Moja wakacyjna przygoda

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna zasady tworzenia opowiadania twórczego,

• zna reguły graficznego rozmieszczenia tekstu,

• rozumie znaczenie wyrazów wprowadzanych do dialogu.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi samodzielnie opowiedzieć krótką historię na podstawie karty pocztowej lub zdjęcia,

• potrafi redagować tekst, umiejętnie stosując akapity,

• umie wprowadzić dialog do tekstu opowiadania,

• odróżnia fantazję od realizmu,

• zdobywa umiejętność pracy w grupie.

2. Metoda i forma pracy

• Praca w grupie,

• praca ze słownikiem.

3. Środki dydaktyczne

• słownik poprawnej polszczyzny,

• słownik ortograficzny języka polskiego,

• słownik synonimów i zwrotów bliskoznacznych,

• kolorowe brystole,

• kartki pocztowe, widokówki, zdjęcia o tematyce wakacyjnej.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Na początku zajęć nauczyciel proponuje uczniom zaprezentowanie pamiątek z wakacji, pocztówek i zdjęć. Następnie wspólnie wybrane zostają kartki o zbliżonej tematyce, treści. Dzieci układają je po 4, na kolejnych brystolach. Najbezpieczniej będzie przykleić je taśmą papierową. Wszystkie pocztówki czy zdjęcia powinny być ułożone na środku brystolu, tak jakby tworzyły jeden obraz.

Następnie nauczyciel prosi, aby dzieci usiadły przy swoich pocztówkach. W ten sposób klasa została podzielona na zespoły, w których dzieci będą pracowały przez pozostałą część zajęć.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie pierwszego zadania. Ćwiczenie polega na wymyśleniu najciekawszego tytułu dla swojej wakacyjnej kolekcji. Tytuł ma zostać umieszczony na brystolu. W tej części zajęć zadaniem uczniów będzie przygotowanie dalszego ciągu oryginalnego obrazu. W tym celu nauczyciel rozdaje uczniom kredki i prosi, by zapełnili brystol kolorowymi ilustracjami, które będą uzupełnieniem pocztówek. Powstaną niepowtarzalne obrazy.

2. Po zaprezentowaniu prac plastycznych nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie opowiadania twórczego, którego akcja będzie się rozgrywać w scenerii z obrazu. Przed przystąpieniem do pracy nauczyciel proponuje wykonanie krótkiego ćwiczenia, przypominającego różnice między realizmem a fantastyką (załącznik 1).

3. Następnie uczniowie przystępują do realizacji kolejnego ćwiczenia, przygotowującego do redagowania opowiadania. Ćwiczenie to (załącznik 2) należy wykonać, korzystając ze słownika synonimów. Zadaniem dzieci jest dopisanie wyrazów bliskoznacznych do podanych w ćwiczeniu. Zgromadzenie synonimów pozwoli uniknąć nadmiernej ilości powtórzeń.

4. Ostatnim ćwiczeniem przygotowującym do redagowania tekstu z użyciem dialogu będzie przypomnienie zasad zapisywania dialogu (załącznik 3). Po wykonaniu tego ćwiczenia uczniowie przystępują do pisania.

5. Każdy zespół ma przygotować opowiadanie, w którym pojawi się dialog. Opowiadanie powinno zawierać zarówno elementy fantastyczne, jak i realistyczne, ale nie może być to baśń ani opowiadanie fantasy. Dominować powinny elementy świata realnego. Na przygotowanie pracy uczniowie powinni mieć około 20 minut.

c) Faza podsumowująca

Po zakończeniu pracy przedstawiciele poszczególnych grup prezentują swoje opowiadania.

Nauczyciel zwraca uwagę na następujące elementy pracy:

• oryginalne opracowanie tematu,

• zgodność opowiadania z ilustracją,

• występowanie elementów realistycznych i fantastycznych,

• użycie dialogu, jego poprawny zapis, stosowanie akapitów,

• zaangażowanie w realizację zadania wszystkich członków zespołu.

5. Bibliografia

1. Cienkowski W., Praktyczny słownik wyrazów bliskoznacznych, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1993.

2. Malczewski J., Malczewska L., Szkolny słownik ortograficzny, Oficyna Wydawnicza Graf‑Punkt, Warszawa 2002.

3. Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa 1994.

• Słownik synonimów i zwrotów bliskoznacznych, red. S. Skorupki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1995.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Podane postacie połącz z tytułem utworu, w którym występują. Kolorem zielonym podkreśl bohaterów realistycznych, a kolorem czerwonym bohaterów fantastycznych.

Jaś i Małgosia

Śnieżka

Dzieci z Bullerbyn

Karolcia

Królewna Śnieżka

Kopciuszek

załącznik 2.

Do podanych wyrazów dopisz wyrazy bliskoznaczne, czyli synonimy. Skorzystaj ze słownika synonimów.

powiedział –

szedł –

myślał –

kolega –

ciekawy –

wesoły –

groźny –

tajemniczy –

załącznik 3.

Przed tobą fragmenty wywiadu, który został przeprowadzony z jednym z najpopularniejszych polskich aktorów tuż po jego powrocie z wakacji. Niestety, słowa przez pomyłkę nie zostały wydrukowane. Uzupełnij je.

Czy jest Pan zadowolony ze swego urlopu – .................................................dziennikarz.

Bardzo, żałuję, że był on taki krótki –...............................................................gwiazdor.

b) Zadanie domowe

Przygotuj dialog, który przeprowadziłbyś ze swoimi rodzicami, aby przekonać ich do twojego samodzielnego wyjazdu z kolegami na pole namiotowe nad morze. Dialog powinien liczyć przynajmniej 5 zdań.

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz przeznaczony jest do realizacji w klasie 4.