Scenariusz zajęć

III etap edukacyjny, wiedza o społeczeństwie lub zajęcia z wychowawcą

Temat: Naucz się planować, czyli o tym, jak dobrze wykorzystać czas

Treści kształcenia:

Uczeń:

1. Omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie (np. bierze udział w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu) – wiedza o społeczeństwie (1.1),

2. Współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich – wiedza o społeczeństwie (III).

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Planuje pracę własną i zespołu,

• Dzieli się zadaniami i wywiązuje się ze swoich obowiązków,

• Ma świadomość, w jakim stopniu dobre rozłożenie zadań w czasie zwiększa prawdopodobieństwo ich wykonania,

• Skutecznie komunikuje się w grupie.

Nabywane umiejętności:

Uczeń:

• Potrafi planować swoje czynności tak, aby skutecznie wykonywać zadania,

• Realizuje swoje zadania w ramach pracy zespołu,

• Komunikuje się w języku ojczystym,

• Planuje pracę grupy.

Środki dydaktyczne:

• Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne Z klepsydrą w ręku, karty pracy (Jak dobrze wykorzystać czas? oraz Co się udało, a co nie?),

• Komputery z głośnikami/tablica multimedialna,

• Linijki 30‑centymetrowe dla każdej grupy,

• Książki, które uczniowie mają w plecakach,

• Nagrody dla zwycięzców.

Metody nauczania:

• Podająca: rozmowa,

• Problemowe: aktywizujące – burza mózgów, gra dydaktyczna,

• Praktyczna: ćwiczenie przedmiotowe.

Formy pracy:

• Zbiorowa jednolita,

• Grupowa jednolita.

Przebieg zajęć:

1. Nauczyciel wita uczniów i prosi o odpowiedź na pytanie: „Co trzeba zrobić, żeby dobrze wykonać zadanie, osiągnąć sukces?” (np. przygotować się do konkursu, egzaminu gimnazjalnego, zawodów sportowych, zrealizować projekt gimnazjalny)

Uczniowie, wykorzystując metodę burzy mózgów, odpowiadają na zadane pytanie; wśród podanych odpowiedzi powinna się znaleźć jedna konkretna: należy dobrze zaplanować czynności, wykorzystać jak najlepiej czas.

Podczas burzy mózgów jeden z uczniów zapisuje pomysły na tablicy. Nauczyciel może zaproponować tę funkcję osobie uzdolnionej pod względem wnioskowania.

Korzystając z tej metody, nie ocenia się wartości wypowiedzi, więc jest to dobry moment na stworzenie możliwości zaistnienia słabszym uczniom, którzy mają na co dzień problemy z wypowiedziami na forum klasy.

Prowadzący krótko omawia z uczniami odpowiedzi i informuje, że na zajęciach zajmą się właśnie tą tematyką – planowaniem, czyli zarządzaniem sobą w czasie.

Podaje temat zajęć.

2. Nauczyciel poleca uczniom wykonanie ćwiczenia interaktywnego Z klepsydrą w ręku przy użyciu komputerów lub tablicy interaktywnej. Polega ono na chronologicznym uporządkowaniu czynności, które należy wykonać, kiedy planuje się dalekomorską wyprawę w czasach Krzysztofa Kolumba. Uczniowie muszą wziąć pod uwagę, że pewne działania trzeba zaplanować z wyprzedzeniem, a inne zabierają dużo czasu. Przy omawianiu rozwiązań należy zapytać młodzież, jakie uwzględniła uwarunkowania.

Odpowiedzi:

• Starania o audiencję u pary królewskiej, by zyskać przychylność władców i ich patronat nad wyprawą.

• Spotkanie z królem Ferdynandem i królową Izabelą. (warunek: nie można się spóźnić na audiencję)

• Sprowadzenie drewna.

• Obliczenie wyporności karaweli.

• Zatrudnienie cieśli i szkutników.

• Budowa statków. (warunek: trwa kilka lat)

• Wystosowanie zaproszeń dla znamienitych gości na uroczystość wodowania.

• Chrzest wszystkich żaglowców.

• Rekrutacja załogi. (warunek: nie można zatrudnić załogi, póki statek nie będzie gotowy, bo trzeba ich gdzieś zaokrętować i płacić im za służbę)

• Zgromadzenie jedzenia. (jeśli za wcześnie, to się zepsuje, a jeśli tuż przed wypłynięciem – można nie zdążyć zebrać odpowiedniej ilości)

• Sprawdzenie całego sprzętu przed wypłynięciem w morze (żagle, takielunek, ster itp.)

• Początek wyprawy.

W tym zadaniu może się wykazać młodzież z talentem organizacyjnym.

3. Nauczyciel zaprasza uczniów do udziału w grze dydaktycznej Naucz się planować!. Zapowiada, że gra zakończona zostanie nagrodzeniem najlepszych zespołów (uczniowie ustalają formę nagrody wspólnie z nauczycielem – symboliczną lub konkretną).

Prowadzący dzieli klasę na grupy 4–5‑osobowe i podaje instrukcję do zabawy:

„Wasze zadanie polega na zmierzeniu obwodu klasy. Wynik musicie podać w łokciach, ale nie możecie przy mierzeniu dotykać łokciami ścian ani podłogi. Macie do dyspozycji 30‑centymetrową linijkę. Następnie musicie ułożyć flotyllę okrętów z książek. Liczbę książek‑okrętów ustalacie z długości obwodu klasy, przeliczając 100 łokci na 1 książkę (1 książka = 100 łokci). Pamiętajcie, że ćwiczenie składa się z dwóch etapów: zaplanowania pracy i wykonania zadania. Macie 5 minut na ułożenie planu i 5 minut na wykonanie zadania”.

Jeśli w danym zespole jest przewaga uczniów z niedosłuchem, wzrokowców lub osób z problemami z koncentracją, można tę instrukcję rozdać na kartkach albo umieścić w widocznym miejscu w klasie, żeby uczniowie mogli się do niej w każdej chwili odnieść.

4. Praca w grupach, w dwóch etapach.

Etap I – Planowanie pracy. Uczniowie w grupach wypełniają kartę pracy Jak dobrze wykorzystać czas?, przygotowując się do realizacji zadania.

Etap II – Wykonanie zadania.

Nauczyciel na tym etapie sprawdza, czy uczniowie przestrzegają zasad obowiązujących w grze. Odmierza czas każdego etapu (5 + 5 minut).

W tym ćwiczeniu uczniowie mogą wykorzystać różnorodne zdolności, np. matematyczne, organizacyjne, manualne.

5. Po skończonej grze uczniowie indywidualnie wypełniają kartę pracy Co się udało, a co nie?. Wspólnie z nauczycielem omawiają na podstawie swoich odpowiedzi z karty pracy przebieg gry.

6. Nagrodzenie zwycięzców.

Nagroda może mieć dowolną formę: symboliczną lub konkretną (od oceny za udział w lekcji po cukierek dla członków zwycięskich grup) – zależy to od nauczyciela i uczniów.

7. Nauczyciel dziękuje uczniom za zaangażowanie podczas zajęć.