Naruszanie praw człowieka

Sprawdź swoją wiedzę na temat międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka. Wykonaj krótki test.

Naruszenia praw człowieka

R6qPGHQk7PHBg

Na zdjęciu są uchodźcy w kapokach na łodzi ratunkowej u wybrzeży Włoch. Łódź ratunkowa znajduje się bezpośrednio przy bocznej ścianie ogromnego statku. Kilku z uchodźców jest w trakcie wsiadania na statek, wspinając się po drabince. Obok łodzi ratunkowej znajduje się motorówka z dwoma pracownikami w kombinezonach ochronnych na niej. W tle widoczne jest morze i druga motorówka.

Dlaczego dochodzi do naruszeń praw człowieka?

Wiemy już, że każdemu człowiekowi przysługują wolności i prawa.  Źródłem praw człowieka jest godność ludzka. Uznaje się ją za wartość przyrodzoną i niezbywalną, przypisaną do każdej jednostki ludzkiej. Prawa człowieka cechuje uniwersalny charakter:

• powszechny - prawa przysługują każdemu człowiekowi niezależnie od rasy, płci, przynależności do danej grupy społecznej, statusu majątkowego,

• przyrodzony - przysługują każdemu od chwili urodzenia, nie wynikają z woli państwa, wywodzone są z istoty człowieczeństwa, a więc państwo ich nie nadaje, a jedynie potwierdza,

• niezbywalny - przypisane są do każdej jednostki ludzkiej i nie można się ich zrzec,

• naturalny - wynikają z samej istoty człowieczeństwa – mamy je, ponieważ jesteśmy ludźmi,

• niepodzielny - wszystkie kategorie i generacje praw stanowią integralną i współzależną całość.

Katalog praw i wolności potwierdzony został w różnych dokumentach krajowych i międzynarodowych. Szacunek dla praw człowieka jest podstawą sprawiedliwości, pokoju i bezpieczeństwa na świecie. Podmiotem ponoszącym szczególną odpowiedzialność za przestrzeganie praw człowieka jest państwo, a gwarantem tego jest państwo demokratyczne. W praktyce jednak wszystkie państwa, nawet te najdemokratyczniejsze, dopuszczają się naruszeń praw człowieka. Rzecz jasna, skala naruszeń praw i wolności w państwach demokratycznych jest dużo mniejsza niż w niedemokratycznych. Ponadto w państwach demokratycznych obywatele mogą w przypadku naruszenia praw i wolności domagać się ich realizacji. Są wyposażeni w odpowiednie instrumenty, które pomagają im ograniczyć naruszenia lub uzyskać odszkodowanie za doznane krzywdy. W państwie totalitarnym obywatel jest pozbawiony takich mechanizmów dochodzenia roszczeń.

Przykładowe instrumenty dochodzenia roszczeń w przypadku naruszenia praw człowieka:

• sprawne funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości z zachowaniem wszystkich elementów rzetelnego procesu sądowego,

• sprawne działanie policji,

• możliwość składania skarg do Rzecznika Praw Obywatelskich,

• możliwość składania skarg do instytucji międzynarodowych.

Przejawy naruszeń podstawowych praw i wolności są bardzo różne. Najniebezpieczniejsze są naruszenia praw człowieka na dużą skalę (tzw. masowe naruszenia praw człowieka) – ludobójstwa czy czystki etniczne, prześladowania mniejszości (narodowych, etnicznych, rasowych), zsyłania politycznych oponentów
do obozów pracy.

Przykładowe typy naruszeń praw człowieka:

• ludobójstwo,

• czystki etniczne,

• prześladowania mniejszości,

• pozasądowe egzekucje,

• orzekanie i wykonywanie kary śmierci,

• „zaginięcia” osób,

• ograniczanie wolności: wypowiedzi, stowarzyszania się, zgromadzeń,

• zatrzymania bez postawienia zarzutów lub wszczęcia postępowania sądowego,

• nierzetelne procesy sądowe,

• różne przejawy dyskryminacji,

• stosowanie tortur lub innych form poniżającego traktowania lub karania.

