urządzenia rejestrującego na bębnie zmianę obciążenia przewodu.
Urządzenie siłowo – pomiarowe instaluje się pomiędzy żerdzią dławikową (laską pompową) a zawieszeniem przewodu pompowego na wahaczu. Zmiana obciążenia na żerdź dławikową powoduje zmianę ciśnienia w układzie hydraulicznym dynamografu. Ciśnienie przejmowane jest przez układ pomiarowy i urządzenie rejestrujące, które rejestruje zmiany ciśnienia, a tym samym obciążenia przewodu na diagramie bębna lub specjalistycznego oprogramowania. Bęben rejestrujący obraca się równocześnie z posuwem napędu pompy, co pozwala na zapis wykresu zamkniętego w funkcji zmiany obciążenia w zależności od drogi.
Dynamometr pompowy pozwala na uzyskanie dwóch rodzajów wykresów dynamometrycznych pracy pompy wgłębnej. Jeden to wykres obciążenia przewodu w zależności od pozycji żerdzi dławikowej, drugi to wykres obciążenia przewodu w zależności od położenia tłoka pompy wgłębnej. Porównując oba te wykresy do wykresów wzorcowych otrzymujemy informacje na temat warunków pracy i stanu technicznego pompy. Interpretacja dynamografów pompowych umożliwia określenie, w dowolnej fazie pracy pompy żerdziowej, statycznego i dynamicznego obciążenia na poruszającą się żerdź dławikową. Z wykresów uzyskuje się też informację o charakterystyce pompowania ropy naftowej, pracy i stanie zaworów pompy, zużyciu tłoka i cylindra pompy, nieszczelnościach rur wydobywczych, o fakcie urwania się przewodu, objętości pompowanej ropy i innych danych. Wykres przedstawiający prawidłową pracę pompy ma kształt zbliżony do równoległoboku. Boki wykresu są linią pofalowaną ze względu na drgania przewodu pompowego, który przemieszcza się w odwiercie ruchem ze zmienną prędkością. Duża głębokość odwiertu, silne objawy gazowe i szybko pracujące napędy pomp wgłębnych żerdziowych mogą uniemożliwiać prawidłową ocenę układu pompowego na podstawie kształtu dynamografu.
RanX2TLixHYPD
Na rysunku przedstawione są dwa wykresy – górny rzeczywisty wykres dynamometryczny żerdzi dławikowej (laski pompowej), a dolny rzeczywisty wykres tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. Wykres główny posiada oś pionową opisaną literą P (oznaczająca obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej), podzielony na 8 części, na której zewnętrznej części zaznaczona jest podziałka wskazująca na wartości poczynając od dołu wykresu , , , , , z wartościami w co drugim znaczniku. Na osi poziomej, oznaczonej literą S (długość skoku odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej), podzielonej na dwie części, widoczne są znaczniki w początku wykresu z wartością , znacznik bez opisu w środku osi oraz na końcu z wartością . W niewielkiej odległości w górę od wartości na osi pionowej odchodzi pozioma przerywana linia w prawą stronę, na górze po lewej stronie oznaczona jako Wrf + Fo Max, co oznacza obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych z maksymalnym ciężarem cieczy w odwiercie. W wysokości połowy pomiędzy wartością a nie opisanym znacznikiem poniżej niej na osi poziomej odchodzi przerywana linia w prawą stronę, opisana po lewej nad linią jako Wrf, co oznacza obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych. Na schemacie widoczna jest zamknięta czerwona linia o nieregularnym kształcie zbliżonym do rombu, gdzie lewy bok zaczyna się w dolnej części na osi pionowej i linii opisanej jako Wrf. Górna części krzywej w kształcie rombu w postaci zbliżonej do sinusoidalnej zmniejsza się aż do końca wykresu, odchodząc w dół, w lewą stronę, prawie prostą linią. Dolna część w kształcie zbliżona jest do odbicia lustrzanego części górnej romboidalnej krzywej. Dolny wykres składa się z osi pionowej opisanej literą P (oznaczającą obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej), podzieloną na równych części, zawierającą zewnętrzne znaczniki w tych częściach, przy czym co druga wartość jest opisana liczbowo. Wykres od dołu rozpoczyna się wartością i w co drugim znaczniku wskazuje na wartości , , , , , , . Oś pozioma, łącząca się z osią pionową w wartości , , podzielona jest na dwie równe