Ilustracja przedstawiająca trzy takie same szare wieże. Każda posiada cztery okna, po dwa na dwóch piętrach, oraz stożkowate zwieńczenie dachu, a na nim trzy malutkie wieżyczki. Na szczytowych wieżyczkach wież, znajdujących się po prawej i lewej stronie ilustracji, zatknięte białe flagi z literami: „u”, „ó”, „ż”. Na środkowej wieży, na szczytowej wieżyczce, zatknięta biała flaga z literami: „h”, „ch”, „rz”. Ze środkowej, szarej wieży wychyla się przez okno kobieta o ciemnych włosach. W jej kierunku wspina się po linie niewielka postać, której biały koń stoi na zielonej połaci pagórka. Pomiędzy wieżami pagórki, a na nich rosnące małe krzaczki, na których zamiast kwiatów widnieją różne litery. Niebo jest spokojne, pogodne. Z góry spogląda na środkową wieżę, tylko częściowo widoczna, czerwona głowa smoka.
Nie nie jest takie złe, o nie!
Ilustracja przedstawiająca trzy takie same szare wieże. Każda posiada cztery okna, po dwa na dwóch piętrach, oraz stożkowate zwieńczenie dachu, a na nim trzy malutkie wieżyczki. Na szczytowych wieżyczkach wież, znajdujących się po prawej i lewej stronie ilustracji, zatknięte białe flagi z literami: „u”, „ó”, „ż”. Na środkowej wieży, na szczytowej wieżyczce, zatknięta biała flaga z literami: „h”, „ch”, „rz”. Ze środkowej, szarej wieży wychyla się przez okno kobieta o ciemnych włosach. W jej kierunku wspina się po linie niewielka postać, której biały koń stoi na zielonej połaci pagórka. Pomiędzy wieżami pagórki, a na nich rosnące małe krzaczki, na których zamiast kwiatów widnieją różne litery. Niebo jest spokojne, pogodne. Z góry spogląda na środkową wieżę, tylko częściowo widoczna, czerwona głowa smoka.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Paralaksa – ortogród
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Nie to jedno z pierwszych słów, którego się uczymy… i bardzo często go używamy. Ale czy wiesz, jak je pisać z rzeczownikami, czasownikami i innymi wyrazami? Sprawdź się i zostań mistrzem przeczenia.
td1boMnVUb_00000008
Razem czy osobno?
Przyjrzyj się schematowi i uporządkuj swoją wiedzę.
RXG82Qw9ip5q71
Schemat. W różowym prostokątnym polu ukazany wyraz „nie”, od tego pola odchodzą dwie strzałki, w lewo i w prawo. Po lewej stronie na niebieskim polu napis: „Piszemy razem”: z rzeczownikami: niepogoda, niezgoda; z przymiotnikami: niełatwy, niezdrowy; z przysłówkami odprzymiotnikowymi: nieśmiało, niedobrze. Po prawej stronie napis na niebieskim prostokątnym polu: „Piszemy oddzielnie”: z czasownikami: nie znam, nie umieją, nie śpij; z przysłówkami nieodprzymiotnikowymi: nie bardzo, nie tylko.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1UUB6J0Y3V7h11
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj określenia do ilustracji.
Przyporządkuj określenia do ilustracji.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Ćwiczenie 1
Ułóż zdania z wyrazami: niejadalny, niewysoko, niebezpiecznie, niebotycznie, niespokojnie.
RypsGNLf9YB2O
(Uzupełnij).
Pamiętaj o właściwej pisowni wyrazów z cząstką „nie”.
Przykładowe zdania:
Grzyb, którego znaleźliśmy w lesie okazał się niejadalny.
Samolot nad płytą startową lotniska, leciał niewysoko.
Rekin jest niebezpieczną rybą.
Wydawało im się, że na górskim szczycie jest niebotycznie wysoko.
