Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1I9ocmCrpNej1
Obraz przedstawia portret kobiety. Ma ona brązowe upięte w kok włosy. Jest ubrana w czarną sukienkę. Sylwetkę ma zwróconą w prawą stronę. Postać jest przedstawiona do wysokości barków. Została umieszczona na żółtym tle. Po prawej stronie znajduje się podpis artysty zapisany czarnym kolorem.
Portret Bronisławy Ostrowskiej
Źródło: Electron, Konrad Krzyżanowski, olej na płótnie, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Poetki Młodej Polski, wśród których wymienia się przede wszystkim: Marylę Wolską, Kazimierę Zawistowską, Bronisławę Ostrowską oraz Marię Komornicką, to kobiety, które w zdecydowany sposób zaznaczyły swą obecność w świecie literackim. Były wykształcone i bardzo odważne w kwestii poetyckiego wyrażania uczuć.
Ich twórczość okazała się pełna kobiecej subtelności i wyjątkowej wrażliwości w postrzeganiu świata i skomplikowanych relacji międzyludzkich.

Już wiesz

1) Na podstawie słownika symboli omów symbolikę kwiatów maku.

R1L6U9pxtIdlK
(Uzupełnij).

2) Odwołaj się do wiedzy historycznej i przypomnij, czym była emancypacja kobiet. Zgromadź informacje na temat przebiegu tego procesu aż do czasów współczesnych.

RTC5rtDAAcCXo
(Uzupełnij).
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

O maków purpurowych

Ćwiczenie 1.1

Wyjaśnij powody nielicznej obecności kobiet w kręgach artystycznych wcześniejszych epok.

RCMlRl8gpCRmS
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 1.2

Podaj przyczyny pojawienia się kobiet tworzących i z powodzeniem publikujących swe utwory w okresie Młodej Polski.

RY7YVfL5KrByD
(Uzupełnij).
R15QzJKBHvrEP
Pole maków
Źródło: Gustav Klimt, olej na płótnie, The Österreichische Galerie Belvedere, domena publiczna.
O maków purpurowych…Kazimiera Zawistowska
Kazimiera Zawistowska O maków purpurowych…

O maków purpurowych, kraśnych maków kwiecie!
O usta całowane, drogie usta twoje!
Złote życia na oścież otwarte podwojepodwojepodwoje,
Słońce! Słońce w upalnym rozgorzałym lecie!

Słońce! Słońce! I maków purpurowych kwiecie!
Pszennych łanów poszumy, pszczół grające roje!
I usta całowane, drogie usta twoje,
I na lipowych alejach kwietniane zamiecie!

Harfo wspomnień! twe struny z rdzy krwawych korali
Dłoń moja dziś otrząsa, ogrzewa, rozzłaca,
Lecz melodia ta dawna, słoneczna nie wraca,

Tylko motyw tęsknoty snuje się i żali...
A ścichłe, obumarłe jak cmentarni stróże
Więdną maki w królewskiej zszarpanej purpurze.

j0000000F4B2v23_00000_BIB_001 Źródło: Kazimiera Zawistowska, O maków purpurowych…, [w:] tegoż, Poezje, Lwów 1903, s. 5.
Ćwiczenie 2.1
RYOKCita3MXK61
Wskaż gatunek literacki, jaki reprezentuje wiersz Kazimiery Zawistowskiej O maków purpurowych… Omów budowę wiersza. Możliwe odpowiedzi: 1. Sonet, 2. Sielankę, 3. Fraszkę, 4. Pieśń
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2.2

Określ typ liryki ze względu na temat utworu.

R1Tpi0wv71hfi
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 2.3

Wyjaśnij, kto jest podmiotem lirycznym w wierszu.

R175075WWssD8
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 2.4

Podaj adresata utworu. Przywołaj odpowiednie cytaty.

R1VHcblVAMM5v
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 2.5

Omów wrażenia wywoływane przez wizje ukazane w wierszu. Uzupełnij swą wypowiedź odpowiednimi cytatami.

RZd274DG6q4Fy
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij powód, dla którego w pierwszym wersie pojawił się obraz maków.

RRZ7npbpHTOt3
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 4

Scharakteryzuj wizerunek świata przedstawiony w pierwszych dwóch strofach.