Łamanie praw człowieka na świecie

Rl8i012hbwRxR

Na ilustracji znajduje się mapa ukazująca zjawisko łamania praw człowieka na świecie w 2012 roku.

Mapa ukazująca zjawisko łamania praw człowieka na świecie w 2012 roku:

Państwa, w których nie przestrzega się praw człowieka: Pakistan, Irak, Nigeria, Czad, Sudan, Etiopia, Demokratyczna Republika Konga.

Państwa, w których zagrożone są prawa człowieka: Meksyk, Kuba, Wenezuela, Kolumbia, Peru, Brazylia, Boliwia, Algieria, Libia, Mali, Angola, RPA, Arabia Saudyjska, Turcja, Iran, Rosja, Chiny, Indie, Filipiny, Tajlandia, Indonezja.

Państwa, w których w zasadzie przestrzega się praw człowieka: Stany Zjednoczone, Argentyna, Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Polska, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Grecja, Mongolia, Japonia.

Państwa, w których w pełni przestrzega się praw człowieka: Kanada, Islandia, Norwegia, Dania, Australia, Nowa Zelandia.

Kategorie naruszeń praw człowieka

Ludobójstwo

RJHNqeSOcZz891

Na zdjęciu utrwalono moment podpisania Konwencji ONZ w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa z roku 1948. W pomieszczeniu znajduje się 9 mężczyzn, w tym jeden ciemnoskóry. 5 z nich siedzi przy dużym stole, za nimi stoi 4 innych mężczyzn. Pierwszy z prawej to Rafał Lemkin. Wśród 5 siedzących mężczyzn, ten będący w środku, trzyma w ręku tekst Konwencji i czyta go. Za mężczyznami znajduje się ściana wyłożona drewnem, a na niej wisi obraz z górskim pejzażem.

Twórcą pojęcia ludobójstwa jest polski prawnik żydowskiego pochodzenia Rafał Lemkin. Użył on tego terminu w pracy naukowej Rządy państw Osi w okupowanej Europie wydanej w Stanach Zjednoczonych w 1944 roku. Rok później ludobójstwo zarzucono oskarżonym, którzy sądzeni byli przez norymberski Międzynarodowy Trybunał Wojskowy. ONZ przyjęła Konwencję w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa 9 grudnia 1948 roku. W niej po raz pierwszy ludobójstwo zostało zdefiniowane na gruncie prawa międzynarodowego. Za ludobójstwo uznano wszelkie czyny dokonane w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych bądź religijnych.

Czyny uważane za ludobójstwo:

• zabójstwo członków danej grupy,

• powodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia psychicznego członków grupy,

• rozmyślne stworzenie członkom grupy warunków życia, obliczonych na ich całkowite lub częściowe zniszczenie fizyczne,

• stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie narodzin nowych członków w obrębie grupy,

• przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy.

RjZXJ4k5ZafY51

Na zdjęciu znajduje się pomnik ludobójstwa Ormian w Montrealu. Stanowią go 2 duże bryły trapezowe, przyległe do siebie plecami, ustawione na 5 poprzecznych filarach w kształcie długich prostokątów. Spod nich wydobywa się światło.

Zgodnie z konwencją karze podlega nie tylko popełnienie wymienionych czynów, lecz także zmowa w celu popełnienia ludobójstwa, bezpośrednie i publiczne podżeganie do jego popełnienia, usiłowanie popełnienia ludobójstwa i współudział w nim. Ludobójstwo jest zbrodnią prawa międzynarodowego. Osoby odpowiedzialne za taką zbrodnię bez względu na to, czy są osobami publicznymi czy prywatnymi i jaką pełnią funkcję, powinny być sądzone przed sądami krajowymi lub międzynarodowymi.

