjaśnieniami. zmienne Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania rozwojowe Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania społecznie uwarunkowane Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania nieograniczone ilościowo Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania pojemnościowo ograniczone Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania
Połącz cechy potrzeb z odpowiadającymi im wyjaśnieniami. zmienne Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania rozwojowe Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania społecznie uwarunkowane Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania nieograniczone ilościowo Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania pojemnościowo ograniczone Możliwe odpowiedzi: 1. wynikają z czasu, miejsca i warunków ich występowania, są też zależne od wieku, płci czy warunków życia – a więc elementów, które stale podlegają różnym przeobrażeniom, 2. stanowią konsekwencję postępu cywilizacyjnego ludzkości, 3. w ramach zaspokojenia jednych potrzeb pojawiają się kolejne, 4. człowiek, tworząc własną hierarchię potrzeb opiera się na obserwacji innych ludzi lub grup społecznych, 5. do zaspokojenia danej potrzeby potrzeba określonej ilości danego dobra (np. pożywienia czy snu), a w miarę zaspokojenia danej potrzeby słabnie siła jej odczuwania
ĆWICZENIE: Połącz w pary
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Mechanizm zaspokajania potrzeb
Realizacja potrzeb jest uwarunkowana odczuwaniem przez człowieka motywacjimotywacjamotywacji, która skłania go do ich zaspokajania. Na proces motywacji składa się wiele tzw. motywów, czyli stanów organizmu, które wpływają na jego gotowość do rozpoczęcia lub kontynuowania układów reakcji, czynności, działań.
Samo pojęcie „motywacja” pochodzi od łacińskich słów moveo [czyt: moweo], które oznacza „poruszać, wprawiać w ruch” oraz se movere – czyli „postępować”. Motywacja jest więc określeniem wewnętrznej aktywności (organizmu i umysłu), która wywołuje i ukierunkowuje nas do podjęcia działania w celu zaspokojenia określonej potrzeby.
Warto jednak zauważyć, że w przypadku realizacji potrzeb działa mechanizm, zgodnie z którym w pierwszej kolejności zaspokajane są potrzeby o kluczowym znaczeniu dla funkcjonowania człowieka jako organizmu żywego. Gdy te zostaną zrealizowane, dopiero wtedy człowiek podejmuje się realizacji potrzeby wynikających z dążenia do samorozwoju czy interakcji z innymi przedstawicielami społeczeństwa.
R1ZRZeXy1zeIO
Animacja przedstawiająca mechanizm powstawania potrzeb w oparciu o piramidę Maslowa.
Animacja przedstawiająca mechanizm powstawania potrzeb w oparciu o piramidę Maslowa.
Animacja przedstawiająca mechanizm powstawania potrzeb w oparciu o piramidę Maslowa.
Polecenie 1
R1P45SZOEVslv
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Zaistnienie w mózgu świadomości potrzeby, czyli stanu braku.
Ustalenie możliwości zaspokojenia potrzeby.
Wybór jednej możliwości zaspokojenia potrzeby.
Ustalenie, w jakim stopniu potrzeba została zaspokojona.
Wybór innego sposobu, jeśli potrzeba nie została zaspokojona.
Polecenie 2
RrWA0WkDBs9SG
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Abraham Maslow jest twórcą najbardziej znanej teorii potrzeb. Jest ona przedstawiana w formie piramidy. Jej podstawę stanowią potrzeby niższego rzędu, a szczyt potrzeby wyższego rzędu. Zdaniem Abrahama Maslowa człowiek najpierw dąży do realizacji potrzeb niższego rzędu (szczególnie ważne są one na początku życia), a dopiero potem, wraz z dojrzewaniem, do realizacji potrzeb wyższego rzędu.
