Mój świat zaczarowany

Mój świat zaczarowany.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Poznanie nowego pojęcia: adaptacja.

2. Forma pisania scenariusza filmowego, jego cechy.

b) Umiejętności

1. Pisanie scenariusza filmu niemego.

2. Umiejętność wchodzenia wyobraźnią w świat przedstawiony w utworze literackim.

3. Projektowanie postaci na podstawie utworu poetyckiego.

4. Analiza treści wiersza, wnioskowanie.

c) Postawy

Dostrzeganie „magii” w codzienności, w realnym świecie.

Metoda i forma pracy

Przekład intersemiotyczny: adaptacja treści wiersza na scenariusz filmu, projekt plastyczny postaci, burza mózgów.

3. Środki dydaktyczne

1. Odbity na xero tekst wiersza Józefa Ratajczaka pt. Zaklęcia (jeśli nie ma go w podręcznikach).

2. Bloki rysunkowe, kredki (uczniowie mogą sami je przynieść).

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel wita uczniów. Pyta, czy znają jakieś czarodziejskie zaklęcia. Chwilę trwa rozmowa o ma‑gicznych formułach, gestach, znakach. Zapisanie tematu lekcji na tablicy i w zeszytach. 3 min.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel czyta głośno wiersz Józefa Ratajczaka pt. Zaklęcia. Uczniowie mają wiersz przed oczami. 2 min.

2. Uczniowie dostają polecenie zaadaptowania treści wiersza jako scenariusza krótkometrażowego filmu rysunkowego (należy tu wyjaśnić słowo: adaptacja). W tym celu projektują na kartonie z bloku postacie biorące udział w filmie – za wyjątkiem postaci mówiącej; wcześniej mogą je zapisać na tablicy i w zeszytach (Kwiat, Jesień, Ptak, Wiosna, Koń; ew. Noc i Dzień). 18 min.

3. Uczniowie piszą scenariusz filmu na podstawie treści wiersza (bez dialogów, czas teraźniejszy – zwięzłe opowiadanie tego, co dzieje się na ekranie). Każdy uczeń sam wymyśla określenie dla głównej postaci, ale takie, które pasuje do treści wiersza. 10 min.

4. Nauczyciel prosi kilka osób o przeczytanie scenariusza. Zapisuje na tablicy wszystkie określenia, jakie wymyślono dla postaci mówiącej w wierszu. Pyta uczniów, czy mają jeszcze jakieś propozycje. 5 min.

5. Drogą weryfikacji następuje skreślenie tych propozycji, które nie zgadzają się z treścią wiersza – pozostają tylko takie postacie, które mogą zarządzać przemijaniem czasu, nastawaniem po sobie dnia i nocy, pór roku, życia i śmierci. 5 min.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel pyta, czy czary przedstawione w wierszu zdarzają się tylko w baśniach. 2 min.

Zadanie pracy domowej: narysuj projekt głównej postaci filmu Zaklęcia, będącego adaptacją wiersza J. Ratajczaka. Wybierz jedno z określeń tej postaci, jakie zapisano na lekcji. 3 min.

5. Bibliografia

1. Charney Steve, tł. Ściepko‑Kram Dorota, Sztuki magiczne na wesoło, K. E. Liber, Warszawa 2005.

2. Fiebag Peter, Magia miejsc, przedmiotów i roślin, Świat Książki, Warszawa 2003.

3. Kronzek Allan Zola, tł. Jagła Ewelina, Księga wiedzy czarodziejskiej: przewodnik po zaczarowa‑nym świecie Harry’ego Pottera, Rebis, Poznań 2005.

4. Ogonowska Agnieszka, Tekst filmowy we współczesnym pejzażu kulturowym, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004.

5. Pikalik Vlado, tł. Łukasik Zbigniew, Film animowany w praktyce filmowca amatora, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa 1987.

6. Sobotka Kazimierz (red.), Od fantastyki do komiksu: w kręgu gatunków filmowych, Łódzki Dom Kultury, Łódź 1993.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Tekst wiersza Józefa Ratajczaka pt. Zaklęcia.

b) Zadanie domowe

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Książka dla uczniów: Allan Zola Kronzek, Księga wiedzy czarodziejskiej: przewodnik po zaczarowanym świecie Harry’ego Pottera.

Załącznik:

Józef Ratajczak – Zaklęcia

Klasnę w dłonie – kwiat zakwitnie,

klasnę znowu – zwiędnie, zginie,

klasnę – będzie świt za świtem

i noc niczym chwilka minie.

Na żądanie przyjdzie jesień,

zwarzy trawy, liście, zioła,

albo wiosnę ptak przyniesie,

jeśli ptaka tu przywołam

Klasnę – koń przybiegnie rączy,

klasnę – stanie między nami

i na zawsze nas rozłączy,

tupiąc w niebie podkówkami.