Przykłady ludobójstw

RVJJM7oz3fs2l

Na zdjęciu znajduje się pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie. Tworzą go liczne betonowe bryły w kształcie graniastosłupów, ustawione na dużej powierzchni w pewnej odległości od siebie. Z lewej strony jest wytyczona ścieżka, wyłożona kostką brukową. W tle widoczne są liczne bloki mieszkalne.

RbsdUoMUlK1KD1

Na zdjęciu widać czaszki pomordowanych ludzi - Nyamata Memorial Site w Rwandzie. Leżą one na wielkiej metalowej półce, która jest zardzewiała. Szczególnie widoczne są czaszki umieszczone z przodu, bowiem są odpowiednio doświetlone, te z tyłu widać mniej. W tle zdjęcia znajduje się czarne pole i nic nie jest widoczne.

Za ludobójstwo niekiedy uważa się również wywołanie Wielkiego Głodu na Ukrainie, masakrę w Darfurze, masowe przesiedlenia grup narodowych i etnicznych w ZSRR (np. Tatarów, Czeczenów). Społeczność międzynarodowa stara się reagować na masowe naruszenia praw człowieka, w tym akty ludobójstwa. Trzeba jednak zauważyć, że często reakcje te są wybiórcze i opieszałe. Za sukces należy uznać powołanie międzynarodowych sądów do sądzenia oskarżanych o popełnienie najcięższych zbrodni międzynarodowych, w tym zbrodni ludobójstwa. Po II wojnie światowej utworzono Międzynarodowy Trybunał Wojskowy (tzw. trybunał norymberski) oraz Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu (tzw. trybunał tokijski). W 1998 roku powołano Międzynarodowy Trybunał Karny z siedzibą w Hadze, a nieco wcześniej Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii (1993) oraz Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy (1994).

Jeśli chcesz wiedzieć więcej

Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) rozpoczął działalność 1 lipca 2002 roku. Jego siedziba znajduje się w Hadze. Polska przystąpiła do MTK 12 listopada 2001 roku. Od grudnia 2014 roku Piotr Hofmański jako pierwszy Polak w historii Trybunału został wybrany na stanowisko sędziego na kadencję 2015–2024. 11 marca 2021 roku sędzia Hofmański został Przewodniczącym Trybunału.

Kompetencja trybunału obejmuje cztery kategorie czynów: zbrodnie przeciwko ludzkości, ludobójstwo, zbrodnie wojenne (pogwałcenie konwencji genewskich) oraz agresję. Przedmiotem jego orzeczeń mogą być: eksterminacja ludności cywilnej, deportacje, czystki etniczne, stosowanie tortur, gwałtów, niewolnictwa, branie zakładników, mordowanie jeńców, stosowanie broni nadmiernie okrutnych. Jurysdykcja MTK ma charakter uzupełniający w stosunku do jurysdykcji krajowej. W praktyce oznacza to, że przestępcy mogą być sądzeni przez tenże trybunał dopiero wtedy, gdy nie mogą być ukarani przez odpowiedni sąd krajowy. Efektywność MTK zmniejszają nałożone na niego ograniczenia (np. Rada Bezpieczeństwa ONZ może zawiesić sprawę przez niego prowadzoną), niechęć wielu państw do poddania się jego jurysdykcji (m.in. Rosji, Chin, Stanów Zjednoczonych, Izraela), brak konkretnych rozwiązań, kto ma aresztować i doprowadzać oskarżonych, oraz brak woli politycznej do współpracy z MTK niektórych państw.

Z Archiwum TVP

Tadeusz Mazowiecki był sprawozdawcą ONZ do spraw przestrzegania praw człowieka w Bośni i Hercegowinie, jednak po masakrze w Srebrenicy, na znak protestu, zrezygnował ze swojej funkcji.

R1AZZi0LIkoWW

Film opowiadający o masakrze w Srebrenicy.

Film opowiadający o masakrze w Srebrenicy.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1AZZi0LIkoWW

Film opowiadający o masakrze w Srebrenicy.

