Ważne daty

Prezentacja obiektu 3D pt. Apollo Belwederski

Apollo i jego atrybuty

• Łuk i strzały – Apollo jako bóg - łucznik i bóstwo zarazy.

• Wieniec laurowy: związane z mitem o Apollinie i Dafne, która uciekała przed zakochanym w niej bogiem i w końcu, by mu uciec na zawsze, ubłagała Ziemię, by ta przemieniła ją w drzewo laurowe. Apollo uznał laur za swoje symboliczne drzewo.

• Instrument muzyczny: Apollo jako bóg muzyki i poezji i arcymistrz pieśni często bywał przedstawiany z lirą lub formingąFormingaformingą w dłoni. Ukazywano go również jako przewodnika Muz (Apollo MusagetesMusagetesMusagetes).

Rd3Ck6ORy0DqY

Fotografia nieznanego autora przedstawia naczynie wykonane z ceramiki na wystawie. Wnętrze naczynia przedstawia postać młodego mężczyzny siedzącego na krześle. Mężczyzna w dłoniach trzyma harfę. Obok niego (z lewej strony) widoczny jest czarny ptak. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Towarzysze Apollina: kruki i wrony, związane z mitem o narodzinach Asklepiosa, syna Apollina. Asklepios był synem niewiernej kochanki Apollina, nimfy Koronis. Był bogiem - lekarzem, a kruki i wrony towarzyszyły zarówno jemu, jak jego ojcu, obaj bowiem byli bogami - uzdrowicielami.

Fotografia nieznanego autora przedstawia naczynie wykonane z ceramiki na wystawie. Wnętrze naczynia przedstawia postać młodego mężczyzny siedzącego na krześle. Mężczyzna w dłoniach trzyma harfę. Obok niego (z lewej strony) widoczny jest czarny ptak. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Towarzysze Apollina: kruki i wrony, związane z mitem o narodzinach Asklepiosa, syna Apollina. Asklepios był synem niewiernej kochanki Apollina, nimfy Koronis. Był bogiem - lekarzem, a kruki i wrony towarzyszyły zarówno jemu, jak jego ojcu, obaj bowiem byli bogami - uzdrowicielami.

1

1. aaa

Polecenie 1

Korzystając z podanych poniżej ilustracji, wymień główne atrybuty Apollina.

R15njXstUrx4g1

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę Apolla Belwederskiego. Apollo został przedstawiony jako młody nagi mężczyzna stojący w lekkim rozkroku. Ma on długie kręcone włosy, a jego twarz jest skierowana w prawą stronę. Na jego ramionach i szyi widoczna jest długa szata, która zwisa z jego ręki. Druga dłoń opiera się o cokół. Figura Apolla została uchwycona w muzeum na tle ścian.

R1AYA3NB9TO951

Fotografia nieznanego autora przedstawia naczynie wykonane z ceramiki na wystawie. Wnętrze naczynia przedstawia postać młodego mężczyzny siedzącego na krześle. Mężczyzna w dłoniach trzyma harfę. Obok niego (z lewej strony) widoczny jest czarny ptak.

RuidoYo5rlJfx

Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.

Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.

---

Apollo i Delfy

Apollo przyszedł na świat na wyspie Delos, jako syn władcy bogów, Zeusa i bogini Latony. Jego siostrą - bliźniaczką była Artemida.

Apollo zapragnął władzy nad wielką wyrocznią w Delfach, w której panowała prastara bogini Gaja - Ziemia i której strzegł, na jej rozkaz, smok Pyton. Bóg - łucznik zabił potwora i zyskał panowanie nad delficką świątynią. Odtąd to jego kapłanka, Pytia, wypowiadała w Delfach przepowiednie, które następnie interpretowali kapłani. Delfy były jednym z najważniejszych sanktuariów świata starożytnego, odwiedzanym przez delegacje państw, przez władców, ale i przez prywatnych ludzi. To właśnie w Delfach stała jedna z najbardziej imponujących świątyń Apollina, tam też odbywały się ku jego czci igrzyska pytyjskie. Apollo musiał jednak - zanim został panem Delf - zapłacić za wyrządzoną Gai zniewagę. Za karę musiał przyjąć ludzką postać i udać się na służbę do śmiertelnika.

Apollo i Dafne

John William Waterhousemd2dc86b50c3a0954_0000000000009John William Waterhouse

• Co się dzieje na tym obrazie?

• Kim jest dziewczyna i jakie jest znaczenie otaczających ją gałęzi drzewa?

