Gdy robisz zdjęcia, na pewno zależy ci na jak najlepszym odwzorowaniu kolorów fotografowanych obiektów, przyrody, osób. Czy wiesz, jak są zapisywane kolory w komputerze? Jest wiele modeli ich zapisu. W podręczniku znajdują się te najbardziej popularne.
Określają one techniki uzyskiwania barw obrazu. Są one odmienne dla obrazu wyświetlanego na ekranie monitora i inne dla obrazu drukowanego. Do najważniejszych modeli barw należą RGBModel RGBRGB, CMYKModel CMYKCMYKHSVModel HSVHSV . Jeżeli chcesz zaprojektować baner, zdjęcie, lub grafikę, które będą prezentowane poprzez monitor komputera, tablet lub smartfon, wybierz model RGBil2TQ73R1z_d388e80RGB lub HSVil2TQ73R1z_d388e94HSV. Jeśli natomiast chcesz wykonać publikację do wydruku zawierającą materiały graficzne, wybierz do ich przygotowania model CMYKil2TQ73R1z_d388e87CMYK.

Ćwiczenie 1

Przyjrzyj się, w jaki sposób możesz uzyskać dowolny kolor, wykorzystując czerwony, niebieski i zielony. Przesuwając suwakami wybierz swój ulubiony kolor. W jaki sposób możesz go zapamiętać. Przyjrzyj się wyświetlanym wielkościom w interaktywnej zabawie.

R1WVmPa0prdq81
Interaktywna zabawa: Selektor kolorów
Źródło: Grzegorz Zwoliński, licencja: CC BY 3.0.

Czy możesz odczytać wartość przedstawionego przez ciebie koloru?

Każdy z trzech kolorów może być zapisany na 256 sposobów (od 0 do 255) w 1 B (bajcie) pamięci komputera. Jeżeli przemnożysz te liczby przez siebie, otrzymasz 16777216 możliwych kolorów w palecie. Aby zapisać tak uzyskany dowolny kolor palety, potrzebujesz 3B pamięci komputera. Czy wiesz, dlaczego?
Edytory grafiki rastrowej proponują wykorzystanie modelu kolorów HSV, ponieważ definiuje on kolory najbardziej zbliżone do kolorów widzianych przez człowieka.

il2TQ73R1z_d388e80
il2TQ73R1z_d388e87
il2TQ73R1z_d388e94
il2TQ73R1z_d5e215

Tworzenie własnej palety kolorów

Do edycji i modyfikacji obrazów cyfrowych warto przygotować własną paletę kolorów dostosowaną do jego kolorystyki. Paletę tę możesz wykorzystać do kolorowania dodawanych napisów, ramek lub innych elementów wektorowych. Od twojej kreatywności będzie zależało wykorzystanie tych kolorów.

Ćwiczenie 2

Popatrz na poniższe zdjęcie stokrotek.

RQ81ERtp6qsdU1
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.

Zostało ono otoczone ramką w kolorze jednego z płatków stokrotek.
Wykonaj podobne zadanie, wykorzystując własne zasoby zdjęć. Jeśli ich nie masz, pobierz proponowane zdjęcie z podręcznika.

R1IbmsfHuzQKM1
Plik do pobrania
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.

Do pobrania wybranego koloru ze zdjęcia służy znane ci już narzędzie. Czy wiesz, jakie? W programie Paint było znane jako selektor kolorów, w programie GIMP jest nim Pobranie koloru. Potocznie narzędzie to jest znane jako kroplomierz. Znajdź go w swoim programie graficznym i spróbuj wykorzystać do rozwiązania zadania.
Jeśli masz problemy z wykonaniem tego zadania, skorzystaj z dodatkowych informacji.

Wskazówka

Użycie kroplomierza powoduje zapamiętanie wybranego koloru w palecie kolorów programu, którego używasz. Wykonaj to w podany sposób.

  • Wybierz w przyborniku kroplomierz i wskaż za jego pomocą dowolny fragment edytowanego obrazu. Zobacz, jak zmienia się kolor w miniaturce koloru po wskazaniu kroplomierzem różnych fragmentów obrazu.

  • Wywołaj paletę kolorów, klikając w miniaturkę koloru narzędzia.

  • Dopisz pobrany kroplomierzem kolor do palety wykorzystywanych przez ciebie kolorów.

  • Zatwierdź wykonaną operację przyciskiem OK.