Dyskryminacja

RvF5ghKRCEbsr1

Na zdjęciu logo Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury: napis UNESCO jest wpisany w symboliczny dom: pomiędzy fundament a dach budynku. Przypomina to antyczną grecką świątynię.

Przez dyskryminację rozumiemy wszelkie zróżnicowanie, wyłączenie, ograniczenie lub uprzywilejowanie osób czy grup ludzi wynikające z określonych przesłanek. Skutkiem dyskryminacji jest uniemożliwienie bądź ograniczenie możliwości korzystania przez wszystkich ludzi – na warunkach równości – ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności. Możemy uznać, że dyskryminacja to nieuzasadnione różnicowanie ludzi. Konwencja w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty przyjęta przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (ang. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, UNESCO) [czyt.: junajted nejszons edukejszonal, sajntifik end kalczural organizejszyn, JUNESKO] 15 grudnia 1960 roku definiuje dyskryminację jako „stawianie jakiejkolwiek osoby lub grupy osób w sytuacji niedającej się pogodzić z godnością człowieka”.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej

Wyróżniamy dwa rodzaje dyskryminacji:

• dyskryminację bezpośrednią – dana osoba jest traktowana mniej korzystnie niż inna osoba w takiej samej sytuacji,

• dyskryminację pośrednią – pozornie neutralne postanowienie, kryterium lub praktyka, które stawiają określone osoby w szczególnie niekorzystnej sytuacji w porównaniu z innymi.

Za dyskryminację nie uznaje się wprowadzenia przez państwo czasowych rozwiązań i środków prawnych dla osób ze względu na pochodzenie etniczne, religię, przekonania, orientację seksualną lub niepełnosprawność w celu zmniejszenia faktycznych nierówności, których doświadczają – tzw. dyskryminacja pozytywna.

Wszelkie przejawy dyskryminacji są naruszeniem praw człowieka, a skrajnym jej przejawem jest ludobójstwo.

Przesłanki dyskryminacji:

• rasa,

• płeć,

• język,

• religia,

• cechy genetyczne,

• majątek lub urodzenie,

• pochodzenie narodowe lub etniczne,

• przekonania polityczne i inne,

• kolor skóry,

• orientacja seksualna,

• niepełnosprawność,

• wiek.

R1Vwb8uZeQgA71

Na zdjęciu znajduje się młody, ciemnoskóry mężczyzna, ubrany w ciemnie spodnie z białym paskiem i białą koszulę. Na głowie ma kapelusz. Mężczyzna pije wodę z metalowego baniaka oznaczonego napisem „COLOURED”(„DLA KOLOROWYCH”). Baniak stoi przy ścianie, wyłożonej jasną drewnianą boazerią.

Przejawem dyskryminacji są rasizm i ksenofobia. Termin „rasizm” pochodzi od francuskiego la race [czyt.: la res] (ród, grupa spokrewniona), a pojęcie „ksenofobia” wywodzi się od starogreckiego ksenós [czyt.: ksenos]
– obcy i phóbos [czyt.: fobos]
– strach. Rasizm zakłada wyższość jednych grup nad innymi, ksenofobia zaś podkreśla niechęć do inności. Jako zjawiska społeczne bardzo często występują razem, wzajemnie z siebie wynikając. W praktyce rasizm prowadzi do uprzywilejowania w społeczeństwie jednych grup wobec innych. W przeszłości służył m.in. do uzasadniania segregacji rasowej.

Zjawisko dyskryminacji rasowej niezwykle trudno oszacować. Badania przeprowadzone przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (ang. European Union Agency for Fundamental Rights, FRA) [czyt.: juropin junion ejdżensi for fundamental rajts] wskazują na dużą skalę tego zjawiska nawet w Europie. Około 25% reprezentantów mniejszości narodowych lub emigrantów w krajach unijnych uznaje się za ofiary przestępstwa na tle rasowym (napaści, pogróżek lub dotkliwego nękania). Dla pozostałych kontynentów nie ma danych. Z doniesień organizacji pozarządowych wiemy jednak, że w wielu krajach występują poważne problemy związane z naruszaniem praw mniejszości.

