Nadchodzi czas budowania gniazd
Nadchodzi czas budowania gniazd
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
wie, gdzie i z czego ptaki budują gniazda,
wie, dlaczego nie można dotykać ptasich gniazd, jaj i piskląt,
zna zasadę pisowni wyrazów z rz wymiennym,
zna zapis wyrazów wróbel i jaskółka.
b) Umiejętności
Uczeń:
rozpoznaje ptaki i ich gniazda,
wymienia materiał, z którego zbudowane są gniazda,
odpowiada pełnymi zdaniami na pytania nauczyciela,
swobodnie wypowiada się na zadany temat,
rozwiązuje zagadki,
tworzy rodzinę wyrazów,
uzasadnia pisownię wyrazów z rz wymiennym w r,
poprawnie pisze wyrazy z rz wymiennym,
poprawnie pisze wyrazy wróbel i jaskółka,
redaguje i pisze zdania.
2. Metoda i forma pracy
Metody:
czynnościowa,
zabawowa,
praca z tekstem.
Formy:
praca zbiorowa,
praca grupowa,
praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Łukasik S., Petkowicz H., Hanisz J., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Podręcznik. Część 4. (P.)
Łukasik S., Petkowicz H., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 4. (Kp.)
Tekturowe sylwety ptaków i materiał do budowy gniazd
Karton w kształcie elipsy z wpisanym wyrazem lekarz
Tekturowe kartki z wyrazami z rz wymiennym (tyle, ile jest dzieci w klasie)
4. Przebieg lekcji
Rozwiązanie zagadki.
Co buduje każdy ptak,
By chować pisklęta,
A tylko kukułka,
O tym nie pamięta? (gniazdo)
Oglądanie ptasich gniazd zaprezentowanych w podręczniku (P. s. 44 i 45). Ustalenie właścicieli gniazd.
Czytanie przez nauczyciela kolejnych opisów ptasich gniazd (P. s. 44 i 45). Po każdym fragmencie dzieci wypowiadają się na temat miejsca, wyglądu i materiału, z którego dany ptak zbudował gniazdo. Wypowiedzi dzieci uzupełnia nauczyciel.
Swobodne wypowiedzi dzieci w celu ustalenia odpowiedzi na pytanie: Dlaczego ptaki budują gniazda?
Układanie i pisanie zdań z rozsypanki wyrazowej ze zwróceniem uwagi na ich umieszczenie przy odpowiedniej ilustracji (zadanie 1 Kp. 49).
Budujemy gniazdo – zabawa orientacyjno‑ruchowa.
Nauczyciel umieszcza w kilku miejscach klasy tekturowe sylwety bociana, jaskółki, szpaka, sroki i gawrona. W kilku koszyczkach umieszcza materiał naturalny: piórka, puch, słomki, siano, patyki, drobne i grubsze gałązki, glinę, drewniane kółko, trawki, nitki, itp. Zespół klasowy dzieli na 5 równolicznych grup, którym przyporządkowuje jednego ptaka. Zadaniem dzieci jest jak najszybciej zgromadzić przy sylwecie ptaka materiał na zbudowanie gniazda. Należy uzmysłowić dzieciom, że ptaki znoszą materiał w dziobach, więc mogą przenosić tylko po jednym elemencie. Sygnałem do rozpoczęcia zabawy jest włączenie nagrania z odgłosami ptaków. Umilknięcie tych odgłosów kończy gromadzenie budulca na gniazda. Ptaki muszą zatrzymać się w miejscu. Nauczyciel dokonuje przeglądu jakościowego i ilościowego pracy grup.
Wyszukanie w tekście Ptasie gniazda wypowiedzi szpaka i sroki. Głośne przeczytanie fragmentów przez dwójkę dzieci (P. s. 44).
Scenki dramowe.
Dzieci w czteroosobowych grupach wchodzą w role ptaków: bociana, jaskółki, szpaka, gawrona. Opowiadają o tym, gdzie, jak i z czego budują gniazda.
Głośne czytanie informacji Sobieradzika ostrzegającej przed dotykaniem ptasich gniazd (P. s. 45). Swobodne wypowiedzi dzieci w związku z tą uwagą.
Wyszukanie w wypowiedzi Sobieradzika zdania wykrzyknikowego i staranne przepisanie go do zeszytu.
Ćwiczenia utrwalające zasadę pisowni wyrazów z rz wymiennym.
Przypomnienie zasady wymienności rz w r.
Tworzenie rodziny wyrazu lekarz. Nauczyciel umieszcza na tablicy karton w kształcie elipsy z wpisanym centralnie wyrazem lekarz. Uczniowie budują rodzinę tego wyrazu. Chętne dzieci zapisują podane wyrazy na tablicy.
Dobieranie, do podanych przez nauczyciela wyrazów z rz, wyrazów pokrewnych, w których dochodzi do wymiany w r. Nauczyciel podnosi karty z wypisanymi wyrazami z rz wymiennym. Dzieci podają wyrazy pokrewne, w których dochodzi do wymiany.
Dopisywanie wyrazów pokrewnych, w których następuje wymiana rz w r (zadanie 2 Kp. 49).
Ćwiczenia ruchowe nawiązujące do tematyki dnia.
Ptaszek pije wodę – skłony głowy w przód i w tył z cofaniem brody.
Wróbel szuka ziaren – w chodzie małymi krokami, skłony tułowia w przód ze zwrotem ze zwrotem w prawo, w lewo i za siebie.
Jaskółka wzlatuje – z przysiadu podpartego energiczny wyprost ze wzniesieniem ramion w górę w skos. Poruszanie dłońmi – piórkami i wydawanie dźwięku frrr..., opuszczanie ramion bokiem w dół.
Jaskółka robi kółka – kreślenie ósemek i kółek z ramionami odwiedzionymi za siebie.
Ustalenie, w których nazwach ptaków – bohaterów bieżących zajęć, występuje ó niewymienne (wróbel, jaskółka).
Redagowanie i pisanie zdań z tymi nazwami.
Podsumowanie bloku Witaj wiosno! sprawdzianem. Samokontrola na podstawie podpowiedzi umieszczonej pod sprawdzianem (Kp. 49 Wesoły sprawdzian).
5. Bibliografia
Łukasik S., Petkowicz H., Hanisz J., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 4, WSiP, Warszawa 2000.
Łukasik S., Petkowicz H., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Podręcznik. Część 4, WSiP, Warszawa 2000.
Przewodnik metodyczny. Część 4, pod red. J. Straburzyńskiej, WSiP, Warszawa 2000.
Zagadki dla najmłodszych, pod red. Cz. Cyrańskiego, P.W. „M.A.C.” Oficyna Wydawnicza i fotograficzna, Kilce 1992, s. 53.
6. Załączniki
a) Zadanie domowe
Naucz się pięknie czytać wybrany fragment o budowie gniazda.
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz zajęć zintegrowanych z zakresu edukacji polonistycznej i przyrodniczej realizowany w klasie I w ósmym dniu bloku tematycznego Witaj wiosno!