Polecenie 3
Rj6cQtjpJhawg
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Zagrożenie odrzuceniem pojawia się, gdy człowiek chce założyć rodzinę, a osoba, którą kocha odmawia. Dzieje się tak też, gdy człowiek zostaje zwolniony z pracy lub nie jest akceptowany przez towarzystwo. Odrzucenie może spowodować u człowieka silny kryzys psychiczny. To z kolei może prowadzić nawet do odczuwania bólu fizycznego. Odrzucenie może też jednak stać się szansą na rozwój. Doznane niepowodzenia uczą jak się dostosować do zmieniających się warunków i adaptować do otoczenia, w którym człowiek się znajduje.
Rpdrf4xFSAOnE
Ćwiczenie 3
Łączenie par. Rozstrzygnij, czy podane zdania dotyczące motywacji są prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz „P” jeśli zdanie jest prawdziwe, lub „F” jeśli jest fałszywe.. Motywacja skłania człowieka do zaspokajania jego potrzeb.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Proces motywacji to pojawianie się w organizmie pewnych stanów, które skłaniają człowieka do rozpoczęcia lub kontynuowania pewnej działalności.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Słowo „motywacja” wywodzi się od łacińskiego słowa oznaczającego „poruszanie”, „wprawianie w ruch”.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Motywacja skłania człowieka do realizowania potrzeb w taki sposób, że w pierwszej kolejności realizowane są potrzeby wyższego rzędu, a w drugiej niższego rzędu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Rozstrzygnij, czy podane zdania dotyczące motywacji są prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz „P” jeśli zdanie jest prawdziwe, lub „F” jeśli jest fałszywe.. Motywacja skłania człowieka do zaspokajania jego potrzeb.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Proces motywacji to pojawianie się w organizmie pewnych stanów, które skłaniają człowieka do rozpoczęcia lub kontynuowania pewnej działalności.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Słowo „motywacja” wywodzi się od łacińskiego słowa oznaczającego „poruszanie”, „wprawianie w ruch”.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Motywacja skłania człowieka do realizowania potrzeb w taki sposób, że w pierwszej kolejności realizowane są potrzeby wyższego rzędu, a w drugiej niższego rzędu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
ĆWICZENIE: Wskaż prawidłową odpowiedź
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4
Rg0Ys6E4hp2gF
{dużepole=Tutaj wpisz tekst}.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Przypomnij sobie, czym są i jakie znaczenie mają dla człowieka potrzeby niższego rzędu. Dobierz poprawne argumenty do postawionego w poleceniu twierdzenia.
Potrzeby niższego rzędu, a więc potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa są najważniejsze z punktu widzenia funkcjonowania człowieka jako organizmu biologicznego. Człowiek nie jest w stanie działać bez jedzenia, picia czy snu. Dlatego musi zaspokoić te potrzeby w pierwszej kolejności. Jeśli to się mu uda, dopiero wtedy może zacząć realizować potrzeby wyższego rzędu.
Piramida potrzeb - potrzeby niższego rzędu
Ze względu na różnorodność potrzeb, rozumianą nie tylko pod kątem ilościowym i jakościowym, ale przede wszystkim w związku z różnym stopniem ich ważności, każdy człowiek tworzy własną hierarchię potrzebhierarchia potrzebhierarchię potrzeb. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych hierarchii potrzeb stworzył amerykański psycholog, Abraham Maslow [czyt: masloł]. Zgodnie z jego poglądami, każdy człowiek dąży do zaspokojenia pięciu podstawowych potrzeb – fizjologicznych, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i samorealizacji.