Uznanie dyskryminacji za naruszenie praw człowieka skutkowało wprowadzeniem odpowiednich przepisów w prawie międzynarodowym i ustawodawstwach krajowych wielu państw. Zakaz dyskryminacji w prawie międzynarodowym potwierdzony został we wszystkich fundamentalnych dokumentach dotyczących praw osobistych i politycznych, w tym m.in. w:

• Karcie Narodów Zjednoczonych (1945),

• Powszechnej deklaracji praw człowieka (1948),

• Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych (1966),

• Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (1950),

• Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (2000)

• Afrykańskiej karcie praw człowieka i ludów (1981). Społeczność międzynarodowa wypracowała także wiele dokumentów dotyczących tylko i wyłącznie tego zagadnienia.

Regulacje przeciwdyskryminacyjne

W prawie polskim zakaz dyskryminacji możemy znaleźć w Konstytucji RP z 1997 roku, kodeksach pracy oraz karnym.

Kara śmierci

R1J4v0WSMxj3Q

Na zdjęciu znajduje się krzesło elektryczne z więzienia Sing Sing w Ossining z pasem służącym do przywiązania skazanego. Krzesło ma masywne oparcia na ręce i oparcie na plecy. Od krzesła odchodzi kabel doprowadzający zasilanie. W tle zdjęcia jest widoczna biała ściana, a na niej odbija się cień krzesła elektrycznego.

Ruch abolicjonistyczny, dążący do zniesienia kary śmierci jako sankcji za popełnione przestępstwa, uaktywnił się dopiero w latach 70. XX wieku. Szczególną rolę w znoszeniu kary śmierci odegrała działalność Amnesty International [czyt.: amnesti internaszional]. Organizacja ta prowadziła kampanie i zwoływała konferencje oraz wystosowywała apele do ONZ mające na celu zniesienie kary śmierci we wszystkich państwach. Działania Amnesty International przyniosły skutek: w prawie międzynarodowym pojawiły się dokumenty zakazujące orzekania i wykonywania kary śmierci.

Dokumenty prawa międzynarodowego zakazujące orzekania i wykonywania kary śmierci:

• Drugi protokół dodatkowy do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych z 15 grudnia 1989 r.

• Protokół 6 do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 28 kwietnia 1983 r.

• Protokół 13 do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 3 maja 2002 r.

• Protokół o zniesieniu kary śmierci do Amerykańskiej konwencji praw człowieka z 8 kwietnia 1990 r.

R133Sne9r5wPI

Na ilustracji znajduje się mapa ukazująca stosowanie kary śmierci przez poszczególne kraje na świecie.

Mapa przedstawia stosowanie kary śmierci przez poszczególne kraje na świecie:

Kara śmierci zniesiona w odniesieniu do wszystkich przestępstw w krajach: Kanada, Meksyk, Wenezuela, Kolumbia, Argentyna, Islandia, Norwegia, Wielka Brytania, Dania, Francja, Niemcy, Polska, Portugalia, Hiszpania, Włochy, Grecja, Turcja, Rosja, Mongolia, Angola, RPA, Filipiny, Tajlandia, Australia, Nowa Zelandia.

Kara śmierci zniesiona z wyjątkiem szczególnych okoliczności (np. stan wojny) w krajach: Brazylia, Peru, Boliwia.

Kara śmierci zachowana, chociaż zniesiona w praktyce (nie stosowana od 10 lat): Algieria, Mali.

Stosowanie kary śmierci w krajach: Stany Zjednoczone, Libia, Czad, Nigeria, Sudan, Etiopia, Demokratyczna Republika Konga, Irak, Arabia Saudyjska, Pakistan, Indie, Chiny, Indonezja.