R1bNGoUsNX0xi
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 5

Scharakteryzuj obraz rzeczywistości zawarty w strofach trzeciej i czwartej. Jakie zmiany nastąpiły w zaprezentowanym świecie?

RKl0k0xmTSEvN
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 6

Określ ogólną wymowę utworu Kazimiery Zawistowskiej.

R1bP5Zr4q7amD
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 7

Wyjaśnij, czy wiersz wpisuje się w typowy dla Młodej Polski sposób obrazowania i odczuwania. Swoją wypowiedź uzasadnij.

R2B3xrDkbozh9
(Uzupełnij).
Polecenie 1

Zapoznaj się z treścią ilustracji do Kwiatów zła Charles’a Baudelaire’aCharles BaudelaireCharles’a Baudelaire’a stworzoną przez Carlosa SchwabeCarlos SchwabeCarlosa Schwabe.

R1ZmDC6u3nvda
 Zniszczenie, ilustracja do Kwiatów zła Charlesa Baudelaire'a
Źródło: Carlos Schwabe, domena publiczna.
Ćwiczenie 8

Określ, czy ten obraz mógłby stanowić ilustrację do wiersza Kazimiery Zawistowskiej O maków purpurowych.... Odpowiedź uzasadnij.

R1RrmDiJWVOOa
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, czy obraz przedstawiający nagą kobietę ukrytą za makami mogłaby stanowić ilustrację do wiersza Kazimiery Zawistowskiej O maków purpurowych... Odpowiedź uzasadnij.

R1c63ZRftwwat
(Uzupełnij).
podwoje
Charles Baudelaire
Carlos Schwabe
JPOL_E3_E4_Konteksty

Fortepian się skarży i płacze

Bronisława Ostrowska19281881
R1I9ocmCrpNej
Portret Bronisławy Ostrowskiej
Źródło: Electron, Konrad Krzyżanowski, olej na płótnie, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Bronisława Ostrowska

Poetka młodopolska, tłumaczka poezji francuskiej i autorka książek dla dzieci. Swoje utwory publikowała, używając czasem jednego z dwóch pseudonimów: Edma Mierz i Wojciech Chełmski.

Fortepian skarży się i płaczeBronisława Ostrowska
Bronisława Ostrowska Fortepian skarży się i płacze

Fortepian się skarży i płacze
Spod miękkich, białych rąk...
Do nóg twoich rzucam mą miłość
I złudy i łzy i rozpacze
I białej róży pąk.
Odchodzę w me drogi tułacze,
W samotnej zorzy krąg...
Do nóg twoich rzucam mą miłość –
I nigdy cię już nie zobaczę.

Fortepian się skarży i płacze
Spod miękkich, białych rąk...

j0000000F4B2v23_00000_BIB_002 Źródło: Bronisława Ostrowska, Fortepian skarży się i płacze, [w:] W kręgu Salome i Astarte. Młodopolskie wiersze miłosne, oprac. Ireneusz Sikora, Wrocław 1993, s. 117.
Ćwiczenie 9

Określ nastrój wiersza Bronisławy Ostrowskiej.

RBUAH8uokVydR
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 10

Nazwij typ liryki reprezentowany przez wiersz.

R15PccIQ6imxR
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 11

Scharakteryzuj postać mówiącą.

R1EcT3eWaeklu
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 12

Przedstaw, w jakiej sytuacji się ona znajduje.

R1NNFBvK04fmT
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 13

Podaj adresata utworu.

RxBS8ikY5wx7m
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 14
RNCFjexZyxUFX1
Nazwij środek stylistyczny, jakiego poetka użyła przy opisie fortepianu. Możliwe odpowiedzi: 1. personifikacja, 2. animizacja, 3. przenośnia, 4. eufemizm
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 15

Wyjaśnij, czemu służy zastosowanie tego zabiegu.

RlN3BgzzMv5CN
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 16

Określ barwę, która trzykrotnie pojawia się w utworze, i ustal jej symbolikę.

R1TEqol303ZNR
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 17

Określ ogólną wymowę wiersza.

