Modelujemy obiekt w skali! Plan, skala liczbowa, skala mianowana i podziałka liniowa.
LABORATORIA PRZYSZŁOŚCI
SCENARIUSZ: MLP‑008
SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA: uczniów szkół podstawowych, klasa IV
PROWADZONYCH PRZEZ: nauczycieli kształcenia ogólnego, nauczycieli przyrody
TEMAT: Modelujemy obiekt w skali! Plan, skala liczbowa, skala mianowana i podziałka liniowa
CELE KSZTAŁCENIA – wymagania ogólne
Wiedza.
Opanowanie podstawowego słownictwa przyrodniczego (geograficznego).
Poznanie planów i map jako źródeł informacji geograficznych.
Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
Prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie w tym korzystanie z różnych pomocy: planu, mapy, lupy, kompasu, taśmy mierniczej, lornetki itp.
Analizowanie, dokonywanie opisu, porównywanie, klasyfikowanie, korzystanie z różnych źródeł informacji (np. własnych obserwacji, badań, doświadczeń, tekstów, map, tabel, fotografii, filmów, technologii informacyjno‑komunikacyjnych).
Kształtowanie postaw – wychowanie.
Doskonalenie umiejętności w zakresie komunikowania się, współpracy i działania oraz pełnienia roli lidera w zespole.
TREŚCI NAUCZANIA – wymagania szczegółowe
Sposoby poznawania przyrody. Uczeń:
podaje nazwy przyrządów stosowanych w poznawaniu przyrody, określa ich przeznaczenie (lupa, kompas, taśma miernicza).
Orientacja w terenie. Uczeń:
podaje różnice między planem a mapą;
rysuje plan różnych przedmiotów;
odczytuje informacje z planu i mapy, posługując się legendą.
METODY NAUCZANIA:
pogadanka;
elementy metody problemowej.
FORMA ORGANIZACYJNA NAUCZANIA:
nauczanie grupowe.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
laptopy z zainstalowanym oprogramowaniem 3D Builder lub innym programem do modelowania 3D z możliwością wymiarowania (po jednym laptopie na parę);
tablica interaktywna lub rzutnik;
drukarka 3D;
wydrukowane modele w skali.
PRZEWIDYWANY CZAS:
45 minut
PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Faza przygotowawcza
1. Cel fazy przygotowawczej (zakładany efekt kształcenia).
Uczeń rozumie, czym jest skala liczbowa, skala mianowana i podziałka liniowa. Poznaje różnice pomiędzy planem a mapą.
2. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy nauczyciela.
Nauczyciel wprowadza uczniów w cele lekcji, omawia z nimi krok po kroku, jakich treści będzie dotyczyła.
3. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy ucznia.
Uczniowie aktywnie uczestniczą w rozmowie inicjowanej przez nauczyciela.
4. Szczegółowo opisane sytuacje dydaktyczne.
Nauczyciel:
„Dzisiejsza lekcja ma pomóc wam zrozumieć świat wokół nas. Poruszymy dziś trzy bardzo ważne pojęcia. Są to skala, plan i mapa.”
„Czy rysowaliście kiedyś swojego zwierzaka? A może samochód? Trzeba narysować go mniejszego niż w rzeczywistości, prawda? To dlatego, że rysujemy go w skali. Skala mówi nam, jak bardzo coś jest pomniejszone lub powiększone na obrazku w porównaniu do rzeczywistego świata. Wyobraźcie sobie, że chcemy narysować rysunek naszej sali na kartce papieru. Sala jest dużo większa niż kartka. Skala nam pomoże – jeśli narysujemy 1 cm na rysunku, to może to oznaczać 1 m w rzeczywistości.
Popatrzcie na mapę – skala pokazuje nam, ile centymetrów na mapie reprezentuje ile metrów w rzeczywistości. Spójrzcie na modele 3D, które zostały wydrukowane – one również zostały zaprojektowane w skali.”
„Kolejne pojęcie to plan. Wyobraźcie sobie, że rysujemy plan pokoju. Pokazujemy, gdzie jest łóżko, szafa, drzwi i okna. Plan to taka mapa pokoju. Pokazuje nam, jak coś wygląda, gdy patrzymy na to z góry tak jak ptak.”
„Skala, plan i mapa to narzędzia, które pomagają nam zrozumieć, jak wygląda Ziemia i to, co się na niej znajduje.”
„Teraz poznamy różne rodzaje skali i nauczymy się ją przeliczać.”
Nauczyciel na przykładach tłumaczy, na czym polega skala liczbowa, skala mianowana i podziałka liniowa. Pokazuje na mapie oznaczenie skali. Następnie wspólnie z uczniami przelicza odległość pomiędzy dwoma punktami na mapie według skali.
