Moi najbliżsi.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Definicja ballady.

2. Wzbogacanie języka w zakresie nazw uczuć.

3. Dostrzeganie, że na miłość składa się wiele uczuć i zachowań.

b) Umiejętności

1. Ustne opowiadanie.

2. Nazywanie uczuć.

3. Rozumienie bohaterów literackich.

4. Przekształcanie tekstu z wiersza na prozę.

5. Pisanie opowiadania z dialogiem.

c) Postawy

Kształtowanie zdrowych postaw i uczuć wobec bliskich: współczucia, oparcia dla bliskich, rozumienia ich uczuć, empatii itd.

Metoda i forma pracy

Ustne opowiadanie, pogadanka, głośne czytanie, nazywanie uczuć, przekształcanie tekstu.

3. Środki dydaktyczne

Teksty czytane w domu i w toku lekcji:

1. M. Kruger, Dar rzeki Fly.

2. J. Papuzińska, Czekam na mamę.

3. D. Wawiłow, Mama ma zmartwienie.

4. A. Mickiewicz, Powrót taty.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Powitanie. Sprawdzenie pracy domowej: kilku uczniów opowiada kolejne fragmenty przeczytanej w domu baśni pt. Dar rzeki Fly. Nauczyciel pyta kilku uczniów, jak zareagowaliby, gdyby ich mama któregoś dnia wróciła do domu odmłodzona po operacji plastycznej; pyta, kto z uczniów czuje, że jest przywiązany do naturalnej twarzy swojej mamy. 7 min.

2. Zapisanie tematu w zeszytach i na tablicy. 1 min.

b) Faza realizacyjna

1. Dzieci rysują w zeszytach portret kogoś najbliższego. Obok portretu piszą jedno zdanie o tym, za co kochają przedstawioną osobę. (Należy tu zwrócić uwagę dzieciom, że nikogo nie kocha się za urodę). Kilkoro uczniów odczytuje napisane przez siebie zdanie. 10 min.

2. Nauczyciel czyta wiersz Joanna Papuzińskiej pt. Czekam na mamę. Pyta uczniów, czy zdarzyła im się podobna sytuacja; kilkoro dzieci opowiada o swoim wyczekiwaniu na mamę lub inną bliską osobę. Nazywają swoje uczucia, zapisują je na tablicy; wszyscy uczniowie notują je w zeszytach. 7 min.

3. Nauczyciel czyta wiersz Danuty Wawiłow pt. Mama ma zmartwienie. Pyta uczniów, co robią, żeby pocieszyć bliskich, kiedy coś ich gnębi. Kilkoro dzieci opowiada zapamiętane zdarzenia. Tu również nazywają swoje uczucia i zapisują je na tablicy oraz w zeszytach. 7 min.

4. Kilku dobrze czytających uczniów odczytuje z podziałem na role balladę Adama Mickiewicza pt. Powrót taty. (Wcześniej zostają wstępnie wprowadzeni w role przez nauczyciela – wiedzą, kto jest kim i jaka sytuacja jest przedstawiona w wierszu, choć nie muszą znać jej zakończenia). 8 min.

5. Krótkie wyjaśnienie pojęcia: ballada – wiersz, który opowiada jakąś historię, dłuższy niż bajka, bez morału. Zapisanie definicji w zeszytach. 3 min.

c) Faza podsumowująca

Zadanie pracy domowej: na podstawie ballady A. Mickiewicza pt. Powrót taty napisz opowiadanie z dialogami i opisami zachowań bohaterów. Pamiętaj o nazywaniu ich uczuć. Chętni mogą umieścić fabułę w dzisiejszych realiach. 2 min.

5. Bibliografia

1. Guittan Jean, Przekł. Z franc.: Durbajło Barbara, Kobieta, miłość, rodzina, Pax, Warszawa 1978.

2. Maciaszkowa Janina, O współżyciu w rodzinie, Nasza Księgarnia, Warszawa 1980.

3. Ogłoza Ewa, Polański Edward, Szymik Eugeniusz, Drama na lekcjach języka polskiego w klasach IV‑VIII, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 1997.

4. Płuta Andrzej, Młodzież i dom rodzinny, Nasza Księgarnia, Warszawa 1979.

5. Przecławska Anna (red.), Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania, Warszawa 1978.

6. Sujak Elżbieta, Życie jako zadanie, Pax, Warszawa 1989.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

brak

b) Zadanie domowe

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak