Wprowadzenie
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna.
1. W zakresie śpiewu. Uczeń:
1) śpiewa ze słuchu lub z wykorzystaniem nut (w zespole, solo, a cappella, z akompaniamentem) minimum 10 różnorodnych utworów wokalnych w roku szkolnym:
a) piosenki z repertuaru dziecięcego, młodzieżowego, popularnego i ludowego.
3) śpiewa, dbając o emisję i higienę głosu, stosuje ćwiczenia oddechowe, dykcyjne i inne, zachowując naturalne właściwości głosu;
wskazywac rodzaje głosów ludzkich;
rozróżnianiać głosy ludzkie w prezentowanych przykładach muzycznych;
poprawnie wykonywać ćwiczenia głosowe;
wyjaśnić rolę narządów odpowiedzialnych za prawidłowe wydobywanie dźwięków;
wyjaśniać czym są szanty.
Narząd głosowy
Każdy z nas dysponuje instrumentem, który zawsze ma przy sobie. Narząd głosowy człowieka jest instrumentem, który możemy rozwijać i doskonalić. Za pomocą głosu porozumiewamy się z innymi ludźmi, możemy szeptać lub krzyczeć. Wyjątkowym sposobem używania głosu jest śpiew. Aby zostać śpiewakiem trzeba przez wiele lat uczyć się prawidłowego wydobywania głosu.
Podczas mówienia i śpiewania wspólnie pracują:
płuca umożliwiające wdychanie i wydychanie powietrza;
przeponaprzepona;
krtańkrtań, w której znajdują się struny głosowe;
jama ustna i kości czaszki czyli rezonatoryrezonatory, pełniące funkcję wzmacniacza, dzięki czemu głos jest dźwięczny i wyraźny.
Cechy charakterystyczne głosu ludzkiego: wysokość, barwa, siła natężenia dźwięku, wibracja.
Wyróżniamy następujące rodzaje głosów (podając od najwyższego do najniższego):
żeńskie: sopran, mezzosopran, alt;
Połącz rozsypane części zdania w całość.
wzmacniacza, dzięki czemu głos jest dźwięczny i wyraźny, który możemy rozwijać i doskonalić, płuca, przepona, krtań, rezonatory, znajdują się struny głosowe
Narząd głosowy człowieka jest instrumentem | |
Podczas mówienia i śpiewania wspólnie pracują | |
Rezonatory pełnią funkcję | |
W krtani |
Na podstawie przykładów muzycznych określ rodzaj głosu.
bas, tenor, sopran, alt
G. Verdi, Aria La donna è mobile | |
S. Moniuszko, Aria Skołuby | |
J. S. Bach, Magnificat – Esurientes implevit bonis | |
W. A. Mozart, Aria Królowej Nocy |
Prezentacja utworu pt. Morze, nasze morze
Chociaż każdy z nas jest młody,
lecz go starym wilkiem zwą,
Strażnikami polskiej wody,
marynarze polscy są.Morze, nasze morze,
wiernie ciebie będziem strzec.
Mamy rozkaz cię utrzymać
albo na dnie, na dnie twoim lec,
albo na dnie z honorem lec.Żadna siła, żadna burza
nie odbierze Gdańska nam.
Nasza flota, choć nieduża,
wiernie strzeże portów bram.Morze, nasze morze ...
Szanty
SzantySzanty to pieśni powstałe na pokładach żaglowców, służące do synchronizacji pracy żeglarzy. Były ważnym elementem organizacyjnym, na każdym jachcie znajdował się szantymenszantymen – człowiek mobilizujący załogę do wspólnej pracy. Dzięki pieśniom czynności ciężkie i mozolne wykonywane były o wiele sprawniej. Poprzez szacunek i wdzięczność dla dawnych żeglarzy kontynuowana jest tradycja śpiewu przy pracy. Żaglowce opiewane w szantach już od dawna pływają jedynie w naszych snach, ale my możemy choć na chwilę przywrócić im życie, opowiadając wspólnie o ich niezwykłych przygodach śpiewając.
Przykłady pieśni żeglarskich:
Bosman;
Morskie opowieści;
Marynarskie szanty;
Znów popłynę na morze;
Zagubieni żeglarze.
Prezentacja utworu pt. Pacyfik
Kiedy szliśmy przez Pacyfik,
- Way‑hey, roluj go,
Zwiało nam z pokładu skrzynki,
- Taki był cholerny sztorm.
Ref.: Hej, znowu zmyło coś,
Zniknął w morzu jakiś gość,
Hej, policz, który tam,
Jaki znowu zmyło kram.
2. Kiedy szliśmy przez Pacyfik,
- Way‑hey, roluj go,
Zwiało nam z pokładu skrzynki,
Pełne śledzia i sardynki
- Taki był cholerny sztorm.
Ref.: Hej, znowu zmyło coś,
Zniknął w morzu jakiś gość,
Hej, policz, który tam,
Jaki znowu zmyło kram.
3. Kiedy szliśmy przez Pacyfik,
- Way‑hey, roluj go,
Zwiało nam z pokładu skrzynki,
Pełne śledzia i sardynki,
Kosze krabów, beczkę sera,
- Taki był cholerny sztorm.
Ref.: Hej, znowu zmyło coś,
Zniknął w morzu jakiś gość,
Hej, policz, który tam,
Jaki znowu zmyło kram.
4. Kiedy szliśmy przez Pacyfik,
- Way‑hey, roluj go,
Zwiało nam z pokładu skrzynki,
Pełne śledzia i sardynki,
Kosze krabów, beczkę sera,
Kalesony oficera,
- Taki był cholerny sztorm.
Ref.: Hej, znowu zmyło coś,
Zniknął w morzu jakiś gość,
Hej, policz, który tam,
Jaki znowu zmyło kram.
Przyporządkuj głosy do odpowiednich grup.
tenor, bas, sopran, mezzosopran, alt, baryton
Głosy żeńskie | |
---|---|
Głosy męskie |
Rozśpiewanie:
1. Przy wdechu unieś ręce do góry po czym z wydechem opuść ręce i rozluźnij całe ciało.
2. Dmuchaj tak jakbyś chciał zdmuchnąć świeczkę.
3. Oddychaj bardzo szybko tak żeby poruszał się twój brzuch.
1. Przy wdechu unieś ręce do góry po czym z wydechem opuść ręce i rozluźnij całe ciało.
2. Dmuchaj tak jakbyś chciał zdmuchnąć świeczkę.
3. Oddychaj bardzo szybko tak żeby poruszał się twój brzuch.
Nauka piosenki Pod żaglami Zawiszy
Pod żaglami „Zawiszy”
życie płynie jak w baśni,
czy to w sztormie, czy w ciszy,
czy w noc ciemną, w dzień jasny.Białe żagle na maszcie -
mają widok mocarny,
w sercu radość i siła,
to „Zawisza” nasz „Czarny”.Kiedy burza szaleje,
fala pokład zalewa,
to załoga „Zawiszy”
czuje wtedy, że pływa.Więc popłyńmy raz jeszcze
w tą dal siną bez końca,
aby użyć swobody
wiatru, morza i słońca.
Słownik pojęć
Niski głos żeński lub dziecięcy.
Najniższy głos męski.
Narząd służący do wydawania dźwięków.
Mięsień oddzielający klatkę piersiową od jamy brzusznej.
Przestrzenie wzmacniające głos.
Najwyższy głos żeński lub dziecięcy.
Pieśni powstałe na pokładach żaglowców, służące do synchronizacji pracy żeglarzy.
Człowiek mobilizujący załogę do wspólnej pracy
Najwyższy głos męski.
Źródło:
sjp.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
Bibliografia
M. Siurawski, Szanty i szantymeni : pieśni i ludzie z wielkich żaglowców, Szczecin 1990.