Tego wieczoru morze było bardzo niespokojne.
td1boMnVUb_0000000I
R2Oj5LY9dWBQP
Ćwiczenie 2
Dopisz synonimy do podanych poniżej wyrazów
Dopisz synonimy do podanych poniżej wyrazów
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 3
RJbYPu1dMYPab1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Dodaj „nie” do następujących rzeczowników: bezpieczeństwo, posłuszeństwo, korzyść, równość, dola, łaska, prawda, uczciwość, śmiertelność, czułość, ufność, śmiałość. Następnie zapisz je przy wyjaśnieniach, korzystając ze wzoru: groźna sytuacja – niebezpieczeństwo.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
td1boMnVUb_0000000U
Ćwiczenie 5
RfgrnOiuUGcUp1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Od podanych niżej wyrazów utwórz przeczenia i uzupełnij nimi przysłowia i powiedzenia. czyste pamięć liczą szczęścia utonie jest
Miał .................. sumienie.
............................ chodzą parami.
Szczęśliwi czasu .....................
Puść to w .......................
Nikt ................ prorokiem we własnym kraju.
Co ma wisieć, .....................
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
td1boMnVUb_00000010
Ćwiczenie 6
R1O11BMU7kko51
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Wasz kolega odpowiedział na każde pytanie jednym słowem z „nie”. Z pewnością nie wszystkie jego odpowiedzi są poprawne, ale możesz je wykorzystać, wstawiając w odpowiednie miejsca.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
td1boMnVUb_00000016
Ćwiczenie 7
R1Fvm9tBnzIVm1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Wszyskie wskazówki potraktuj przewrotnie i zapisz rady, których można udzielić koledze, aby był lubiany. Pamiętaj o kropkach na końcu zdania. Postępuj według wzoru: Wskazówka: dolewać oliwy do ognia Twoja rada: Nie dolewaj oliwy do ognia.
Wskazówka: sypać piaskiem w oczy
Twoja rada: ..................................................
Wskazówka: rzucać słowa na wiatr
Twoja rada: ......................................................
Wskazówka: stroić się w cudze piórka
Twoja rada: ..................................................................
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R17sZup5lQWhE
Ilustracja przedstawia u góry po lewej stronie mężczyznę jadącego na rowerze, którego przednie koło jest dużo większe niż tylne. Nad nim napis: niedzisiejszy. Niżej u dołu ilustracja przedstawia czerwone jabłko, z którego wychodzi robak. Po jego prawej stronie napis: nie całkiem. Nieco wyżej, na środku, ilustracja przedstawia tort, z którego został wykrojony kawałek. Poniżej napis: niecały. Po prawej stronie ilustracja przedstawia postać ludzika, który myśli, drapiąc się po głowie. Nad nim trzy znaki zapytania. Na lewo napis: nie dzisiaj.
Pisownia z cząstką „nie”
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 8
Korzystając z powyższej ilustracji, ułóż cztery zdania. Wykorzystaj przykłady zaprzeczeń przymiotników pisanych łącznie z „nie” i przysłówków nieodprzymiotnikowych pisanych z „nie” rozłącznie.
R157EaMuTwoRH
(Uzupełnij).
Pamiętaj o właściwej pisowni przymiotników i przysłówków nieodprzymiotnikowych z cząstką „nie”.
Przykładowe zdania:
Mężczyzna jechał ulicami naszej stolicy na niedzisiejszym rowerze, którego przednie koło było dużo większe od tylnego.
Nie dzisiaj, lecz jutro pójdę do babci.
Niecały tort został zjedzony na urodzinach Tomasza.
Robak nie całkiem wydostał się z nadgniłego jabłka.
Ćwiczenie 8
Korzystając z opisu powyższej ilustracji, ułóż cztery zdania. Wykorzystaj przykłady zaprzeczeń przymiotników pisanych łącznie z „nie” i przysłówków nieodprzymiotnikowych pisanych z „nie” rozłącznie.
R1QLc7CT6KTlN
(Uzupełnij).
Pamiętaj o właściwej pisowni przymiotników i przysłówków nieodprzymiotnikowych z cząstką „nie”.