RKsevCRDHryEL
Ilustracja przedstawia piramidę. Na samym jej dole widoczny jest napis "FIZJOLOGIA" oraz rysunki: toalety, banana, szklanki z napojem, marchewki, filiżanki, kromki chleba z serem żółtym i warzywami, osoby śpiącej w łóżku, nad którą wisi księżyc. Powyżej znajduje się komórka zatytułowana: "BEZPIECZEŃSTWO" a w niej: po środku symbol pacyfy, dmuchane koło do pływania, monety, parasol, zamek. Kolejna komórka zawiera napis: "PRZYNALEŻNOŚĆ". Widoczne są postaci dwóch mężczyzn i dwóch kobiet bez twarzy, koperta, serce oraz uścisk dłoni. W komórce powyżej widoczny jest napis: "SZACUNEK I UZNANIE". Wokół niego narysowane są: złoty puchar, mężczyzna napinający mięsnie, podium, medal i dwie figury osób. Ostatnia komórka na samym szczycie piramidy zawiera napis: "SAMOREALIZACJA". Obok napisu widać: sztalugę, książkę i skrzypce.
Piramida potrzeb według teorii Abrahama Maslowa.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Na dole hierarchii ukazane są potrzeby niższego rzędupotrzeby niższego rzędupotrzeby niższego rzędu. Na samym dole znajdują się potrzeby fizjologiczne, do których zalicza się:
powietrze (człowiek MUSI oddychać),
pożywienie (człowiek MUSI jeść i pić),
sen (człowiek MUSI spać),
rozmnażanie (człowiek MUSI dbać o przetrwanie gatunku).
R1co6CaeZ5fKA
Zdjęcie przedstawia talerz z posiłkiem, na który składają się ryż z pokrojonymi i uduszonymi warzywami. Na talerzu leży łyżka z widelcem.
Zaspokojenie potrzeb fizjologicznych jest niezbędne dla egzystencji człowieka. Motywacja, z jakiej wynikają, to konieczność biologicznego przetrwania.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Kolejne w hierarchii są potrzeby bezpieczeństwa. W tym wypadku człowiek dąży do funkcjonowania w taki sposób, który zapewni mu poczucie trwałości i stabilizacji. Poczucie to odnosi się do warstwy:
ekonomicznej (posiadanie pracy, środków do utrzymania),
osobistej (brak obaw przed sytuacjami zagrażającymi życiu),
zdrowotnej (brak obaw przed utratą zdrowia czy sprawności fizycznej).
RK9EBA68vuIMM
Zdjęcie wykonane w sepii przedstawia czarne figury dwóch osób dorosłych stojących na trawie twarzą do siebie, trzymających się wysoko nad głowami za ręce. Pomiędzy nimi widać czarne figury dwójki dzieci. W tle można zaobserwować zachodzące nad morzem słońce.
Jednym z najsilniej odczuwanych aspektów związanych z potrzebą bezpieczeństwa jest dążenie do zapewnienia go sobie i innym członkom środowiska rodzinnego.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Motywacje, z jakich wynikają te potrzeby, to chęć zapewnienia sobie bezpiecznej egzystencji na poziomie psychicznym i emocjonalnym.
Realizacja obu tych potrzeb jest warunkiem niezbędnym dla podjęcia się przez człowieka realizacji kolejnych potrzeb.
Piramida potrzeb – potrzeby wyższego rzędu
Kolejne w hierarchii są potrzeby wyższego rzędupotrzeby wyższego rzędupotrzeby wyższego rzędu. Należy do nich potrzeba przynależności, nazywana także potrzebą afiliacji. W jej ramach człowiek dąży do nawiązywania relacji z drugim człowiekiem. Chce w ten sposób zaspokoić:
chęć kochania i bycia kochanym,
chęć przywiązania do drugiego człowieka na stopie koleżeńskiej i przyjacielskiej,
chęć uzyskiwania akceptacji.
RvCHn5UlWTb8e
Ilustracja przedstawia figurki pięciu postaci wykonanych z modeliny. Model w kolorze czerwonym stoi najbliżej obiektywu, za nim stoją po lewej stronie model w kolorze niebieskim, po prawej stronie model w kolorze żółtym. Za modelem w kolorze niebieskim stoi model w kolorze fioletowym, za modelem w kolorze żółtym stoi model w kolorze morskim.
