Rd9SZ6fey47CU
Na ilustracji widać chmury oświetlone od dołu przez zachodzące słońce. Od lewej strony są zdjęcia rajskich plaż i zachodów słońca wkomponowane w ramki przypominające slajdy taśmy filmowej. Taśma zawija się i oddala w prawą stronę, zdjęcia są coraz mniejsze.

Na jaki film wybrać się do kina?

Taśma filmowa
Źródło: Gerald Altmann, Pixabay, domena publiczna.
Twoje cele
  • rozpoznasz oraz scharakteryzujesz gatunki i rodzaje filmowe,

  • określisz gatunki przykładowych filmów,

  • stworzysz własny scenariusz filmowy na podstawie wybranej lektury szkolnej.

Filmy, podobnie jak literaturę, klasyfikujemy według rodzajów i gatunków. Rodzaje filmowe przyjęło się rozróżniać na podstawie takich kryteriów jak treść filmu, technika powstawania i realizacji, sposób montażu i zamysł twórców co do wrażenia, jakie dzieło ma wywrzeć na odbiorcy. Wyróżniamy następujące rodzaje filmowe:

Film fabularny – oparty na fikcji, w którym rzeczywistość przedstawiona układa się w porządek fabuły, realizowany z udziałem aktorów.

Film animowany – film zrealizowany metodą animacji, tworzony za pomocą zdjęć poklatkowych, rejestrujący na pojedynczych klatkach filmu kolejne fazy ruchu. Animacja może być rysunkowa, lalkowa albo tworzona w technologii cyfrowej.

Film dokumentalny – rodzaj przekazu filmowego lub telewizyjnego polegający
na dokumentowaniu rzeczywistości.

Film oświatowy – rodzaj filmu przeznaczonego dla celów dydaktyczno‑instruktażowych.

Każdy z opisanych rodzajów filmowych można podzielić na gatunki.

Polecenie 1

Wymień po jednym przykładzie znanego ci filmu: fabularnego, animowanego, dokumentalnego i oświatowego.

R9eJlqe92Tdyo
Miejsce na notatki

Zapoznaj się z prezentacją pt. Gatunki filmowe i wykonaj polecenia.

RUQLStSxHWenx
1
R76WubPc5MMTx
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Zastanawiasz się, na jaki film wybrać się do kina?

RQs6n1LKvly0x
1
RTPEDhiRnazD3
Bliski kadr na projektor filmowy wyświetlający obraz na oddalonym ekranie. Dynamiczna muzyka.
1

Zapoznaj się z prezentacją i poznaj najważniejsze gatunki filmowe.

R1LAuGVmJUSI4
1
R12RAuiiYuH6c
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Jeżeli jesteś spragniony mocnych wrażeń, to z pewnością przypadnie ci do gustu film kryminalny. Spodobać ci się może także film sensacyjny albo film wojenny.

R1VVxXnVc1YGj
1
R1DH7XtbBf12D
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

A może chciałbyś razem z bohaterem przeżywać niesamowite przygody? Jeżeli tak, to wybierz film przygodowy lub western.

RUTnnm1KrQSTk
1
R1NIropgK8AR0
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Jeżeli lubisz się bać, obejrzyj horror.

RtLbRC4b9dgJt
1
R1VQP9gj8eXXl
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Może jednak wolisz śmiać się niż bać? W takim przypadku najlepszym wyborem będzie komedia.

RHCZ1oQXvWKY0
1
RUHn5FhuGjn7w
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Wiele osób lubi oglądać filmy o miłości, czyli filmy romantyczne.

R1Iu3KBDgT4Fm
1
R1R1gN6j5RZRp
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Dla osób lubiących kino i muzykę najlepszym wyborem będą musicale.

R18q5YxdIGcjT
1
RLUIwR271Ios2
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Jeżeli interesuje cię historia, to wybierz film historyczny.

R1WMvUJajw6TI
1
RcH8v6Hmj0CM5
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

Może zastanawiałeś się kiedyś, jak będzie wyglądał świat za sto lat i czy ludziom uda się zamieszkać na Marsie? Jeżeli tak, to koniecznie poznaj filmy science fiction.

RbPyb0wuJnEBg
1
REsL0Z0v5Gg4j
Grafika: Pixabay, domena publiczna
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1

To wszystkie gatunki filmowe.

Głośność lektora
Głośność muzyki
Polecenie 2

Na podstawie powyższej prezentacji zredaguj notatkę na temat gatunków filmowych.

R1O2qC3frKx9X
Miejsce na notatki
Polecenie 3

Podaj nazwę gatunku filmowego, który lubisz najbardziej. Uzasadnij swoją odpowiedź.

R1FgIyrmcvloz
Miejsce na notatki
Polecenie 4

Zastanów się i odpowiedz, dlaczego tak wielu twórców filmowych sięga do gatunku science fictionscience fictionscience fiction. Uzasadnij swoją odpowiedź.