Handel ludźmi

Handel ludźmi obejmuje różne formy wykorzystywania, w tym m.in. wykorzystywanie seksualne, wyzysk w pracy, pracę przymusową, domowe niewolnictwo i inne formy eksploatacji, w tym usuwanie i sprzedaż organów oraz pornografię dziecięcą.
Handel ludźmi stanowi naruszenie fundamentalnych praw i wolności potwierdzonych w wielu umowach międzynarodowych oraz ustawodawstwach krajowych.

RRvT1JIreIDgB

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Akty prawne zakazujące handlu ludźmi”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Akty prawne zakazujące handlu ludźmi”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RRvT1JIreIDgB

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Akty prawne zakazujące handlu ludźmi”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Mimo wielu działań utrudniających handel ludźmi zjawisko to nie znika, a wręcz przybiera na sile.

Zjawisko handlu ludźmi jest ściśle powiązane ze zjawiskiem nielegalnej imigracji. Ofiary handlu ludźmi są bite, wykorzystywane seksualnie, przetrzymywane w niewoli, uzależniane od narkotyków, zastraszane.
Skala zjawiska handlu ludźmi jest niezwykle trudna do oszacowania. Międzynarodowa Organizacja do spraw Migracji (ang. International Organization for Migration, IOM) [czyt.: internaszional organizejszyn for migrejszyn] podaje dane dotyczące 48 801 ofiar handlu ludźmi według globalnego zbioru danych - stan na kwiecień 2020 roku. Dane przedstawione przez Fundację Pomocy Kobietom „EuroHelp” [czyt.: jurohelp] wskazują, że 27 mln osób na świecie jest niewolnikami, a dziennie 2000 kobiet i dzieci w wieku od 4 lat jest sprzedawanych, by świadczyć usługi seksualne. Raport The Global Slavery Index [czyt.: global slejweri Indeks] 2018 australijskiej fundacji Walk Free Foundation [czyt.: łok fri fandejszyn] szacuje liczbę osób żyjących w stanie niewoli na 40,3 mln, z czego 3590000 współczesnych niewolników znajduje się w Europie i Środkowej Azji, 1950000 w obu Amerykach, zaś aż 19240000 w Afryce. Przymusową pracę na świecie świadczy 24,9 mln ludzi na świecie. 3 wiodące kraje, jeśli chodzi o pracę niewolniczą, to: Korea Północna, Erytrea i Burundi. Według raportu 1 na 10 osób w Korei Północnej jest zmuszona do pracy niewolniczej.

RknoXTuHLi9Ml

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co należy zrobić, jeśli już staniemy się ofiarą handlu ludźmi?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co należy zrobić, jeśli już staniemy się ofiarą handlu ludźmi?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RknoXTuHLi9Ml

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co należy zrobić, jeśli już staniemy się ofiarą handlu ludźmi?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej

R1SEbDD6cxME2

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co to jest La Strada?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co to jest La Strada?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1SEbDD6cxME2

Nagranie video. Na początku pojawia się plansza z tytułem „Co to jest La Strada?”. Następnie pojawia się Joanna Garnier z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”. Kobieta ma krótkie włosy i okulary. Stoi na tle ściany, na której wiszą mapa Polski i fragment plakatu. Film kończy się planszą z napisami: wystąpiła Joanna Garnier, scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", grudzień 2014.