Obejrzyj film instruujący sposób dołączania wybranego koloru do własnej palety

Rd4Q39iEAuaev1
Film: Sposób dołączania wybranego koloru do własnej palety
Ćwiczenie 3

Twoim kolejnym zadaniem jest wzbogacenie kolorystyki wybranego zdjęcia nowym kolorem. Dobierz go za pomocą interaktywnej zabawy w mieszaniu kolorów. Nie zapomnij odczytać parametrów nowego koloru. W podręczniku do zmodyfikowania wybrano zdjęcie stokrotek. Do kolorów płatków tych kwiatów zostanie dodany kolor o następujących składowych: Red - 183,Green - 44, Blue - 113. Sprawdź, jaki to kolor, ustawiając suwaki w interaktywnej zabawie mieszania kolorów, tak aby wskazywały podane wcześniej wartości.
W celu wykonania zadania wzbogać najpierw paletę kolorów nowym kolorem poprzez wprowadzenie jego kodów RGB, a następnie za pomocą wybranego narzędzia dodaj ten kolor do zdjęcia. Możesz skorzystać z funkcji Wiadro z farbą, aby zastąpić wskazany na zdjęciu kolor, nowym kolorem wprowadzonym do palety.
Jeżeli masz problemy z wykonaniem tego zadania, skorzystaj z dodatkowych informacji.
Przyjrzyj się, jaki efekt można uzyskać, wykonując to ćwiczenie.

RGrZDTeCCAXVd1
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.
Wskazówka

W oknie edycji koloru widoczne są paski nasycenia kolorów czerwonego, zielonego i niebieskiego (RGB). Widoczne wartości liczbowe w przedziale od 0 do 255 określają stopień nasycenia składowych kolorów.
Aby zaprojektować własny kolor, wprowadzając wartości nasycenia składowych kolorów RGB, postępuj, tak jak podano poniżej.

  1. Wywołaj paletę kolorów, klikając w miniaturkę koloru narzędzia.

  2. W wyświetlonym wcześniej oknie wprowadź obok pasków nasycenia kolorów czerwonego, zielonego i niebieskiego, wartości w przedziale od 0 do 255.

  3. Dopisz kolor do palety wykorzystywanych przez ciebie kolorów.

  4. Zatwierdź wykonaną operację.

Obejrzyj film o dodawaniu do palety koloru o określonych parametrach RGB.

RUanBttdi87ZN1
Film: Dodawanie do palety koloru o określonych parametrach RGB.
il2TQ73R1z_d5e331

Balans kolorów

Fotografie często są wykonywane w złych warunkach atmosferycznych. Zdjęcia takie są zazwyczaj niedoświetlone, brakuje im pełnej kolorystyki lub też kolory na zdjęciu zostały zniekształcone, na przykład, sztucznym światłem.
Wprowadź zmiany kolorystyki na poniższym zdjęciu, zmieniając, za pomocą przycisków „+”, „-” nasycenie trzech składowych modelu RGB. Przyjrzyj się uzyskanemu efektowi.

R1XIg6fBvhfgl1
Interaktywne zadanie z suwakiem
Źródło: Grzegorz Zwoliński, licencja: CC BY 3.0.

Dokonując modyfikacji fotografii cyfrowych, możesz zmienić nasycenie poszczególnych składowych kolorów modelu RGB, a więc kolorów czerwonego, zielonego i niebieskiego dla każdego piksela fotografii.
Modyfikacji tej możesz dokonać w wybranym programie do edycji grafiki rastrowej za pomocą odpowiedniej funkcji. Najczęściej znajdziesz ją pod nazwą Balans kolorów. Funkcja ta jest aktywna nie tylko w programie GIMP (w menu Kolory), ale również w wielu innych edytorach graficznych.

Ćwiczenie 4

Wybierz zdjęcie ze swoich zasobów, które wymaga modyfikacji balansu kolorów. Możesz skorzystać ze zdjęcia stokrotek, którego kolorystyka wcześniej była modyfikowana.

R1AnHChH2ZVTC1
Plik do pobrania
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.

Popatrz, jaki możesz uzyskać efekt.

R1d6Yxjzd4FII1
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.

Jeżeli masz problemy z wykonaniem tego zadania, skorzystaj z dodatkowych informacji.