części, gdzie znacznik pierwszy opisany jest wartością , , znacznik drugi jest nie opisany, a znacznik 3 (ostatni) jest opisany wartością , . Oś pozioma oznaczona jest literą S, wskazującą na długość skoku odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. Od osi pionowej, od znacznika bez wskazanej wartości między wartościami a poprowadzona jest linia pozioma przerywana, oznaczona z lewej strony nad linią jako Fo Max, wskazując na maksymalny ciężar cieczy w odwiercie. W odległości około od wartości na osi pionowej poprowadzona jest poziomo w prawo linia przerywana podpisana z prawej strony poniżej linii jako Fo From Fluid Level, wskazując na ciężar cieczy z poziomu płynu w odwiercie. Od wartości na osi pionowej poprowadzona jest linia przerywana pozioma w prawą stronę. Od wartości granicznej na osi poziomej poprowadzona jest linia pionowa kreskowa. Na schemacie widoczna jest zamknięta czerwona linia o nieregularnym kształcie zbliżonym do prostokąta, gdzie lewy bok zaczyna się w dolnej części na osi pionowej pomiędzy znacznikiem z wartością , a występującym pod nim znacznikiem bez oznaczenia. Lewy bok krzywej wzrasta po kątem około stopni w górę. Krzywa przechodzi w kierunek poziomy delikatnie schodząc w dół aż do linii opisanej jako Fo Max, następnie schodzi w dół prawie pionowo z niewielkim odchyleniem w prawą stronę do wartości na osi poziomej opisanej jako . Od tego miejsca przechodzi w lewą stronę, do połowy osi poziomej prawie poziomo po linii wartości z niewielkim odchyleniem, zaś od wartości zaznaczonej nieopisanym znacznikiem odchylenie od prostej wzrasta, aż dochodzi do punktu rozpoczęcia prostej.
Wykresy pracy żerdzi dławikowej i tłoka pompy wgłębnej. Na górze: rzeczywisty wykres dynamometryczny żerdzi dławikowej (laski pompowej). Na dole: rzeczywisty wykres tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. Pomarańczową linią zaznaczono przebieg pracy odpowiednio żerdzi dławikowej (laski pompowej) oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. – długość skoku odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej, – obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej, – obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych z maksymalnym ciężarem cieczy w odwiercie, – obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych, – maksymalny ciężar cieczy w odwiercie, – ciężar cieczy z poziomu płynu odwiercie.
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1ZcktzjbGE1V
Na rysunku przedstawionych jest wykresów – po w górnym i w dolnym wierszu. Przedstawiają one przykłady pomiarów dynamometrycznych - odwiert spompowany – kończy się płyn w odwiercie. Górny wiersz zawierający wykresy dotyczy wykresów dynamometrycznych żerdzi dławikowej (laski pompowej), zaś w części dolnej występują wykresy dotyczące tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. <math aria‑label="Cztery">4 wykresy górne posiadają oś pionową podzieloną na równych części zaznaczonych znacznikami po zewnętrznej stronie osi, gdzie pierwsza dolna wartość to , zaś co drugi znacznik jest oznaczony wartościami , , , - która jest końcową wartością w osi pionowej oznaczonej literą P, wskazującą na obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. W przypadku wszystkich wykresów pionowych, w połowie wartości a znajdującego się poniżej niej znacznika odchodzi linia pozioma przerywana opisana nad nią, z lewej strony jako Wrf, wskazując na obliczony ciężar zanurzony żerdzi pompowych. Również w niewielkiej odległości w górę (około ) od znacznika oznaczonego wartością na osi pionowej, odchodzi w prawo linia przerywana opisana z lewej strony powyżej linii Wrf + Fo Max, co wskazuje na obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych z maksymalnym ciężarem cieczy w odwiercie. Na każdym z wykresów górnych widoczna jest czerwona zamknięta linia, która w pierwszym – od lewej strony – schemacie jest zbliżona do rombu o nieregularnym kształcie, gdzie lewy bok zaczyna się w dolnej części na osi pionowej i linii opisanej jako Wrf. Górna części krzywej w kształcie rombu w postaci zbliżonej