Molowa interpretacja przemian chemicznych

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń zna pojęcie molowej interpretacji obliczania produktu i substratu.

b) Umiejętności

Uczeń wykorzystuje molową interpretację do obliczeń chemicznych.

2. Metoda i forma pracy

Pokaz, ćwiczenie, praca zbiorowa, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Sprawdzenie listy obecności.

2. Przypomnienie, co to jest mol i objętość molowa.

3. Nawiązanie do tematu lekcji poprzez pogadankę na temat: Czy przy pomocy równania możemy obliczyć ilość produktu?

b) Faza realizacyjna

1. Wprowadzenie pojęcia molowej interpretacji przemian chemicznych. Zapisanie przez uczniów pojęcia molowej interpretacji przemian chemicznych.

Molowa interpretacja przemian chemicznych jest to interpretacja reakcji przeprowadzonej na skalę makroskopową, czyli kiedy mamy do czynienia z dużą ilością substancji, możliwą do zważenia.

Oto przykład:

1 mol HIndeks dolny 2₂ + 1 mol ClIndeks dolny 2₂ = 2 mole HCl

Podstawiając masy molowe otrzymujemy:

2g wodoru + 71 g chloru = 2 * 36,5g chlorowodoru

Jest to więc ilość mierzalna.

2. Praktyczne wykorzystanie molowej interpretacji przemian chemicznych. Rozwiązywanie przez uczniów na tablicy zadań związanych z molową interpretacją przemian chemicznych.

a) Oblicz ile tlenku miedzi (II) powstanie z 1 kg Cu(OH)Indeks dolny 2₂.

Rozwiązanie:

Cu(OH)Indeks dolny 2₂ = CuO + HIndeks dolny 2₂O

97,5g= 79,5 + 18g

97,5 g - 79,5 g

1000g – x

x = (79,5*1000)/ 97,5 = 815,4 g CuO

b) Oblicz ile należy wziąć CuSOIndeks dolny 4₄*5 HIndeks dolny 2₂O, aby otrzymać 100g CuO.

Rozwiązanie:

CuSOIndeks dolny 4₄ *5 HIndeks dolny 2₂O + 2 NaOH = CuO + HIndeks dolny 2₂O + NaIndeks dolny 2₂SOIndeks dolny 4₄

249,6g 79,5g

249,5 – 79,5g

x - 100g

x = 249,5*100/ 79,5 = 314g CuSOIndeks dolny 4₄ *5 HIndeks dolny 2₂O

3. Wprowadzenie pojęcia objętości molowej gazu. Podanie przez uczniów pojęcia molowej objętości gazu.

Objętość molowa jest to stosunek masy molowej danej substancji do jej gęstości. Jednostką jest cmIndeks górny 3³/mol. Zapisujemy to wzorem:

V = M/d

4. Wprowadzenie pojęcia gazu doskonałego i rzeczywistego. Podanie przez uczniów na podstawie lektury podręcznika pojęcia gazu doskonałego i rzeczywistego.

W warunkach normalnych (temperatura 0 Indeks górny 0⁰C, ciśnienie 1 atm) objętość molowa gazu, zbliżonego właściwościami do gazu doskonałego, wynosi 22,4 dmIndeks górny 3³.

Gaz doskonały to hipotetyczny gaz, w którym nie uwzględnia się objętości własnej cząsteczek oraz oddziaływań między nimi. Cząsteczki traktuje się jako punkty materialne. Przeciwieństwem gazu doskonałego jest gaz rzeczywisty.

c) Faza podsumowująca

Powtórzenie zagadnienia, na czym polega molowa interpretacja przemian chemicznych.

5. Bibliografia

Z. Kluz, M. M. Pomniczek, Chemia. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, Warszawa 2005.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Można wprowadzić więcej zadań z dowolnego zbioru zadań do chemii, wtedy zajęcia mogą trwać 2 x 45 min.