Człowiek jako istota społeczna dąży do nawiązania różnorodnych relacji z innymi członkami społeczeństwa. Potrzebuje bowiem bliskości fizycznej i psychicznej, którą daje obecność drugiego człowieka.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Zdecydowana większość ludzi realizuje te potrzeby poprzez zakładanie rodziny, nawiązywanie relacji zawodowych w pracy czy towarzyskich poza nią. Następne miejsce w hierarchii Maslowa zajmują potrzeby uznania i szacunku. Potrzeba uznania wynika z chęci uzyskania przez człowieka pozytywnego postrzegania i szacunku własnej osoby od innych osób. Potrzeba szacunku odnosi się natomiast do postrzegania siebie samego w kategoriach wartościowej osoby.
Na szczycie hierarchii znajdują się potrzeby samorealizacji. W ramach realizowania tej potrzeby człowiek dąży do rozwoju własnej osobowości, a także swoich umiejętności (np. kwalifikacji zawodowych).
W ramach samorealizacji człowiek podejmuje się rozwijania zainteresowania czy hobby. Ważne są tu także wrażenia i doznania o charakterze kulturowym czy estetycznym (np. tworzenie lub tylko doświadczanie sztuki).
RwxaRo4KKHxAu
Ćwiczenie 5
Zaznacz ilustrację ukazują przykład zaspokajania potrzeby samorealizacji.
Zaznacz ilustrację ukazują przykład zaspokajania potrzeby samorealizacji.
ĆWICZENIE: Wielokrotny wybór - ilustracje
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RhAu7ynatAkGl
Ćwiczenie 5
Zaznacz przykład zaspokajania potrzeby samorealizacji Możliwe odpowiedzi: 1. sen, 2. malowanie obrazów, 3. uzyskiwanie medali w zawodach sportowych, 4. posiadanie partnera/partnerki
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
R1WwKUXPMYXjk
Ilustracja przedstawia piramidę. Na samym jej dole widoczne są rysunki: toalety, banana, szklanki z napojem, marchewki, filiżanki, kromki chleba z serem żółtym i warzywami, osoby śpiącej w łóżku, nad którą wisi księżyc. Powyżej znajduje się komórka zawierająca obrazki:po środku symbol pacyfy, dmuchane koło do pływania, monety, parasol, zamek. Kolejna komórka zawiera rysunki dwóch mężczyzn i dwóch kobiet bez twarzy, koperta, serce oraz uścisk dłoni. W komórce powyżej narysowane są: złoty puchar, mężczyzna napinający mięsnie, podium, medal i dwie figury osób. Ostatnia komórka na samym szczycie piramidy zawiera rysunki: sztalugę, książkę i skrzypce.
Piramida potrzeb według teorii Abrahama Maslowa.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RJUkvefyOhrIM
Ćwiczenie 6
Umieść podane potrzeby we właściwym miejscu w hierarchii potrzeb według Abrahama Maslowa. Elementy do uszeregowania: 1. potrzeba bezpieczeństwa, 2. potrzeba uznania i szacunku, 3. potrzeba samorealizacji, 4. potrzeby fizjologiczne, 5. potrzeba przynależności
Umieść podane potrzeby we właściwym miejscu w hierarchii potrzeb według Abrahama Maslowa. Elementy do uszeregowania: 1. potrzeba bezpieczeństwa, 2. potrzeba uznania i szacunku, 3. potrzeba samorealizacji, 4. potrzeby fizjologiczne, 5. potrzeba przynależności
ĆWICZENIE: Uporządkuj elementy
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Ru4PkZTvBs9Vb
Ćwiczenie 7
Przyporządkuj rodzaje potrzeb do właściwej grupy potrzeb. POTRZEBY NIŻSZEGO RZĘDU Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeby przynależności, 2. potrzeby bezpieczeństwa, 3. potrzeby samorealizacji, 4. potrzeby uznania i szacunku, 5. potrzeby fizjologiczne POTRZEBY WYŻSZEGO RZĘDU Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeby przynależności, 2. potrzeby bezpieczeństwa, 3. potrzeby samorealizacji, 4. potrzeby uznania i szacunku, 5. potrzeby fizjologiczne