Wskazówka

Aby zmodyfikować nasycenie kolorów, zgodnych z modelem RGB w całej fotografii, postępuj według poniższej instrukcji.

  1. Otwórz w programie zdjęcie.

  2. Znajdź funkcję balansu kolorów.

  3. Przesuwaj suwakami zmniejszającymi i zwiększającymi nasycenie kolorów: czerwonego, niebieskiego i zielonego, aż osiągniesz satysfakcjonujący cię efekt.

    R1amEnosZW9DJ1
    Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.

  4. Zatwierdź zmiany i zapisz zdjęcie w wybranej lokalizacji.

Ćwiczenie 5

Pobierz zdjęcie stokrotek. Z fragmentu pokazującego płatki kwiatów próbkuj kolor, a następnie wykorzystaj go do wykonania na zdjęciu napisu: stokrotki.

R1IbmsfHuzQKM1
Plik do pobrania
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6

Pobierz zdjęcie konia islandzkiego. Pobierz kolor z fragmentu pokazującego sierść konia. Kolor ten wykorzystaj do wykonania obramowania.

R1X0LD21s5OI11
Plik do pobrania
Źródło: Anna Koludo, Katarzyna Koludo-Durkiewicz, licencja: CC BY 3.0.
il2TQ73R1z_d5e447
Zapamiętaj!

Istnieje wiele modeli kolorów. Do najważniejszych należą RGB, HSV i CMYK. Pierwszy z nich wiąże się ze światłem emitowanym, zaś drugi z odbitym. Programy graficzne umożliwiają zarządzanie tymi modelami kolorów.
Każdy piksel grafiki rastrowej jest pokolorowany jednym z ponad 16 milionów kolorów. Biorąc pod uwagę, że kolor każdego piksela zajmuje 3B, wyobraź sobie, ile miejsca w komputerze zajmowałby obrazek złożony z 6 milionów pikseli. W rzeczywistości zajmuje dużo mniej miejsca, gdyż do zapisu obrazów wykorzystywane są skompresowane formaty plików graficznych (np. jpg, png, gif). Biorąc pod uwagę te informacje, pamiętaj, że nie zawsze obrazek zbudowany z bardzo dużej liczby pikseli jest lepszy. Pomyśl, do czego będzie wykorzystywany i czy warto przeznaczać dla niego tak dużo miejsca na dysku.

Model RGB1
Model RGB

Jest modelem barw stworzonym dla potrzeb obrazu wyświetlanego na ekranie monitora komputera, tabletu lub smartfonu, każdym wyświetlaczu LCD lub telewizora. Barwa tworzona jest w wyniku emisji światła (np. w monitorach). Składa się z trzech podstawowych kolorów: czerwonego (Red), zielonego (Green) i niebieskiego (Blue). Całą paletę barw uzyskuje się w wyniku zmieszania tych trzech składowych kolorów w różnym stopniu intensywności. Zmieszanie wszystkich trzech kolorów o maksymalnym nasyceniu powoduje powstanie koloru białego. Często do modelu RGB dołączany jest współczynnik oznaczający stopień przezroczystości. Prezentowany jest on za pomocą symbolu litery A (RGBA).

Model CMYK1
Model CMYK

Jest modelem barw opracowanym dla potrzeb wykonywania wydruków. Barwę uzyskuje się dzięki światłu odbitemu od zadrukowanej powierzchni. Model oparty jest na kolorach dopełniających barwy w modelu RGB: turkusowym (Cyjan), purpurowym (Magenta), żółtym (Yellow) oraz na kolorze czarnym (blacK). Poprzez nakładanie tych kolorów na powierzchni wydruku uzyskuje się dowolne barwy. W wyniku zmieszania trzech kolorów (C, M i Y) powstaje kolor czarny. W praktyce uzyskuje się kolor ciemnobrunatny. Istnieje więc konieczność dodania koloru czarnego (K) w celu uzyskania głębokiej czerni.

Model HSV1
Model HSV

Najbardziej odzwierciedla sposób widzenia kolorów przez człowieka i dlatego jest bardzo często wykorzystywany przez popularne programy do edycji grafiki rastrowej. Barwy powstają poprzez dodanie czerni i bieli do podstawowej palety kolorów. Skrót HSV oznacza: H – Kolor/Odcień (Hue), S – Nasycenie (Saturation), V – Wartość (Value). Ostatni parametr dotyczy jasności uzyskanej barwy.