Naruszenia praw politycznych

Poglądy polityczne należą do częstych przesłanek naruszania podstawowych praw i wolności. Opozycjoniści polityczni w wielu krajach giną w pozasądowych egzekucjach, są torturowani, „znikają”, są przetrzymywani bez wyroków sądowych. Oponentów politycznych zwalcza się w Federacji Rosyjskiej, na Kubie, w Chinach, Turcji czy Egipcie. W Algierii, Indonezji, Libii. Mauretanii, Mali, Pakistanie, Syrii czy na Sri Lance każdego dnia ludzie giną bez wieści. Do masowych naruszeń praw człowieka dochodzi głównie w systemach autorytarnych i totalitarnych, np. w okresie reżimu Pol Pota w Kambodży w drugiej połowie lat 70. XX wieku wymordowano około 2,5–3 mln osób. W wielu krajach dochodzi także do prześladowań obrońców praw człowieka oraz morderstw dokonywanych przez siły paramilitarne i zbrojne ugrupowania (np. w Kolumbii). Organizacje pozarządowe szacują, że w ponad 40 krajach uzbrojone ugrupowania dokonują zabójstw i porwań osób cywilnych. W około 140 krajach potwierdzono stosowanie tortur oraz innych form nieludzkiego, poniżającego traktowania bądź karania. Dziesiątki tysięcy ofiar pochłaniają też międzynarodowe i wewnętrzne konflikty zbrojne. Tybet czy Czeczenia to przykładowe rejony naruszeń praw człowieka na bardzo dużą skalę.

RIXCqs8ylh3bQ

Na zdjęciu znajduje się replika zniszczonego w 1989 roku przez komunistów pomnika we Wrocławiu poświęconego masakrze na placu Tian’anmen z 4 czerwca 1989 roku. Na pomniku położony jest przepołowiony na pół biały rower. W lewym dolnym rogu pomnika nie ma części kostki. Na pomniku jest rozlana czerwona ciecz przypominająca krew. W lewym dolnym rogu umieszczono tablicę z napisem: TIAN'ANMEN Pekin - Wrocław, 4 czerwca 1989 - 4 czerwca 1999.

Podsumowanie

Mimo starań i licznych mechanizmów monitorujących przestrzeganie praw człowieka w wielu zakątkach świata dochodzi do naruszeń praw człowieka i to na dużą skalę. Chiny, Rosja, Pakistan, Arabia Saudyjska, Białoruś – to tylko nieliczne przykłady z dużego grona państw naruszających podstawowe prawa i wolności. Według organizacji monitorujących przestrzeganie praw człowieka na świecie dużo częściej łamania praw i wolności dopuszczają się państwa totalitarne i autorytarne. Wśród przyczyn łamania praw człowieka można wymienić sytuacje konfliktów zbrojnych, postawy rasistowskie i ksenofobiczne. Najniebezpieczniejsze są naruszenia praw człowieka na dużą skalę w postaci ludobójstwa czy czystek etnicznych, prześladowań mniejszości (narodowych, etnicznych, rasowych), zsyłania politycznych oponentów do obozów pracy oraz handel ludźmi.

Literatura uzupełniająca

The Global Slavery Index 2018.

Komunikat prasowy Komisji Europejskiej, Bruksela, dnia 15 kwietnia 2013: http://europa.eu/rapid/press‑release_IP‑13‑322_pl.htm?locale=FR.

Przestępstwa z nienawiści w Unii Europejskiej, FRA 2012.

Przybysz M. (red.), Handel ludźmi i praca przymusowa. Prawa pokrzywdzonych i środki kompensacyjne w prawie międzynarodowym i polskim. Kompendium wiedzy Szczecin‑Warszawa 2013.

Raport roczny Amnesty International 2020/21 - Sytuacja praw człowieka na świecie.

World Migration Report 2020, International Organization for Migration (IOM).

Projekt edukacyjny: Przestrzeganie praw człowieka

1. Już wiesz jak ważne są prawa człowieka, jednak nie we wszystkich krajach są one przestrzegane.

2. Zadanie: opracuj na podstawie informacji znalezionych w środkach masowego przekazu (w tym z wykorzystaniem internetu) raport dotyczący łamania praw człowieka w wybranym kraju na świecie. Uzasadnij podane przykłady, odwołując się do norm zawartych w aktach prawnych, które zostały złamane. Zaproponuj działania, które mogą poprawić sytuację.

3. Realizacja:

   • praca w grupie,

   • czas trwania: 2‑3 tygodnie,

   • efekt końcowy: prezentacja na forum klasy.