• Z jakimi atrybutami ukazany jest Apollo?

RhJpjDgjUy4MI

Dzieło autorstwa Johna Williama Waterhouse pod tytułem „Apollo i Dafne”. Na obrazie widoczne są dwie osoby – kobieta i mężczyzna. Kobieta to Dafne, ma ona długie ciemne włosy, ubrana jest w długą suknię. Na twarzy kobiety widoczne jest przerażenie, ponieważ jej ciało zamienia się drzewo. Z prawej strony do Dafne dobiega młody mężczyzna – Apollo. Ma on długie proste i rude włosy, przepasany jest różową szatą. Jedną dłonią przytrzymuje kobietę, a w drugiej trzyma harfę. W tle widoczna jest rzeka oraz góry. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Apollo i Dafne (zadurzenie boga, opór dziewczyny i jej niechęć, pościg, przemiana)., 2. Apollo i Koronis (zakochanie boga, ciąża Koronis, jej zdrada i porzucenie Apollina, zemsta boga. Asklepios jako syn Apollina i bóg‑uzdrowiciel).

Dzieło autorstwa Johna Williama Waterhouse pod tytułem „Apollo i Dafne”. Na obrazie widoczne są dwie osoby – kobieta i mężczyzna. Kobieta to Dafne, ma ona długie ciemne włosy, ubrana jest w długą suknię. Na twarzy kobiety widoczne jest przerażenie, ponieważ jej ciało zamienia się drzewo. Z prawej strony do Dafne dobiega młody mężczyzna – Apollo. Ma on długie proste i rude włosy, przepasany jest różową szatą. Jedną dłonią przytrzymuje kobietę, a w drugiej trzyma harfę. W tle widoczna jest rzeka oraz góry. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Apollo i Dafne (zadurzenie boga, opór dziewczyny i jej niechęć, pościg, przemiana)., 2. Apollo i Koronis (zakochanie boga, ciąża Koronis, jej zdrada i porzucenie Apollina, zemsta boga. Asklepios jako syn Apollina i bóg‑uzdrowiciel).

1

2

1. Apollo i Dafne (zadurzenie boga, opór dziewczyny i jej niechęć, pościg, przemiana).

2. Apollo i Koronis (zakochanie boga, ciąża Koronis, jej zdrada i porzucenie Apollina, zemsta boga. Asklepios jako syn Apollina i bóg‑uzdrowiciel)

Zbigniew Herbert - Apollo i Marsjasz

właściwy pojedynek Apollona
z Marsjaszem
(słuch absolutny
kontra ogromna skala)
odbywa się pod wieczór
gdy jak już wiemy
sędziowie
przyznali zwycięstwo bogu

mocno przywiązany do drzewa
dokładnie odarty ze skóry
Marsjasz
krzyczy
zanim krzyk jego dojdzie
do jego wysokich uszu
wypoczywa w cieniu tego krzyku

wstrząsany dreszczem obrzydzenia
Apollo czyści swój instrument

tylko z pozoru
głos Marsjasza
jest monotonny
i składa się z jednej samogłoski
A

w istocie
opowiada
Marsjasz
nieprzebrane bogactwo
swego ciała

łyse góry wątroby
pokarmów białe wąwozy
szumiące lasy płuc
słodkie pagórki mięśni
stawy żółć krew i dreszcze
zimowy wiatr kości
nad solą pamięci

wstrząsany dreszczem obrzydzenia
Apollo czyści swój instrument

teraz do chóru
przyłącza się stos pacierzowy Marsjasza
w zasadzie to samo A 
tylko głębsze z dodatkiem rdzy

to już jest ponad wytrzymałość
boga o nerwach z tworzyw sztucznych

żwirową aleją
wysadzaną bukszpanem
odchodzi zwycięzca
zastanawiając się
czy z wycia Marsjasza
nie powstanie z czasem
nowa gałąź
sztuki - powiedzmy - konkretnej

nagle
pod nogi upada mu
skamieniały słowik

odwraca głowę
i widzi
że drzewo do którego przywiązany był Marsjasz
jest siwe

zupełnie

(Zbigniew Herbert, Apollo i Marsjasz , z tomu Studium przedmiotu, 1961, http://www.staff.amu.edu.pl)