RTy1KeqlQVF1y
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 18

Wyjaśnij, czy utwór jest typowy dla epoki, w której powstał. Uzasadnij swoją odpowiedź.

R4l1WLm5t4HL0
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Zapoznaj się z treścią czterech obrazów powstałych na przełomie wieków i prezentujących kobiety siedzące przy pianinie. Wybierz ten wizerunek, który najlepiej odpowiada wierszowi Bronisławy Ostrowskiej. Wyjaśnij swój wybór.

REHLY0kr28fNz
(Uzupełnij).
R1K0qm4Vrz8Xj
Marguerite Gachet przy pianinie
Źródło: a. nn., Vincent van Gogh.
R1SWqxP79fKrJ
Madame Juliette Pascal przy pianinie w salonie Chateau de Malrome
Źródło: wikiart, Henri de Toulouse-Lautrec, 1896, domena publiczna.
R17PI2yjJwJ0L
Przy pianinie,
Źródło: wikiart, Childe Hassam, 1908, domena publiczna.
RxstS4DAypchv
Przy pianinie
Źródło: wikiart, Julian Alden Weir, 1903, domena publiczna.
JPOL_E3_E4_Preteksty

Dziewczyna przy pianinie

Wizerunek kobiety siedzącej przy fortepianie lub pianinie pojawia się także w twórczości XX i XXI wieku. Instrument ten, funkcjonujący jako swoiste medium, przekazywał uczucia rozmarzonej lub pogrążonej w zamyśleniu bohaterki do jej nieobecnego kochanka. Fortepian, wygrywający melancholijne pieśni, pomagał porozumiewać się bez słów, wyrażać ból i tęsknotę.

Rl6Mvo30UnBcJ
Dziewczyna przy pianinie
Źródło: wikiart, Roy Lichtenstein, druk sitowy, domena publiczna.

Dziewczyna przy pianinie (1963) to typowe dzieło w twórczości jednego z głównych przedstawicieli pop‑artu: Roya LichtensteinaRoy LichtensteinRoya Lichtensteina. Amerykański malarz użył w nim charakterystycznej komiksowej estetyki. W dymku nad głową bohaterki zapisane są jej myśli: Chociaż trzyma w swych rękach pędzel i paletę, wiem, że jego serce jest zawsze ze mną!

Ćwiczenie 19

Zastanów się i  wyjaśnij, dlaczego wizerunek kobiety sportretowanej przy fortepianie był tak popularny w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku.

RfWtEqI2jSdq1
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Porównaj dzieło Lichtensteina z poznanymi na lekcji wizerunkami kobiet siedzących przy pianinie lub fortepianie.

R6XFAMY4uSrBy
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 20

Zinterpretuj myśl kobiety sportretowanej przez Roya Lichtensteina.

Rvxa9eSNwHQ0Y
(Uzupełnij).
Roy Lichtenstein
JPOL_E3_E4_Zadaniowo

Zadaniowo

Polecenie 4

Napisz interpretację porównawczą wierszy Kazimiery Zawistowskiej O maków purpurowych… oraz Bronisławy Ostrowskiej Fortepian skarży się i płacze….

ReGfwBJhHBuiO
(Uzupełnij).
Polecenie 5

Wymyśl i opisz dzieje bohaterki obrazu Dziewczyna przy pianinie Roya Lichtensteina. Możesz wykonać komiks.

RhuWeOfM8PQpp
(Uzupełnij).
Polecenie 6

Na podstawie materiałów zawartych w podręczniku oraz dostępnych źródeł informacji napisz esej na temat: 'Subtelna poezja młodopolskich pisarek'.

R1VGGpfH8FYGv
(Uzupełnij).
Rmu7PS4l3gtzl1
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Zapoznaj się z poniższymi słowami‑kluczami związanymi z lekcją, a następnie zaproponuj ich własną kolejność. Możesz kierować się tym, co cię zaciekawiło, poruszyło, zaskoczyło itp. Przygotuj krótkie uzasadnienie swojej propozycji. Słowa‑klucze: Kazimiera Zawistowska, Bronisława Ostrowska, miłość, symbolizm, maki, tęsknota, fortepian, kobieta, samotność, erotyk.

Rh84dTyyc6LGL
(Uzupełnij).