RywBSHUUiGvHg
Miejsce na notatki
Ciekawostka

Seans w kinie nazywany jest seansem na srebrnym ekranie. Dawniej ekrany filmowe faktycznie były srebrne, ponieważ dzięki temu odbijały więcej światła, co dawało ostrzejszy i wyraźniejszy obraz. Współcześnie ekrany kinowe są białe, a do wyświetlania filmów stosuje się lampy o wysokiej mocy. Za kinową rewolucję XXI‑wieku uważa się ekrany LED 3D, które po raz pierwszy uruchomiono w Szwajcarii w 2018 roku. Zamiast projektora do odtwarzania filmów stosuje się wyświetlacz, który umożliwia emitowanie obrazu trójwymiarowego. Specjalne okulary 3D sprawiają, że widz ma możliwość dostrzeżenia przestrzennego obrazu. Obecnie zainteresowaniem widzów cieszą się filmy 4D i 5D, które oprócz trójwymiarowego obrazu, wykorzystują liczne efekty specjalne oddziałujące na zmysły słuchu, dotyku i węchu. Dzięki temu widz ma wrażenie, że przeniósł się do świata, który widzi na ekranie.

Zapoznaj się z zamieszczonym poniżej tekstem Richarda PlattaRichard PlattRicharda Platta i wykonaj ćwiczenia.

Richard Platt Kino. Poznaj sekrety kina – jego historię, rozwój i efekty specjalne

Filmy były zawsze ucieczką przed trudnościami życia codziennego. Nawet kiedy brakowało pieniędzy na czynsz i padał deszcz, najbliższe kino oferowało bajkowy świat miłości i romansu, w którym zawsze świeciło słońce i śpiewały ptaki. Romanse ekranowe łączyły najdziwniejsze pary, jednak porządny facet zawsze zdobywał upragnioną dziewczynę. Przebieg romansu nigdy nie był łatwy i często w trzecim akcie pękały serca, ale zazwyczaj pod koniec dochodziło do pełnych powrotów i pojednań. Kinomani nazywali takie filmy wyciskaczami łez i dzielili je na jedno-, dwu-, a nawet trzychusteczkowe. Z kolei musicalemusicalmusicale wprowadzały wszystkich w dobry nastrój i widzowie w drodze do domu nucili zasłyszane melodie. W dobrym musicalu nie mogło brakować piosenek i popisów tanecznych. Różne swoje perypetie gwiazda kwitowała śmiechem, wpadającą w ucho melodią i stukotem butów
do stepowania.

Wydarzenia w westerniewesternwesternie czy filmie przygodowym w porównaniu z życiem we współczesnym mieście wydają się ekscytujące. Osiodłanie konia i zaganianie stada bydła są bardziej podniecające niż jazda samochodem. A kiedy naprawdę zaczyna się coś dziać, ekranowe przygody oferują widzom więcej emocji przez minutę, niż większość ludzi doświadcza przez cały rok. Dzięki filmom przygodowym doznajemy upragnionych mocnych wrażeń, siedząc w wygodnym fotelu. Filmy akcji, osadzone na ogół w mniej skomplikowanych czasach i miejscach, sprawiają,
że nasze własne życie i wybory wydają się banalnebanalnybanalne. Kiedy my zastanawiamy się, jaką pizzępizzapizzę zamówić, ekranowy bohater musi natychmiast powziąć życiową decyzję, na przykład wybrać najlepszy sposób pokonania głodnego krokodyla!

Nieznane okropieństwa przerażają nas o wiele bardziej niż widziane wyraźnie. W dreszczowcach i horrorach w każdym ciemnym kącie kryje się niebezpieczeństwo, często jest to morderca lub szaleniec albo coś o wiele gorszego, na przykład wampir czy stalowy robot! Horrory wywodzą się Niemiec. Już w 1913 roku filmowcy niemieccy straszyli widzów opowieściami o sztucznie ożywionych stworach i tajemniczej śmierci. W latach 30 XX‑wieku pałeczkę przejęło HollywoodHollywoodHollywood, a film DraculaDraculaDracula wykreował potwora, który straszy kinomanów po dziś dzień. Dwadzieścia lat później szybki postęp nauki przerażał widzów bardziej niż byle wampir. Filmowcy wykorzystali ludzki strach i technikę, tworząc nowy gatunek filmu: science fictionscience fictionscience fiction pojawiający się w różnych formach. Ale jedno jest pewne: najgłośniejsze okrzyki zgrozyzgrozazgrozy na widowni wywołują nie szaleńcy z siekierami ani androidyandroidandroidy z obcych planet – tylko nieoczekiwane niebezpieczeństwo przyczajone w mrocznych zakamarkach.