Mityczne tło wydarzeń

• mit o Marsjaszu i sztuce grania na flecie,

• pojedynek Apollina z Marsjaszem,

• kara dla pokonanego satyra,

• inne mity o zemście Apollina,

• śmierć dzieci Niobe; Apollo i Artemida zabili je z łuków, bo ich matka, śmiertelna królowa Niobe, uważała się za lepszą niż matka boskiego rodzeństwa, Latona. Powodem do dumy Niobe były jej dzieci, została więc ich pozbawiona. Zrozpaczoną matkę bogowie przemienili w kamień,

• śmierć cyklopów, zabitych przez Apollina z łuku. Cyklopowie wykuli dla Zeusa piorun, którym władca bogów zabił, za łamanie boskich praw i wskrzeszanie zmarłych, syna Apollina, Asklepiosa. W zemście za to Apollo pozabijał cyklopów.

RjZocv2blzcmB

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę pod tytułem „Niobe opłakująca dzieci”. Rzeźba została wykonana z białego kamienia, postać kobiety znajduje się w pozycji klęczącej, jedną dłonią przytrzymuje głowę, drugą dłonią podpiera swoje ciało. Na jej twarzy widoczny jest smutek i żal. Kobieta ubrana jest w długą suknię. Fotografia została wykonana na cmentarzu w lekko zachmurzony dzień. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Scena zemsty Apollina: Niobe opłakująca dzieci

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę pod tytułem „Niobe opłakująca dzieci”. Rzeźba została wykonana z białego kamienia, postać kobiety znajduje się w pozycji klęczącej, jedną dłonią przytrzymuje głowę, drugą dłonią podpiera swoje ciało. Na jej twarzy widoczny jest smutek i żal. Kobieta ubrana jest w długą suknię. Fotografia została wykonana na cmentarzu w lekko zachmurzony dzień. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Scena zemsty Apollina: Niobe opłakująca dzieci

1

1. Scena zemsty Apollina: Niobe opłakująca dzieci

Lektura tekstu

Jan Parandowski - Mitologia

Pan urodził się w Arkadii. Przyszedł na świat z nogami i rogami kozła. Uszy miał długie, kosmate, capią brodę i cały był porosły tą sierścią. Przeraziły się płoche nimfy arkadyjskie, ujrzawszy poczwarne dziecko. Ale Hermes, który, jak się zdaje, był jego ojcem, zabrał kozłonoga i zaniósł na Olimp, gdzie zabawne stworzenie weseliło swym widokiem szczęśliwych bogów. Oczywiście, tam nie pozostał. Życie olimpijskie nie przypadło mu do smaku. Wrócił na ziemię, gdzie mógł skakać po górach jak młody kozioł i bawić się z białymi trzodami, które pasą się na łąkach pachnących.
Śmiano się z niego, lecz on niewiele sobie z tego robił, rósł prędko i chował się na tęgiego bożka. Był dobrego o sobie mniemania i nie sądził, żeby mu jego koźli wygląd nie pozwalał myśleć o małżeństwie.

(Jan Parandowski, Mitologja. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, 1984, s. 98.)

R1VHpURkyvpMX

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę pod tytułem: „Pan uczący młodego Dafnisa gry na syrindze”. Rzeźba składa się z dwóch figur – Pana oraz Dafnisa. Pan to grecki bóg, który przybrał formę pół człowieka pół kozła i znajduje się z lewej strony rzeźby. Pan ma twarz i tułów mężczyzny, zaś broda, rogi, ogon oraz owłosione nogi wraz z kopytami były od kozła. Jedną ręką obejmuje Dafnisa, a drugą przytrzymuje instrument. Dafnis to młody mężczyzna o średniej długości kręconych włosach. Dafnis jest nagi i opiera się o kamień. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Pokochawszy młodą Syrinks, córkę bożka rzecznego Ladona, chodził za nią po całych dniach i prosił, żeby została jego żoną. Nieszczęśliwa dziewczyna, nie mogąc się pozbyć natręta, westchnęła do bogów o pomoc: ci przemienili ją w trzcinę. Widząc to Pan poznał, że jest brzydki, i było mu bardzo smutno. Usiadł wśród owej trzciny i płakał żałośnie. Wiatr zaś potrząsał trzciną rosnącą nad brzegiem strumienia i Panowi, zasłuchanemu w szum wiatru i szmer wody płynącej, zdawało się, że i roślina wydaje takie same dźwięki żałosne. Uciął z niej kilka łodyg, zrobił z nich siedem piszczałek nierównej długości, połączył je razem w jednym szeregu i tak powstała ulubiona fujarka pastusza, zwana syringą. Pan wygrywał na niej swe żale za piękną nimfą.