Przykładowe zdania:
Mężczyzna jechał ulicami naszej stolicy na niedzisiejszym rowerze, którego przednie koło było dużo większe od tylnego.
Nie dzisiaj, lecz jutro pójdę do babci.
Niecały tort został zjedzony na urodzinach Tomasza.
W jabłku, które przedwcześnie spadło z drzewa, był robak, którego nie całkiem zobaczyłam.
R1EynOkcIqGcF
Ćwiczenie 9
sypać piaskiem w oczy Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś zadzierać nosa Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś rządzić się jak szara gęś Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś patrzeć krzywym okiem Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś rzucać słowa na wiatr Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś stroić się w cudze piórka Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś
sypać piaskiem w oczy Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś zadzierać nosa Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś rządzić się jak szara gęś Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś patrzeć krzywym okiem Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś rzucać słowa na wiatr Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś stroić się w cudze piórka Możliwe odpowiedzi: 1. wywyższać się ponad innych, 2. nie aprobować kogoś lub czegoś i dlatego odnosić się nieprzychylnie do danej osoby lub sytuacji, 3. udawać kogoś innego, niż się jest, 4. postępować tak, jak się chce, nie licząc się z innymi i narzucając im swoją wolę, 5. składać obietnice, których potem się nie dotrzymuje, 6. oszukiwać kogoś
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1e3ZJ50YXV0z
Ćwiczenie 10
Połącz przykłady wyrazów z cząstką „nie” z odpowiednimi objaśnieniami.
Połącz przykłady wyrazów z cząstką „nie” z odpowiednimi objaśnieniami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 10
Podaj przykłady wyrazów, w których cząstka „nie” jest zapisana łącznie z rzeczownikami, przymiotnikami i przysłówkami. Na ich podstawie określ, jakie pełni ona funkcje i jak zmienia znaczenie wyrazów.
RtPsUqUEFgG9H
(Uzupełnij).
Zastanów się, kiedy i w jakim celu używasz słowa „nie”.
Funkcje cząstki „nie”:
łącząc „nie” z rzeczownikiem, można określić brak tego, co on oznacza, np. nieporządek, nieposłuszeństwo, niezgoda;
łącząc „nie” z rzeczownikiem, można zaprzeczyć temu, co on oznacza, np. niekatolik, niechrześcijanin;
łącząc „nie” z przymiotnikiem, można zaprzeczyć temu, co on oznacza, np. nieładny, nieczytelny, nietani, niemały;
łącząc „nie” z przymiotnikiem, można określić, czy jakaś cecha występuje mocniej czy słabiej, np. niewysoki, niedrogi, niedługi, niedaleki;
łącząc „nie” z przymiotnikiem pochodzącym od czasownika, można określić, jaka cecha kogoś lub czegoś nie pozwala na wykonanie czynności nazwanej tym czasownikiem, np. niedościgły, niezatapialny, nieskończony;
łącząc „nie” z przysłówkiem, można określić między innymi, czy coś nam się podoba, czy nie i czy coś akceptujemy lub nie, np. niebrzydko, nieładnie, niedobrze, nieźle;
łącząc „nie” z przysłówkiem, można między innymi określić przybliżony czas trwania czegoś lub prędkość, np. niekrótko, niedługo, nieprędko, nieszybko;
łącząc „nie” z przysłówkiem, można między innymi określić przybliżoną odległość czegoś lub jego położenie, np. niedaleko, nieblisko, niewysoko.
Ćwiczenie 11
R1AELXH1LsrrG1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Popraw błędy, zapisując poprawne zdania.
Nielubię poniedziałków. ......................................................
Jestem dziś taki nie spokojny. ............................................................
Z Ewki jest dziś taka nie mowa. ..............................................................
Nie nawidzę gulaszu, gołąbków i pomidorowej. ................................................................................................
Widziałam wczoraj w galerii nie ładny obraz. ............................................................................................
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
