Metadane scenariusza

Scenariusz lekcji - „Nie uczynek dowodzi postępku, ale sąd”. Czy Tristan zasłużył na miano rycerza?

1. znać treść omawianej lektury;

2. zna pojęcie wzorca osobowego

1. umie samodzielnie pracować z tekstem wykorzystując i modyfikując zawarte w nim informacje;

2. czyta tekst ze zrozumieniem;

3. umie gromadzić argumenty potwierdzające jego opinię;

4. potrafi argumentować swoją wypowiedź i podpierać się cytatami z książki;

5. potrafi wypowiadać się w sposób zgodny z ogólnopolską normą wymowy;

6. potrafi dyskutować;

7. współpracować w grupie;

8. potrafi odnieść kodeks średniowiecznego rycerza do czasów obecnych;

Metoda i forma pracy

wykład, heureza, dyskusja, praca w grupach, burza mózgów, analiza tekstu

1. Krótki wykład nauczyciela wprowadzający w tematykę archetypów średniowiecznych (władcy, rycerza, ascety). Wyjaśnienie pojęć przez nauczyciela. Wspólne przypomnienie przykładowych bohaterów literackich, reprezentujących poszczególne wzorce osobowe, m. in. król Marek z utworu „Dzieje Tristana i Izoldy”, Karol Wielki z „Pieśni o Rolandzie”, król Artur, rycerze Okrągłego Stołu, Roland z „Pieśni o Rolandzie”, święty Aleksy z „Legendy o świętym Aleksym”. Następnie zapisanie krótkiej notatki na ten temat w zeszytach.

1. Uczniowie przy pomocy nauczyciela próbują zrekonstruować (metodą heurezy) cechy idealnego władcy na przykładzie Rolanda i własnych wyobrażeń o rycerskości (waleczny, dobry, sprawiedliwy, uczciwy, wstawiający się za słabszymi, prawdomówny, gotowy do poświęceń, wierzący w Boga, szarmancki wobec kobiet, chętny do pomocy). Wypisanie przez nauczyciela tych cech na tablicy, a przez uczniów – w zeszytach.

2. Dyskusja, które z tych cech posiadał Tristan, czy także można uznać go za ideał rycerza. Uczniowie formułują wypowiedzi z uzasadnieniem – przytoczeniem konkretnych sytuacji wskazujących na charakter bohatera. Zakreślenie na tablicy cech, które dotyczyły Tristana oraz dopisywanie nowych, nieuwzględnionych wcześniej. Ukazanie w ten sposób dwuznacznej postawy Tristana wobec króla Marka.

3. Nauczyciel dzieli klasę na 3 grupy: obrońców, oskarżycieli i sędziów (ta ostatnia nieliczna: maksymalnie dwu-, trzyosobowa). Zadaniem jest zainscenizowanie rozprawy nad postępowaniem Tristana – czy jego czyny pozwalają nazwać go wzorcem do naśladowania. Grupy otrzymują kartki z poleceniami, mają 10 minut na przygotowanie argumentacji popartej kolejnymi przykładami. Muszą też wybrać spośród siebie reprezentantów, którzy przedstawią stanowiska poszczególnych ekip.

4. Po określonym czasie rozpoczyna się sąd. W pierwszej kolejności występują prokuratorzy, następnie adwokaci Tristana, którzy mogą odnieść się do zarzutów grupy prokuratorskiej. Reprezentanci przedstawiają przygotowane argumenty i ich potwierdzenie przykładami z tekstu.

5. Po obu wystąpieniach grupa sędziowska ma 2 minuty na dyskusję na temat wyroku. Po tym czasie prezentuje swoje stanowisko wraz z uzasadnieniem.

1. Krótka dyskusja na temat współczesnego kodeksu rycerskiego – czy istnieje coś takiego, jak jest przestrzegany, czy sprawdza się w życiu codziennym. Czy można uznać, że etos średniowieczny jest uniwersalny?

Bibliografia

Dzieje Tristana i Izoldy

Napisz wiersz, w którym ukażesz realizację wybranej cechy średniowiecznego rycerza w czasach współczesnych.