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę pod tytułem: „Pan uczący młodego Dafnisa gry na syrindze”. Rzeźba składa się z dwóch figur – Pana oraz Dafnisa. Pan to grecki bóg, który przybrał formę pół człowieka pół kozła i znajduje się z lewej strony rzeźby. Pan ma twarz i tułów mężczyzny, zaś broda, rogi, ogon oraz owłosione nogi wraz z kopytami były od kozła. Jedną ręką obejmuje Dafnisa, a drugą przytrzymuje instrument. Dafnis to młody mężczyzna o średniej długości kręconych włosach. Dafnis jest nagi i opiera się o kamień. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Pokochawszy młodą Syrinks, córkę bożka rzecznego Ladona, chodził za nią po całych dniach i prosił, żeby została jego żoną. Nieszczęśliwa dziewczyna, nie mogąc się pozbyć natręta, westchnęła do bogów o pomoc: ci przemienili ją w trzcinę. Widząc to Pan poznał, że jest brzydki, i było mu bardzo smutno. Usiadł wśród owej trzciny i płakał żałośnie. Wiatr zaś potrząsał trzciną rosnącą nad brzegiem strumienia i Panowi, zasłuchanemu w szum wiatru i szmer wody płynącej, zdawało się, że i roślina wydaje takie same dźwięki żałosne. Uciął z niej kilka łodyg, zrobił z nich siedem piszczałek nierównej długości, połączył je razem w jednym szeregu i tak powstała ulubiona fujarka pastusza, zwana syringą. Pan wygrywał na niej swe żale za piękną nimfą.

1

1. Pokochawszy młodą Syrinks, córkę bożka rzecznego Ladona, chodził za nią po całych dniach i prosił, żeby została jego żoną. Nieszczęśliwa dziewczyna, nie mogąc się pozbyć natręta, westchnęła do bogów o pomoc: ci przemienili ją w trzcinę. Widząc to Pan poznał, że jest brzydki, i było mu bardzo smutno. Usiadł wśród owej trzciny i płakał żałośnie. Wiatr zaś potrząsał trzciną rosnącą nad brzegiem strumienia i Panowi, zasłuchanemu w szum wiatru i szmer wody płynącej, zdawało się, że i roślina wydaje takie same dźwięki żałosne. Uciął z niej kilka łodyg, zrobił z nich siedem piszczałek nierównej długości, połączył je razem w jednym szeregu i tak powstała ulubiona fujarka pastusza, zwana syringą. Pan wygrywał na niej swe żale za piękną nimfą.

Słownik pojęć

Galeria dzieł sztuki

R1AYA3NB9TO951

Fotografia nieznanego autora przedstawia naczynie wykonane z ceramiki na wystawie. Wnętrze naczynia przedstawia postać młodego mężczyzny siedzącego na krześle. Mężczyzna w dłoniach trzyma harfę. Obok niego (z lewej strony) widoczny jest czarny ptak.

RUA9e9yrRDS6A1

Dzieło autorstwa Johna Williama Waterhouse pod tytułem „Apollo i Dafne”. Na obrazie widoczne są dwie osoby – kobieta i mężczyzna. Kobieta to Dafne, ma ona długie ciemne włosy, ubrana jest w długą ciemno niebieską sukni ę. Na twarzy kobiety widoczne jest przerażenie, ponieważ jej ciało zamienia się drzewo. Z prawej strony do Dafne dobiega młody mężczyzna – Apollo. Ma on długie proste i rude włosy, przepasany jest różową szatą. Jedną dłonią przytrzymuje kobietę, a w drugiej trzyma harfę. W tle widoczna jest rzeka oraz góry.

R1S50kL6uiSHy1

Fotografia nieznanego autora przedstawia rzeźbę pod tytułem: „Pan uczący młodego Dafnisa gry na syrindze”. Na rzeźbie znajdują się dwie figury – Pana oraz Dafnisa. Pan to starszy mężczyzna o kręconych włosach i długim zaroście. Ma on nagi tors, oraz włochate łapy z kopytami. Jedną ręką obejmuje Dafnisa, a drugą przytrzymuje instrument. Dafnis to młody mężczyzna o średniej długości kręconych włosach. Dafnis jest nagi i opiera się o kamień.

Bibliografia

Zbigniew Herbert, Apollo i Marsjasz , z tomu Studium przedmiotu, Warszawa 1961.

Jan Parandowski, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa 1984.