Przyporządkuj rodzaje potrzeb do właściwej grupy potrzeb. POTRZEBY NIŻSZEGO RZĘDU Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeby przynależności, 2. potrzeby bezpieczeństwa, 3. potrzeby samorealizacji, 4. potrzeby uznania i szacunku, 5. potrzeby fizjologiczne POTRZEBY WYŻSZEGO RZĘDU Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeby przynależności, 2. potrzeby bezpieczeństwa, 3. potrzeby samorealizacji, 4. potrzeby uznania i szacunku, 5. potrzeby fizjologiczne
ĆWICZENIE: Grupowanie elementów
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 8
RUSK2HNTPOOuP
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Przypomnij sobie jakie potrzeby wchodzą w skład potrzeb wyższego rzędu. Zwróć uwagę na różnice w korzyściach uzyskiwanych przez jednostkę z realizacji tych potrzeb w kontekście jej relacji w społeczeństwie i wewnętrznego rozwoju.
Dla człowieka jako cząstki społeczeństwa najważniejsza jest potrzeba przynależności. Człowiek jest istotą społeczną, co oznacza, że potrzebuje kontaktów z innymi ludźmi, aby móc się rozwijać. Takie kontakty zdobywa poprzez zakładanie rodziny, zawieranie przyjaźni czy nawiązywanie relacji zawodowych. Z kolei dla człowieka jako jednostki najważniejsza jest potrzeba samorealizacji. Dzięki niej człowiek rozwija się wewnętrznie, doskonali siebie samego, a przez to czuje się bardziej spełniony jako istota ludzka.
Słowniczek
hierarchia potrzeb
hierarchia potrzeb
określenie stosowane dla nazwania teorii Abrahama Maslowa dotyczącej systemu potrzeb, których zaspokojenie jest motorem napędowym działania; zgodnie z teorią w pierwszej kolejności muszą być zaspokojone potrzeby podstawowe, żeby człowiek przystąpił do realizacji potrzeb wyższego rzędu; na hierarchię potrzeb składają się potrzeby: fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i uznania oraz samorealizacji
motywacja
motywacja
określenie procesów psychicznych zaangażowanych w inicjowanie, ukierunkowywanie i utrzymywanie fizycznych oraz psychicznych aktywności człowieka; w ich wyniku jednostka utrzymuje gotowość do podjęcia określonego działania; motywacja może mieć charakter świadomy lub nieświadomy
nauki społeczne
nauki społeczne
zespół nauk zajmujących się badaniem struktury i funkcji społeczeństwa, jego kultury, praw i mechanizmów rozwoju oraz relacji między jednostką a społeczeństwem
potrzeby niższego rzędu
potrzeby niższego rzędu
zgodnie z teorią potrzeb Abrahama Maslowa są to potrzeby, które muszą zostać zaspokojone w pierwszej kolejności, gdyż wiążą się z biologicznym przetrwaniem człowieka
potrzeby wyższego rzędu
potrzeby wyższego rzędu
zgodnie z teorią potrzeb Abrahama Maslowa są to potrzeby, które wiążą się z funkcjonowaniem człowieka w społeczeństwie (odgrywanie ról społecznych, nawiązywanie relacji z innymi ludźmi); ich zaspokajanie pozwala też człowiekowi na rozwój własnej osobowości oraz posiadanych umiejętności
Bibliografia
https://mfiles.pl/pl/index.php/Hierarchia_potrzeb
https://ideologia.pl/potrzeby-czlowieka/
Janusz Wiśniewski, Ewa Luty, Proces motywowania w organizacji. Dostępny w internecie: https://czasopisma.uph.edu.pl/znadministracja/article/download/500/433