do sinusoidalnej zmniejsza się aż do końca wykresu, odchodząc w dół, w lewą stronę, prawie prostą linią. Dolna część w kształcie zbliżona jest do odbicia lustrzanego części górnej romboidalnej krzywej. Każdy kolejny schemat w górnym wierszu charakteryzuje się zawężeniem dolnej podstawy romboidalnej krzywej przy zachowaniu odległości w górnej części romboidalnej krzywej, tworząc coraz głębszą wąską część schematu w górnej prawej części mając na uwadze, że zwężenie w osi pionowej występuje na wysokości znacznika bez oznaczenia pomiędzy znacznikami a i pogłębia się w osi poziomej zaczynając od lewego schematu od wartości pomiędzy znacznikiem nieoznaczonym a , aż do miejsca pomiędzy znacznikiem , a znacznikiem nieoznaczonym na osi uwzględniając, że dolna części romboidalnej krzywej od lewej do prawej z prawej strony zbliża się do lewej strony aż do wartości minimalnie mniejszej niż połowa. W dolnej części rysunku znajdują się schematy przedstawiające wykresy tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. wykresy dolne posiadają oś pionową podzieloną na równych części zaznaczonych znacznikami po zewnętrznej stronie osi, gdzie pierwsza dolna wartość to , zaś co drugi znacznik jest oznaczony wartościami , , , , , , - która jest końcową wartością w osi pionowej oznaczonej literą P, wskazującą na obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej. W przypadku wszystkich wykresów pionowych, w połowie wartości a odchodzi linia pozioma przerywana opisana nad nią, z lewej strony jako Fo Max, wskazując na maksymalny ciężar cieczy w odwiercie. Dodatkowo, niewiele powyżej wartości 2.500 (około wartości w górę) poprowadzona jest przerywana linia pozioma w prawą stronę opisana tekstem z prawej strony poniżej linii przerywanej jako Fo From Fluid Level, wskazując na ciężar cieczy z poziomu płynu w odwiercie. Linia ciągła jest poprowadzona w prawą stronę od wartości na osi pionowej. Oś pozioma rozpoczyna się na przecięciu z osią pionową w wartości . Oś pozioma podzielona jest na dwie części oznaczone wskaźnikami na zewnątrz osi – to jest patrząc od lewej znacznik , następnie znacznik nie opisany w połowie oraz na końcu osi znacznik oznaczony jako . Na każdym z wykresów dolnych widoczna jest czerwona zamknięta linia, która w pierwszym – od lewej strony – schemacie jest zbliżona do prostokąta o nieregularnym kształcie, gdzie lewy dolny bok zaczyna się w dolnej części poniżej wartości , w miejscu zbliżonym do około wartości między wskazaniem bez znacznika wartości poniżej wartości a wartością . Górna części krzywej w kształcie rombu w postaci zbliżonej do sinusoidalnej zmniejsza się aż do końca wykresu, odchodząc w dół, w lewą stronę, prawie prostą linią. Dolna część w kształcie zbliżona jest do odbicia lustrzanego części górnej romboidalnej krzywej. Każdy kolejny schemat w górnym wierszu charakteryzuje się zawężeniem dolnej podstawy romboidalnej krzywej przy zachowaniu odległości w górnej części romboidalnej krzywej, tworząc coraz głębszą wąską część schematu w górnej prawej części mając na uwadze, że zwężenie w osi pionowej występuje na wysokości znacznika bez oznaczenia pomiędzy znacznikami a i pogłębia się w osi poziomej zaczynając od lewego schematu od wartości pomiędzy znacznikiem nieoznaczonym a , aż do miejsca pomiędzy znacznikiem , a znacznikiem nieoznaczonym na osi uwzględniając, że dolna części romboidalnej krzywej z prawej strony zbliża się do lewej strony aż do wartości mniejszej niż połowa.
Przykłady pomiarów dynamometrycznych – Odwiert spompowany – kończy się płyn w odwiercie. Pomarańczową linią zaznaczono przebieg pracy pompy wgłębnej żerdziowej. – długość skoku odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej, – obciążenie odpowiednio żerdzi dławikowej oraz tłoka pompy wgłębnej żerdziowej, – obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych z maksymalnym ciężarem cieczy w odwiercie, – obliczony ciężar zanurzonych żerdzi pompowych, – maksymalny ciężar cieczy w odwiercie, – ciężar cieczy z poziomu płynu odwiercie.
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.