5. Materiały graficzne lub załączniki (pliki do stworzenia materiałów)/ multimedia (pliki)

Faza zasadnicza
1. Cel fazy zasadniczej (zakładany efekt kształcenia).
Uczeń potrafi dokonać pomiaru oraz zaprojektować obiekt w skali za pomocą programu do modelowania 3D (3D Builder, Tinkercad).
2. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy nauczyciela.
Nauczyciel ma za zadanie przeprowadzenie krótkiego tutorialu, jak korzystać z programu do modelowania 3D np. 3D Builder lub Tinkercad. Po zakończonym modelowaniu powinien włączyć wydruk modelu, który właśnie zrobił (lub wcześniej przygotowany model) na drukarce 3D.
Nauczyciel na bieżąco sprawdza efekty pracy i pomaga uczniom w razie potrzeby.
3. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy ucznia.
Wasza praca polega na zwymiarowaniu przedmiotu, który macie przed sobą na biurku, narysowaniu jego planu wraz z wymiarami na kartce, przeliczenie ich według podanej skali oraz przedstawienie przedmiotu za pomocą programu do modelowania 3D. Jeżeli uda wam się ukończyć zadanie przed upływem wyznaczonego czasu, możecie zmodyfikować, ulepszyć swój projekt (np. dodać symbol lub napis na modelu). Na swoją pracę macie 15 minut.
4. Szczegółowo opisane sytuacje dydaktyczne.
Nauczyciel przeprowadza krótki tutorial, w jaki sposób korzystać z programu do modelowania 3D, aby utworzyć model przedmiotu w odpowiedniej skali (na tym etapie nauczyciel powinien pokazać jak utworzyć model np. sali lekcyjnej w skali). Po zakończonym modelowaniu nauczyciel włącza wydruk modelu, który właśnie zrobił (lub wcześniej przygotowany model) na drukarce 3D. Następnie rozdaje przedmioty do zwymiarowania na biurko (1 przedmiot na parę) oraz podaje skalę, w jakiej uczniowie będą wykonywać projekt. Przedmioty muszą być proste do modelowania – najlepiej sprawdzą się prostopadłościany np. różnego rodzaju pudełka, opakowania.
5. Materiały graficzne lub załączniki (pliki do stworzenia materiałów)/ multimedia (pliki)
Link do platformy Tinkercad:
https://www.tinkercad.com/
Link do pobrania programu 3D Builder: https://apps.microsoft.com/store/detail/3d-builder/9WZDNCRFJ3T6?hl=de-at&gl=at&rtc=1
Faza końcowa
1. Cel fazy końcowej (zakładany efekt kształcenia):
Sprawdzenie poziomu osiągnięcia celów szczegółowych zajęć.
Pod koniec tej części lekcji uczeń będzie w stanie przedstawić efekty swojej pracy oraz wyjaśnić czym jest plan i skala.
2. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy nauczyciela.
W tej fazie lekcji istotna jest weryfikacja jakościowa wykonanych przez uczniów projektów.
3. Informacje, instrukcje, wskazówki techniczne do pracy ucznia.
Zaprezentujcie efekty swojej pracy, zwracając szczególną uwagę na użycie pojęć skali i planu.
4. Szczegółowo opisane sytuacje dydaktyczne.
Nauczyciel sprawdza efekty pracy uczniów. Po zweryfikowaniu wykonanego zadania zaprasza uczniów do drukarki 3D, aby zobaczyli wydrukowany model sali. Na koniec nauczyciel zadaje kilka kontrolnych pytań, podkreśla, jak ważne jest zrozumienie skali w projektowaniu i życiu codziennym. Zachęca uczniów do podzielenia się swoimi refleksjami na temat tego, czego się nauczyli i jakie nowe umiejętności zdobyli. Na koniec dziękuje uczniom za ich zaangażowanie i współpracę podczas zajęć.
EWALUACJA ZAJĘĆ
Podczas ewaluacji nauczyciel zachęca uczniów do podzielenia się tym, co ich zdaniem było najciekawsze lub najtrudniejsze podczas lekcji: Czy zrozumieliście, jak skala działa na mapach? Czy potraficie wyobrazić sobie sytuacje, gdzie skala jest niezastąpiona? A może macie jeszcze jakieś pytania, które chcielibyście zadać?
Na koniec nauczyciel prosi uczniów, aby spróbowali ocenić, jak bardzo podobały im się zajęcia w skali od 1 – 5, pokazując odpowiednią cyfrę na palcach.
Autorka scenariusza: Karolina Zimowska