96_BIB_001 Źródło: Richard Platt, Kino. Poznaj sekrety kina – jego historię, rozwój i efekty specjalne, Warszawa 1997, s. 56–60.
Ćwiczenie 1
R1dV6yJbpoolV
Zadanie interaktywne polega na zdecydowaniu, czy podane zdania są prawdziwe czy fałszywe.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 2
R1bvTtOWQ6cHm
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0. Cytat za: gatunki filmowe.
Ćwiczenie 3
RoAPRXA9MIoLm
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4

W podanym poniżej fragmenciefragment_kinofragmencie tekstu znajdź dwie metafory odpowiadające zamieszczonym poniżej sformułowaniom. Wpisz je w odpowiednie pola.

„Romanse ekranowe łączyły najdziwniejsze pary, jednak porządny facet zawsze zdobywał upragnioną dziewczynę. Przebieg romansu nigdy nie był łatwy i często w trzecim akcie pękały serca, ale zazwyczaj pod koniec dochodziło do pełnych powrotów i pojednań. Kinomani nazywali takie filmy wyciskaczami łez i dzielili
je na jedno-, dwu-, a nawet trzychusteczkowe”.

R9eOfrsv67OuL
odczuwanie wielkiego smutku lub żalu. (Uzupełnij). naładowane emocjonalnie, rzewne i wzruszające książki lub filmy. (Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 5
RQdq8I8XJtFNp
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 6
R1A73yiDjr1er
Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrażeniami nacechowanymi emocjonalnie. Byłam wczoraj z koleżankami w kinie. Kasjerka sprzedająca bilety nakrzyczała na Alę, że weszła do kina w zabłoconych Tu uzupełnij. Później stwierdziła, że młodzi ludzie nie potrafią kulturalnie zachować się w kinie. Tu uzupełnij tylko chipsy i Tu uzupełnij coca-colę. Nie zrobiłyśmy niczego złego, więc trudno było nam zrozumieć dlaczego kasjerka na nas nakrzyczała. Świadkiem tej sytuacji był kierownik kina. Przeprosił nas i zaproponował darmowe bilety.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 7
R12nxjRLGk4Rh
Zadanie interaktywne polegające na uzupełnieniu luki w tekście odpowiednimi wyrazami z pól tekstowych zamieszczonych poniżej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 8

Zapewne zwróciło twoją uwagę, że słownictwo związane z filmami i kinem zawiera wiele wyrazów zaczerpniętych z języka angielskiego. Do niektórych jesteśmy przyzyczajeni, np. dubbing, casting. Inne mogą sprawiać trudność przy wymawianiu lub zapisie, np. prequelprequelprequel, blooperblooperblooperspoilerspoilerspoiler czy jump scarejump scarejump scare. Dopisz własne propozycje polskich odpowiedników do podanych słów i spróbuj ocenić, czy byłyby chętnie używane przez młodzież.

RPUvpxghxeN8A
soundtrack. (Uzupełnij). Dominuje w nim słowo. (Uzupełnij). Jest statyczny, nie można go zmieniać. (Uzupełnij). Jest oparty na słowie pisanym lub mówionym. (Uzupełnij) Skorzystaj ze słownika języka polskiego i spróbuj ponownie rozwiązać test.
Polecenie 5

Wyobraź sobie, że znany reżyser szuka pomysłu na nowy film. Zredaguj krótki opis fabuły filmu, którym można by go zainteresować.

R1NEEaFvpGYUi
Miejsce na notatki
Polecenie 6

Stwórz fragment scenariusza filmowego na podstawie dowolnie wybranej lektury szkolnej.

R15BtkaoOkw4B
Scenariusz filmu. Wpisz imię bohatera I  (Uzupełnij). Wpisz imię bohatera II (Uzupełnij). Wpisz czas akcji (Uzupełnij). Wpisz miejsce akcji (Uzupełnij). Wpisz scenę (Uzupełnij). Wpisz imię bohatera (Uzupełnij). Kwestie wypowiadane przez bohatera (Uzupełnij). Wskazówki dla aktorów (Uzupełnij). Wpisz imię bohatera (Uzupełnij). Kwestie wypowiadane przez bohatera (Uzupełnij). Wskazówki dla aktorów (Uzupełnij). Wpisz imię bohatera (Uzupełnij). Kwestie wypowiadane przez bohatera (Uzupełnij). Wskazówki dla aktorów (Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
fragment_kino
Richard Platt
musical
western
pizza
Hollywood
Dracula
science fiction
prequel
blooper
spoiler
jump scare

Słownik

android
android

robot łudząco podobny do człowieka, obdarzony inteligencją

banalny
banalny

mało znaczący, nieistotny

preferencje
preferencje

upodobania

zgroza
zgroza

uczucie przerażenia

Notatnik

R1cZu2ElI5fpH
Miejsce na notatki

Bibliografia

Platt R., (1997), Kino. Poznaj sekrety kina – jego historię, rozwój i efekty specjalne, Warszawa: Wydawnictwo Arkady.
Lewandowski J. F., (2006), Wielkie kino. 150 filmów, które musisz zobaczyć, Katowice: Wydawnictwo Videograf II.